Wątroba ze skóry

To może być przełom w leczeniu chorób wątroby. Naukowcom z Medical College of Wisconsin udało się wyhodować komórki wątroby z komórek skóry pobranych od pacjentów. Teraz nowa metoda terapii jest testowana na zwierzętach. Jeżeli okaże się skuteczna, w przyszłości wątrobę będzie można odtwarzać dzięki niewielkiemu kawałkowi skóry chorego.

Osiągnięcie opisywane w najnowszym numerze „Hepatology” jest dziełem zespołu prof. Stephena Duncana. – To ważny krok na drodze do terapii, która wyeliminuje potrzebę robienia przeszczepów wątroby – uważa prof. Duncan.

Naukowcy sięgnęli po najnowszą technikę produkcji komórek macierzystych. Przeprogramowali własne komórki skóry pacjentów. Takie komórki – tzw. indukowane pluripotentne komórki macierzyste (iPSC) – można uzyskać od dorosłego człowieka. Nie ma potrzeby wykorzystywania do tego ludzkich zarodków, dzięki czemu naukowcy mogą ominąć jeden z najważniejszych problemów – kontrowersje etyczne wokół eksperymentów z użyciem ludzkich zarodków.

[wyimek]200 różnych typów tkanek znajduje się w ciele człowieka[/wyimek]

Metodę produkcji takich komórek (wówczas tylko u myszy) opracował w 2006 roku Japończyk Shinya Yamanaka z Uniwersytetu Kioto. Jego zespół już rok później dokonał tego samego z komórkami ludzkimi. Niemal równocześnie udało się to Jamesowi Thomsonowi z Uniwersytetu Wisconsin. Właśnie z jego osiągnięć korzystali teraz naukowcy. Najpierw cofnęli w rozwoju dojrzałą komórkę skóry do fazy komórki macierzystej, a później nakłonili ją do ponownego rozwoju, ale już w stronę komórek wątroby – hepatocytów.

– Hepatocyty wyprodukowane z ludzkiej skóry mogą wypełniać wiele funkcji normalnych, zdrowych komórek wątroby – oświadczył prof. Duncan.

Wyhodowaną w laboratorium tkankę wstrzyknięto zwierzętom. – Po umieszczeniu nowych komórek w wątrobie myszy zostały one wbudowane w jej strukturę i zaczęły produkować charakterystyczne dla ludzkiej wątroby białka – opisuje doświadczenie amerykański naukowiec.

Jak podkreślają badacze, wątroba szczególnie dobrze nadaje się do takich zabiegów. Ma bowiem naturalną możliwość regeneracji. Użycie komórek iPSC ma zaś – oprócz usunięcia wątpliwości moralnych związanych z ich uzyskiwaniem – jeszcze jedną zaletę. Takie komórki pochodzą z własnego ciała pacjenta, nie ma zatem ryzyka odrzucenia wszczepionej tkanki, tak jak dzieje się to z organami pobieranymi od ludzkich dawców.

Naukowcy są przekonani, że hodowane w ten sposób hepatocyty będą sposobem na uniknięcie poważnej operacji dla pacjentów z uszkodzoną wątrobą. Uszkodzenie to może być spowodowane nadużywaniem leków i alkoholu, ale także skutkiem postępującej choroby nowotworowej, zatrucia czy infekcji wirusowej.

Kiedy ta metoda może trafić do użytku? Na razie specjaliści z Medical College of Wisconsin zajmują się tworzeniem komórek macierzystych ze skóry pacjentów cierpiących m.in. na cukrzycę i inne zaburzenia metabolizmu.

Na stworzenie metody leczenia chorób wątroby naukowcy dostali grant w wysokości miliona dolarów od amerykańskiego National Institutes of Health.