Dwudniowy serial w Trybunale. Na wokandzie wnioski Ziobry

Dwudniowy serial, jaki we wtorek i środę rozegra się w Trybunale Konstytucyjnym, to kolejny etap w sporze o pisowskie reformy sądów z instytucjami Unii Europejskiej. Prawnicy ostrzegają, że może go jeszcze bardziej rozpalić.

Tydzień temu podczas rozprawy przed TK dotyczącej rozporządzenia „pieniądze za praworządność", także zaskarżonego przez Zbigniewa Ziobrę, wiceszef MSZ Piotr Wawrzyk zwrócił uwagę TK, że jego wyrok nie pozbawi rozporządzenia skuteczności, a może utrudnić władzom obronę istotnych interesów RP na forum unijnym.

Polska mogłaby też być narażona nie tylko na sankcje przewidziane w tym mechanizmie – gdy już zacznie otrzymywać te pieniądze, ale także za uchylanie się od lojalnej współpracy w UE.

Czytaj więcej

Węgiel

Turów. Ziobro składa wniosek do TK ws. nałożonych kar

Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro skierował wniosek do Trybunału Konstytucyjnego dotyczący przepisów, na podstawie których TSUE nałożył na Polskę kary ws. kopalni Turów i Izby Dyscyplinarnej SN.

Na wokandzie kary

Jako pierwszy we wtorek TK ma rozpatrzyć wniosek prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry o zbadanie zgodności z Konstytucją RP art. 279 traktatu o funkcjonowaniu UE (dalej TFUE) oraz art. 39 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie, w jakim stanowi podstawę do nakładania przez niego kar finansowych na Polskę za niezastosowanie się do środka tymczasowego. Ziobro wskazuje, że procedura stosowania środków tymczasowych nie wynika z traktatów i reguluje ją statut TSUE.

Takie postanowienia wydaje jednoosobowo prezes, wiceprezes albo też sędzia, który go zastępuje, co stanowi w opinii PG pozatraktatowe rozszerzenie kompetencji przyznanych Unii. Skorzystano wprost z tego środka m.in. w sprawie Turowa, kiedy wiceprezes TSUE nakazała Polsce natychmiastowe zaprzestanie wydobycia węgla w tej kopalni, a następnie zobowiązała do zapłaty kary 500 tys. euro dziennie po stwierdzeniu (na wniosek Komisji) niewykonania tego środka.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego chce by TK zdecydował o ewentualnym wyłączeniu jej sędziów

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego postanowiła zapytać Trybunał Konstytucyjny, czy zgodne z konstytucją są przepisy dopuszczające wnioski o wyłączanie sędziów wyłonionych w postępowaniach przed Krajową Radą Sądownictwa w aktualnym składzie.

„Ułomni" sędziowie

Z kolei środę TK ma odpowiedzieć na pytania Izby Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego, czy powołanie sędziego według nowych zasad może być podstawą jego wyłączenia z prowadzenia sprawy. Kwestia ta wynikła w sprawie uchwały warszawskiego samorządu adwokackiego odwołującej z funkcji w samorządzie adwokata za to, że kandydując na sędziego SN (nieskutecznie zresztą) miał legitymizować niekonstytucyjne zmiany w sądownictwie. W trakcie tej sprawy dziekan warszawskiej ORA wniósł o wyłączenie z niej wszystkich sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej, wskazując na wątpliwości konstytucyjne co do skuteczności ich powołania oraz ryzyko braku obiektywizmu.

TK już półtora roku temu zbadał podobne pytanie trzech sędziów Izby Cywilnej SN, orzekając, że powołany przez prezydenta sędzia nie przechodzi jakiejkolwiek innej weryfikacji. Jedynym warunkiem jest wniosek KRS (szerzej „Rz": „Nie ma ułomnych sędziów"). Tamta sprawa miała jednak węższy zakres – wskazuje m.in. prof. Marcin Wiącek, RPO, który przystąpił do tej sprawy.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

W TK rozprawa z wniosku Ziobry. Po raz pierwszy bez przedstawicieli RPO

W środę Trybunał Konstytucyjny zajmował się wnioskiem Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry w sprawie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Na sali rozpraw nie było przedstawicieli Rzecznika Praw Obywatelskich, który jest stroną w tym postępowaniu. Rozprawa została przerwana do wtorku 25 stycznia 2022 r. do godz. 11.00.

Konwencja też wątpliwa

W środę TK ma także kontynuować sprawę oceny statusu polskich sędziów przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wniosek jest pokłosiem kilku wyroków ETPC, który stwierdził poważne nieprawidłowości w powoływaniu sędziów do ID przez KRS, bez wystarczających gwarancji niezależności od władzy ustawodawczej i wykonawczej. Prokurator generalny wystąpił o stwierdzenie niekonstytucyjności art. 6 zdanie pierwsze europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka w zakresie, w jakim umożliwia ETPC przeprowadzenie kontroli statusu sędziów polskich.