Postulaty samorządowców, które obejmują zmianę ponad 30 ustaw, mają być omówione w środę, 5 lutego, podczas Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (KWRiST). Pakiet propozycji został przekazany ministrowi spraw wewnętrznych i administracji jeszcze w listopadzie 2024 r. przez szefów organizacji samorządowych: Związku Miast Polskich, Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Województw RP, Związku Powiatów Polskich, Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacji Samorządowych, Związku Samorządów Polskich.
Zniesienie dwukadencyjności w samorządach
Jedną z propozycji jest powrót do wielokadencyjności wójtów, burmistrzów czy prezydentów miast, co było możliwe przed wejściem w życie ustawy z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. – Należy przyjrzeć się obecnym przepisom. Nie ma powodów do tego, aby ograniczać mieszkańcom prawo decydowania o tym, czy chcą, żeby ich włodarz pełnił funkcję więcej niż dwie kadencje. Chcemy rozpocząć debatę w tej kwestii i umożliwić przedstawienie opinii przez konstytucjonalistów – mówi Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej KWRiST, pełnomocnik do spraw legislacyjnych zarządu Związku Miast Polskich.
Czytaj więcej
To mieszkańcy mają decydować, o tym, kto rządzi ich małą ojczyzną, a nie politycy. Według mnie wprowadzenie dwukadencyjności to łamanie zasad demokracji, ale też konstytucji – mówi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca, współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Jak zauważa, obecna konstrukcja przepisów zniechęca do startowania w wyborach, ponieważ po dziesięciu latach pracy na rzecz samorządu były wójt będzie musiał rozpoczynać swoją karierę zawodową z nowego punktu. I chociaż możliwe jest wtedy ubieganie się o stanowisko wójta w innej gminie, to Marek Wójcik przyznaje, że są to rzadkie przypadki.
Burmistrz lub prezydent powinien zostać członkiem rady nadzorczej spółki komunalnej
Samorządowcy oczekują także na rezygnację z regulacji zakazujących zatrudnienia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w spółkach z udziałem Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego albo wykonywania przez niego innych czynności w takich spółkach. Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie może być zatrudniony lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10 proc. akcji lub udziałów.
