Wiza humanitarna tylko dla represjonowanych. Rząd zlikwidował ułatwienia

Polska wiza humanitarna tylko dla Białorusinów, którym realnie grozi utrata życia i zdrowia lub odpowiedzialność karna za działania wymierzone we władze Białorusi – MSZ ograniczył zasady ich masowego wydawania. W ciągu ostatnich czterech lat otrzymało je ponad 53,5 tys. Białorusinów. W ubiegłym roku – zaledwie pół tysiąca. Na fali pomocy Białorusinom po represjach reżimu Łukaszenki po sierpniu 2020 r. wydawano je jednak praktycznie bez żadnej kontroli i weryfikacji. – Teraz jednak jest tak, że nie uwzględniono ani jednej naszej prośby o wydanie takiej wizy dla konkretnej, sprawdzonej osoby – mówi „Rz” Aleś Zarembiuk z Fundacji Dom Białoruski w Warszawie.

Czytaj więcej

Kraj

Ucieczka przed reżimem Łukaszenki. Azylu szukają w Polsce

Coraz więcej Białorusinów występuje w Polsce o azyl. Polski rząd nie odmawia.

PiS wprowadził program „Solidarni z Białorusią” po represjach Łukaszenki. Uproszczony tryb wizowy i tysiące chętnych

Specjalne, dedykowane tylko Białorusinom, ułatwienia wizowe do Polski wprowadził rząd PiS miesiąc po sfałszowanych wyborach na Białorusi – we wrześniu 2020 r. Była to odpowiedź na falę brutalnych represji, jakie Aleksander Łukaszenko wprowadził wobec swoich obywateli, którzy wyszli na ulice. Na mocy rozporządzenia szefa MSWiA obywatele Białorusi mogli bez przeszkód wjeżdżać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie specjalnej wizy humanitarnej, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe (wiza D21).

Jak wyjaśniał wtedy rząd, „o wydanie takiej wizy mogą się ubiegać w szczególności cudzoziemcy represjonowani oraz zagrożeni represjami lub uciekający przed represjami, jakie grożą im w kraju pochodzenia, cudzoziemcy będący ofiarami prześladowań lub przemocy, w tym przemocy systemowej ze strony aparatu władzy oraz członkowie ich rodzin”. Rząd wprowadził minimalne procedury – aplikujący o wizę składał minimalną liczbę dokumentów, wnioski były rozpatrywane w trybie bardzo pilnym. Wizy były także bezpłatne. W tym samym czasie wprowadzono także drugi program dla informatyków i biznesu z Białorusi – Poland. Business Harbour, który wprowadzał możliwość relokacji do Polski. W 2020 r. wizy humanitarne otrzymało 3356 Białorusinów, rok później już 19 411, 2022 r. – 24 362 i w 2023 – 6277. Wiz PBH (Polska już ich nie wydaje) – blisko 100 tys. Obecnie w Polsce przebywa legalnie ok. 150 tys. Białorusinów. 

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Agenci z Białorusi są w Polsce. Pokazujemy, jak działa wywiad Aleksandra Łukaszenki

Mają po kilka paszportów, starannie przygotowaną „legendę” i firmę w Łodzi. Ujawniamy, jak nad Wisłę trafiają funkcjonariusze wywiadu białoruskiego dyktatora.

Ułatwienia wizowe dla obywateli Białorusi to już przeszłość

Nowe kierownictwo MSZ w ubiegłym roku dokonało audytu wszystkich procedur wizowych – nadużycia wykryto w wydawaniu wiz pracowniczych, studenckich, PBH, a także humanitarnych dedykowanych Białorusinom. Od ubiegłego roku liczba wydawania polskich wiz we wszystkich kategoriach spadła lawinowo. MSZ tłumaczy, że to „proces uszczelnienia systemu wydawania wiz”, które „było spowodowane zbyt swobodnym podejściem do ich uzyskania ze strony obywateli Białorusi, którzy wykorzystywali wizy humanitarne w innych celach, głównie do podróżowania po strefie Schengen oraz przemieszczania się pomiędzy Białorusią a Polską”.

Jest także drugi powód. Polskie służby od początku alarmowały, że system wiz humanitarnych wykorzystał także białoruski reżim, by zainstalować w Polsce i Europie swoich agentów. Właśnie dzięki wizie humanitarnej do Polski wjechała Daria A., aktorka filmów porno, agentka białoruskiego KGB (skazana za szpiegostwo kilka miesięcy temu), która infiltrowała środowisko białoruskiej opozycji w Polsce (formalnie była działaczką organizacji „Mów Prawdę!” – dokumenty okazały się spreparowane).

Czytaj więcej

Prawo karne

Białorusinka z wyrokiem za szpiegostwo. Dlaczego polski sąd był łagodny?

Białorusinka Darii O. usłyszała w piątek wyrok za współpracę z KGB i przekazywanie rosyjskim służbom informacji o białoruskiej opozycji w Polsce. Według Telewizji Biełsat, kobieta jest już na wolności.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych wyjaśnia „Rz”, że chodzi o „przywrócenie właściwego znaczenia wizom humanitarnym (...) celem uporządkowania zasad ich wydawania w odniesieniu do obywateli Białorusi”. Jakie to zmiany?

„Wiza humanitarna jest obecnie wydawana jednorazowo i jako wiza krajowa jednokrotna celem zagwarantowania możliwości bezpiecznego opuszczenia kraju pochodzenia” – wyjaśnia MSZ. Obecnie „otrzymanie wizy ze względów humanitarnych należy wiązać z realnymi sytuacjami związanymi bezpośrednio z zagrożeniem dla życia czy zdrowia osoby aplikującej i jej najbliższej rodziny lub odpowiedzialnością karną za działania wymierzone we władze Białorusi (m.in. udział w protestach, działalność opozycyjna)”. Jeśli obywatel Białorusi aplikuje o wizę z innego kraju niż Republika Białorusi, jego wniosek wymaga „dodatkowego uzasadnienia”. Cudzoziemiec może ubiegać się o wizę humanitarną tylko jeden raz. A powtórne złożenie wniosku o wizę humanitarną powinno być możliwe „tylko w wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, np. sytuacje losowe, które uniemożliwiły przemieszczenie się do Polski w okresie ważności wydanej wizy”. 

Czytaj więcej

Polityka

Proceder „visa shopping”. Komisja śledcza ds. afery wizowej ujawniła nieznane fakty

To nie Edgar Kobos był największym beneficjentem w zdobywaniu wiz dla cudzoziemców za rządu PiS. Posłowie wykryli, że inna agencja pośrednictwa – HR Motives Group wraz z podmiotami współpracującymi – mogła zarobić w ciągu czterech lat nawet 100 mln zł.