Sędziowie wybrani do Trybunału Konstytucyjnego w 2015 roku skarżą Polskę do Strasburga

Wybrani w październiku 2015 r. przez Sejm do Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak złożyli skargi przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w związku z niemożnością objęcia swych urzędów.

Publikacja: 15.11.2024 11:45

Sędziowie wybrani do Trybunału Konstytucyjnego w 2015 roku skarżą Polskę do Strasburga

Foto: Adobe Stock

mat

Cała sprawa zaczęła się przeszło dziewięć lat temu, a dokładnie 9 października 2015 roku. Sejm wybrał wówczas aż pięciu nowych sędziów, czyli jedną trzecią polskiego sądu konstytucyjnego. Nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z lipca 2015 r. umożliwiła wybór dodatkowo dwóch sędziów, których kadencje kończyły się w grudniu i których następców powinien wybrać następny Sejm.

Sędziami zostali profesorowie: Roman Hauser, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego i przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa; Andrzej Jakubecki, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego; Krzysztof Ślebzak, szef Biura Studiów i Orzecznictwa Sądu Najwyższego; Andrzej Sokala, specjalista od prawa rzymskiego i wyborczego, oraz Bronisław Sitek, prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Czytaj więcej

Jak to było z "sędziami dublerami" w Trybunale Konstytucyjnym

TK: wybór trzech sędziów był zgodny z konstytucją

Po wygranych wyborach Prawo i Sprawiedliwość, które zdobyło w Sejmie i w Senacie samodzielną większość, złożyło projekt nowelizacji ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, który miał zlikwidować kontrowersyjną poprawkę wprowadzoną przez Platformę Obywatelską w końcówce kadencji Sejmu. Prace legislacyjne ruszyły błyskawiczne. I już 19 listopada 2015 roku nowela została uchwalona. Prawo i Sprawiedliwość nie tylko usunęło wadliwy przepis, ale jednocześnie zagwarantowało sobie wybór całej piątki sędziów do TK.

20 listopada prezydent podpisał ustawę, a 25 – Sejm podjął uchwałę o stwierdzeniu nieważności uchwał z października 2015 r., w których Sejm VII wybrał pięciu nowych sędziów TK.

Konsekwencją uchwały Sejmu unieważniającej wybór sędziów przez PO była druga uchwała, podjęta 2 grudnia 2015 r., tym razem o wyborze pięciu nowych sędziów przez PiS. W ten sposób zatwierdzono wybór Henryka Ciocha, Lecha Morawskiego, Mariusza Muszyńskiego, Piotra Pszczółkowskiego i Julii Przyłębskiej. Uczyniono tak, mimo że TK wydał postanowienie zabezpieczające, wzywając posłów do niepodejmowania żadnych działań do czasu rozstrzygnięcia wątpliwości konstytucyjnych.

3 grudnia Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym stwierdził, że wybór trzech sędziów (Hausera, Jakubeckiego i Ślebzaka) był zgodny z konstytucją. Mimo to,  prezydent Andrzej Duda nie odebrał od nich ślubowania.

Czytaj więcej

Sejm wybrał ich do Trybunału, zostali na lodzie

Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak składają skargi do ETPC

W związku z niemożnością objęcia swych urzędów sędziowie Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak złożyli skargi przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Wskazują na brak możliwości sądowego domagania się złożenia ślubowania sędziowskiego w obecności Prezydenta i braka możliwości sądowego ustalenia istnienia stosunku służbowego sędziego TK. Podnoszą także brak środka prawnego, który pozwalałby na wyegzekwowanie od Prezydenta obowiązku odebrania ślubowania.

W sprawę włączył się rzecznik praw obywatelskich. W wystąpieniu do ministra spraw zagranicznych zwrócił uwagę, że w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i ustalonej praktyki, państwo, przeciw któremu toczy się postępowanie, może – również na etapie poprzedzającym formalną notyfikację skargi – podjąć wobec skarżących działania służące naprawieniu skutków naruszenia Konwencji. W związku z tym Marcin Wiącek zapytał ministra Radosława Sikorskiego, czy rząd podziela zarzuty skarg, a jeśli tak, to czy rozważane jest podjęcie działań służących naprawieniu wobec skarżących skutków naruszenia art. 6 i art. 13 EKPC.

Cała sprawa zaczęła się przeszło dziewięć lat temu, a dokładnie 9 października 2015 roku. Sejm wybrał wówczas aż pięciu nowych sędziów, czyli jedną trzecią polskiego sądu konstytucyjnego. Nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z lipca 2015 r. umożliwiła wybór dodatkowo dwóch sędziów, których kadencje kończyły się w grudniu i których następców powinien wybrać następny Sejm.

Sędziami zostali profesorowie: Roman Hauser, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego i przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa; Andrzej Jakubecki, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego; Krzysztof Ślebzak, szef Biura Studiów i Orzecznictwa Sądu Najwyższego; Andrzej Sokala, specjalista od prawa rzymskiego i wyborczego, oraz Bronisław Sitek, prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Ta grupa nie musi zgłaszać spadku do urzędu skarbowego
W sądzie i w urzędzie
Ile osób w Polsce nosi moje nazwisko? Możesz to sprawdzić w kilka minut
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Konsumenci
Frankowiczu, chcesz dobrej ugody - nie zwlekaj z pozwem
Materiał Promocyjny
Fotowoltaika naturalnym partnerem auta elektrycznego
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy: Żona zrobiła większą karierę. Mąż nie dostanie mniej po rozwodzie
Materiał Promocyjny
Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje