Deputat węglowy kojarzony jest z PRL-em. Ma on jednak zdecydowanie dłuższą tradycję. W niektórych kopalniach prawo do określonej ilości bezpłatnego węgla było przyznawane na przełomie XIX i XX w. Deputaty węglowe otrzymywali też górnicy w dwudziestoleciu międzywojennym. Co więcej, w tym okresie dodatek do wynagrodzenia w formie węgla został rozszerzony również na kolejarzy.
Dziś deputaty węglowe czasem porównuje się do innych benefitów pracowniczych wskazując, że na podobnej zasadzie dodatki do wynagrodzenia przyznawane się również w innych branżach (np. prawo do bezpłatnych lotów dla pracowników linii lotniczych, vouchery na wycieczki dla pracowników biur turystycznych, czy deputat opałowy dla pracowników Lasów Państwowych).
Obecnie deputaty węglowe przyznawane są najczęściej na podstawie układów zbiorowych pracy obowiązujących w poszczególnych zakładach pracy, negocjowanych ze związkami zawodowymi działającymi na ich terenie.
Deputaty węglowe. Ile wynoszą? Na jakich zasadach są przyznawane?
Wysokość deputatów węglowych czy sposób ich realizacji uzależnione są od treści układów zbiorowych pracy. Pracownicy kopalni mogą je otrzymywać w całości w naturze, częściowo w naturze, a częściowo w formie ekwiwalentu pieniężnego lub w całości jako ekwiwalent.
Czytaj więcej
Część byłych pracowników kopalń oraz byłych pracowników przedsiębiorstw górniczych ma prawo do ekwiwalentu pieniężnego za deputat węglowy. Emerytom i rencistom górniczym wypłaca go ZUS. Ekwiwalent węglowy należy się też wdowom, wdowcom lub sierotom po byłych pracownikach kopalń i przedsiębiorstw górniczych – jeśli osoby te mają prawo do renty rodzinnej. Komu dokładnie należy się ekwiwalent? Co trzeba zrobić, by go dostać? Jaka jest jego wysokość?