Jakie dokumenty składać razem z wnioskiem o rentę socjalną?
Wniosek można składać po uzyskaniu pełnoletności, a w przypadku osób pełnoletnich – w dowolnym czasie. Oprócz wniosku o rentę socjalną konieczne będzie zaświadczenie potwierdzające okres nauki w szkole lub na uczelni. Niezbędne jest także zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9) oraz inna dokumentacja medyczna (np. wyniki badań), która pomoże potwierdzić naruszenie sprawności organizmu. Osoby pracujące muszą również dołączyć do wniosku wywiad zawodowy (druk OL-10) oraz zaświadczenie o terminie umowy zawartej z pracodawcą oraz kwocie przychodu. Wnioskodawca powinien również podpisać oświadczenie dotyczące bycia właścicielem/współwłaścicielem nieruchomości rolnej, przekraczającej 5 hektarów. Cudzoziemcy starający się o rentę socjalną w Polsce muszą okazać kartę pobytu (z adnotacją o dostępie do rynku pracy) lub zezwolenie na pobyt stały.
Ile wynosi renta socjalna i na jaki okres jest przyznawana?
Prawo do pobierania renty socjalnej może zostać przyznane na określony czas lub na stałe, w zależności od stanu zdrowia wnioskodawcy. Od 1 marca 2024 wysokość najniższej renty socjalnej wynosi 1780,96 zł. Kwota podlega corocznej waloryzacji.
Ważna zmiana w rencie socjalnej już w przyszłym roku
Od 1 stycznia 2025 roku w życie wchodzi zmiana Ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych, innych ustaw, podpisana 27 września przez prezydenta Andrzeja Dudę. Zmiana polega m.in. na wprowadzeniu tzw. dodatku dopełniającego. Dodatek ma przysługiwać osobom, które są uprawnione do pobierania renty socjalnej i posiadają jednocześnie orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Dodatek wynoszący 2520 zł ma podlegać corocznej waloryzacji (od 1 marca) i będzie wypłacany razem z rentą socjalną.
Zbieg prawa do świadczeń
Osoby wnioskujące o przyznanie renty socjalnej mogą również pobierać m.in. rentę rodzinną. Prawo do pobierania obydwu świadczeń przysługuje obecnie [stan na listopad 2024], gdy wysokość pobieranej renty rodzinnej nie przekracza 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Jeżeli pobierana renta rodzinna przekroczy tą kwotę, renta socjalna nie zostanie przyznana. Suma kwot pobieranej renty rodzinnej i socjalnej nie może przekraczać 200 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Po przekroczeniu tej kwoty renta socjalna zostanie obniżona (ale będzie nie niższa niż 10 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy). Co istotne, w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i socjalnej od 1 stycznia 2025 próg 200 proc. zostanie podniesiony do progu 300 proc., zgodnie z Ustawą z dn. 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw.
Uzyskiwanie przychodu a wysokość renty socjalnej
Osoba uprawniona do pobierania renty socjalnej musi również informować ZUS o uzyskiwanych przychodach. W tym celu po zakończeniu każdego roku kalendarzowego (najpóźniej do końca lutego następnego roku) należy złożyć zaświadczenie o wysokości przychodu za poprzedni rok lub oświadczenie o podstawie wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe (dla osób prowadzących pozarolniczą działalność).