Automaty z paczkami poza kontrolą? Są miejskie wytyczne, brakuje przepisów

W opracowanych wytycznych dla operatorów automatów przechowujących przesyłki na obszarze Wrocławia wskazano, że na terenach miejskich takie obiekty mogą być lokalizowane wyłącznie w miejscach niereprezentacyjnych, np. w obrębie podwórek, jako dobudówka do istniejącego, ale niezabytkowego obiektu. Wymagane jest też dopasowanie wymiarami do ścian istniejących obiektów. Automaty nie mogą m.in. tamować ruchu pieszych czy świecić w okna budynków.

W Polsce jest pełna samowola w kwestii stawiania automatów z paczkami

Adwokat Rafał Dybka z Kancelarii Prawnej Nieruchomości & Proces Budowlany przypomina, że wskutek orzecznictwa sądowo-administracyjnego w 2020 r. znowelizowano Prawo budowlane. Zgodnie z tymi przepisami automat przechowujący przesyłki o wysokości do 3 m jest budowlą, na zamontowanie której nie jest wymagane ani zgłoszenie, ani pozwolenie na budowę.

Czytaj więcej

Firmy

Automaty paczkowe w sieciach otwartych czy zamkniętych?

Pojawiły się pomysły regulacji zasad instalowania w miastach automatów paczkowych. Rozwiązaniem mogą być otwarte sieci urządzeń, jednak biznes nie jest do nich przekonany.

- Nowelizacja z 2020 r. usunęła wątpliwości dotyczące prawnej kwalifikacji takich urządzeń i zastosowania do ich budowy przepisów ustawy, jak również innych regulacji prawnych, takich jak plany zagospodarowania przestrzennego czy przepisy ochrony konserwatorskiej. Z pewnością jednak nie usunęła wszystkich problemów związanych z ich usytuowaniem i funkcjonowaniem w przestrzeni miejskiej – mówi radczyni prawna Agata Jurek-Zbrojska.

- Automaty są potrzebne i ułatwiają życie, jednak ważne jest, aby były lokalizowane w odpowiednich miejscach i w przemyślany sposób, uwzględniający występujące w konkretnej części miasta uwarunkowania. Nie mogą być elementami dominującymi krajobrazu. Obecnie natomiast mamy pełną samowolę w kwestii stawiania takich obiektów, wskutek czego pojawiają się one w miejscach, które nie powinny być do tego przeznaczone, np. wyeksponowane w przestrzeniach publicznych lub w miejscach gdzie kontrastują one z zabudową historyczną – zauważa Radosław Jończak, wiceprezes Stowarzyszenia Urbanistów ZOIU. Jak dodaje, zdarzają się także automaty z paczkami o długości nawet kilkudziesięciu metrów, stanowiące istotne dominanty przestrzenne.

Potrzebne zmiany w prawie w kwestii automatów przechowujących przesyłki

- Z racji, że są elementami wpływającymi na odbiór przestrzeni, uważam, że w takich miejscach jak śródmieście ich stawianie powinno być uregulowane prawnie – podkreśla wiceprezes Jończak.

W ocenie eksperta odpowiednim rozwiązaniem, skuteczniejszym niż wytyczne wprowadzane przez miasta, byłoby uregulowanie zasad lokalizacji w uchwałach krajobrazowych w gminach, w których są określone kwestie montażu obiektów małej architektury, reklam czy ogrodzeń. Jednak z racji, że niewiele gmin przyjmuje uchwały krajobrazowe, alternatywnym rozwiązaniem jest możliwość przyjmowania przez gminy odpowiednich przepisów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

- Co ważne, aby gminy mogły skutecznie uchwalać zapisy dotyczące automatów w planach miejscowych, ustawodawca musiałby dać samorządom do tego odpowiednie narzędzie w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Bez przyznania gminom odpowiednich kompetencji wprowadzenie ograniczeń w aktach prawa miejscowego mogłoby być kwestionowane przed sądami administracyjnymi, a przyjmowane uchwały w całości lub części uchylane – podkreśla Radosław Jończak.

Czytaj więcej

Produkty i Usługi

Wielkie inwestycje kurierów

Obsługa ponad miliarda przesyłek wymaga od kurierów rozbudowy zaplecza logistycznego. Nowe duże inwestycje w magazyny i automaty paczkowe.

Architekt Bożena Konieczny, uważa pomysł uregulowania automatów na terenach miejskich za trafiony. Jej zdaniem nie ma jednak powodu, aby regulacje dotyczące paczkomatów wprowadzać także na terenach prywatnych.

Taki pomysł próbowano forsować już w lutym 2024 r. Wtedy do Sejmu wpłynęła petycja, której autor oczekiwał regulacji automatów paczkowych także na terenach prywatnych. W opinii prawnej dotyczącej tej petycji dr Paweł Marek Woroniecki z Uniwersytetu Jagiellońskiego wskazał, że konieczność dokonywania uzgodnień z właścicielem/właścicielami sąsiedniej działki w zakresie lokalizacji na prywatnej działce nie byłoby działaniem zgodnym z art. 32 Konstytucji RP. Artykuł ten stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa, mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne i nikt nie może być dyskryminowany. W tej sytuacji w gorszym położeniu znalazłyby się osoby, które chciałyby czerpać korzyści finansowe z tytułu ich udostępnienia pod lokalizację automatów z paczkami.