Rusłan Szoszyn: Łukaszenko jak kameleon. Już szuka ratunku na Zachodzie

Aleksander Łukaszenko przy okazji szczytu BRICS w rosyjskim Tatarstanie udzielił kilka wywiadów, porozmawiał m.in. z BBC. Stwierdził, że wcale nie przepuszczał rosyjskich wojsk przez swoje terytorium w lutym 2022 roku i przekonywał, że nigdy nie chciał psuć relacji Białorusi z Zachodem. Oznajmił nawet, że jest przeciwnikiem połączenia swojego kraju z Rosją. Nie wykluczył uwolnienia więźniów politycznych pod warunkiem, że wystąpią z prośbą o ułaskawienie.

W co gra urzędujący w Mińsku od trzech dekad dyktator? Wygląda na to, że już rozpoczął swoją siódmą z rzędu kampanię wyborczą. Ale są też inne powody, dla których Łukaszenko musiał pilnie zmieniać narrację.

Łukaszenko lawiruje i zrzuca z siebie odpowiedzialność

– Skąd pan wie, że dawałem zgodę na wykorzystanie białoruskiego terytorium? – zaprzeczył Łukaszenko, odpowiadając na pytanie dziennikarza BBC dotyczące inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, gdy rosyjskie wojska wtargnęły tam również z terytorium Białorusi. – Trwały ćwiczenia, w których uczestniczyło kilka tysięcy rosyjskich żołnierzy. Putin zaczął wycofywać te wojska z miejsca, w którym znajdowali się na południu Białorusi, drogą prowadzącą wzdłuż granicy z Ukrainą (…). W pewnym momencie przekierował część tych wojsk na Kijów. Jestem przekonany, że został sprowokowany – opowiadał. Białoruski dyktator przyznał też, że Putin, rozpoczynając inwazję, nawet nie zadzwonił do Mińska.

Czytaj więcej

Dyplomacja

Aleksandr Łukaszenko o połączeniu Białorusi z Rosją: Mamy wspólną ojczyznę

- Jeśli wyobrazimy sobie Państwo Związkowe jako dom, trzeba go budować od fundamentów, nie od dachu. A co jest fundamentem naszych relacji? Gospodarka - mówił w wywiadzie dla dziennika „Izwiestia” przywódca Białorusi Aleksandr Łukaszenko.

Ta linia obrony mocno kompromituje Łukaszenkę, gdyż doskonale obrazuje stopień zależności białoruskiego reżimu od Rosji. Czy to oznacza, że Putin w trakcie kolejnych wspólnych manewrów z Białorusinami, np. na jednym z poligonów pod Grodnem, może zaatakować państwa bałtyckie albo Polskę i nie zapytać nawet Łukaszenki o zgodę? Z wypowiedzi białoruskiego satrapy wynika, że tak. Ale czy mówi prawdę?

Próba dystansowania się od działań Kremla i zrzucenia z siebie odpowiedzialności doskonale wpisuje się w kampanię wyborczą dyktatora, która już rozkręca się na Białorusi, bo kolejne pseudowybory prezydenckie odbędą się 26 stycznia. Już dziś wiadomo, że po raz siódmy „miażdżące zwycięstwo” odniesie Łukaszenko, ale to nie oznacza, że reżim nie zna nastrojów Białorusinów. W kraju działa kilka ośrodków badawczych, które nie publikują wyników sondaży, ale wysyłają je bezpośrednio na stół dyktatora. Te jednoznacznie wskazują, że lwia część Białorusinów jest przeciwna wojnie, więc wysyła sygnał społeczeństwu: „to nie ja prowadzę wojnę, tylko Putin”. Uspokaja też tym samym rodaków, że nie zamierza wysyłać swoich żołnierzy nad Dniepr.

Tajne rozmowy Łukaszenki z Zachodem już trwają? 

Podobnie należy rozumieć też jego deklarację (padła w rozmowie z gazetą „Izwiestia”), że jest przeciwnikiem „zjednoczenia z Rosją”. Bo choć większość Białorusinów nigdy nie była w państwach Unii Europejskiej czy w USA, ale doskonale wiedzą, jak wygląda bałagan w Rosji Putina, tamtejsza korupcja i przestępczość. I niewielu Białorusinów chciałoby być częścią „wielkiej Rosji”, ani żeby Putin wysyłał ich dzieci na śmierć, kładąc na ołtarzu swoich imperialnych ambicji.

Czytaj więcej

Polityka

Łukaszenko z „imperialnym” orderem od Putina. Podporządkował Białoruś Rosji

Wielu przywódców państw postradzieckich odwiedziło ostatnio Kreml. Ale białoruski dyktator został najdłużej i otrzymał z rąk Władimira Putina najwyższe odznaczenie państwowe.

W rozmowie z BBC Łukaszenko poszedł jeszcze dalej i stwierdził, że nigdy mu nie zależało na pogorszeniu relacji z Zachodem. – To wy poszliście tą drogą, zaczęliście wprowadzać sankcje – zarzucał brytyjskiemu dziennikarzowi. Co więcej, potwierdził doniesienia mediów, że ostatnio w Mińsku przeprowadził niejawne rozmowy z „przedstawicielami Zachodu”. Według dyktatora rozmowa trwała aż cztery godziny. Nie zdradził, z kim konkretnie rozmawiał. Z jego wypowiedzi wynikało, że poruszany był m.in. temat więźniów politycznych. Dyktator przekonywał, że „zastanowi się” nad uwolnieniem tych, którzy wystąpią do niego z prośbą o ułaskawienie.

Łukaszenko boi się przyszłości i nie chce stracić władzy

Łagodzenie retoryki przez Aleksandra Łukaszenkę ma też inne podłoże. Sankcje Zachodu sprawiły, że stracił dostęp do wielu rynków i niemal w całości uzależnił białoruski eksport od Rosji (w znacznie mniejszym stopniu także od Chin). Stracił również rynek ukraiński, a przecież Ukraina była drugim (po Rosji) najważniejszym partnerem handlowym Białorusi przed wojną i odbiorcą białoruskich produktów ropopochodnych. Z powodu sankcji białoruskie firmy są całkowicie uzależnione od rosyjskiej infrastruktury, np. portów i tras kolejowych. Do Mińska nie latają też samoloty zachodnich linii lotniczych.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Aleksandr Łukaszenko grozi użyciem broni atomowej. Mówi o Polsce

W czasie spotkania ze studentami białoruskiej uczelni państwowej kształcącej informatyków i radioelektroników prezydent Białorusi, Aleksandr Łukaszenko mówił, w jakiej sytuacji Białoruś i Rosja mogą użyć broni atomowej.