Gwiazda pędzi przez naszą galaktykę z gigantyczną prędkością

Zespół astronomów kierowany przez Siergieja Koposova z Carnegie Mellon University zarejestrował gwiazdę - nazwaną S5-HVS1 - w konstelacji Żurawia, która mknie przez Drogę Mleczną z prędkością niemal 6 mln km na godzinę - czytamy w magazynie "Monthly Notices of the Royal Astronomical Society".

Aktualizacja: 15.11.2019 08:03 Publikacja: 15.11.2019 07:44

Gwiazda pędzi przez naszą galaktykę z gigantyczną prędkością

Foto: stock.adobe.com

arb

S5-HVS1 zawdzięcza swoją gigantyczną prędkość supermasywnej czarnej dziurze, która znajduje się w centrum naszej galaktyki.

Pędzącą przez galaktykę gwiazdę udało się zaobserwować za pomocą Teleskopu Angielsko-Australijskiego o średnicy 3,9 m, który znajduje się w Obserwatorium Siding Spring na górze Mount Woorut w Australii.

Dalsze obserwacje przy użyciu sondy kosmicznej Gaja pozwoliły ustalić, że gwiazda porusza się dziesięć razy szybciej niż większość gwiazd w naszej galaktyce i wkrótce opuści Drogę Mleczną na zawsze.

"Prędkość odkrytej gwiazdy jest tak duża, że w sposób nieunikniony opuści ona naszą galaktykę i nigdy nie wróci" - napisał w oświadczeniu Douglas Boubert, współautor badań dotyczących "uciekającej" gwiazdy. 

Pierwsze gwiazdy podobne do S5-HVS1, czyli tzw. gwiazdy hiperprędkościowe odkryto dopiero ok. 20 lat temu. Dotychczas znanych jest tylko kilka takich gwiazd. Gwiazdy tego rodzaju poruszają się ze znacznie większą prędkością od innych gwiazd w galaktyce dzięki czemu mogą wyrwać się z pola grawitacyjnego galaktyki.

Gwiazdy hiperprędkościowe zyskują ogromną prędkość dzięki oddziaływaniu bardzo masywnych ciał niebieskich - takich jak np. czarne dziury.

Według hipotezy zaproponowanej ok. 30 lat temu supermasywne czarne dziury - takie jak Sagittarius A*, czarna dziura znajdująca się w centrum naszej galaktyki - mogą nadać gwieździe taką prędkość, jeśli zbyt blisko czarnej dziury znajdzie się tzw. gwiazda podwójna (układ dwóch gwiazd leżących blisko siebie). W takim przypadku czarna dziura pochłania jedną z gwiazd i jednocześnie wyrzuca drugą w przestrzeń kosmiczną z ogromną prędkością.

Analizując prędkość gwiazdy i jej odległość od Ziemi astronomowie oszacowali, że S5-HVS1 rozpoczęła swoją podróż przez galaktykę z okolic jej centrum, czyli miejsca, gdzie znajduje się Sagittarius A*.

- To bardzo ekscytujące, bo od dawna podejrzewaliśmy, że czarne dziury mogą wyrzucać gwiazdy z dużymi prędkościami. Jednak nigdy nie zaobserwowaliśmy tak jasnego przypadku, w którym tak szybka gwiazda pochodzi z centrum galaktyki - podkreślił Koposov.

- Sądzimy, że czarna dziura wyrzuciła gwiazdę z prędkością dziesiątek tysięcy kilometrów na sekundę ok. 5 mln lat temu. W tamtym czasie nasi przodkowie dopiero uczyli się chodzić na dwóch nogach - dodał.

Obecnie gwiazda znajduje się 29 tys. lat świetlnych od Ziemi.

Kosmos
Przełom w badaniach nad Marsem? Na Czerwonej Planecie mógł kiedyś padać deszcz i śnieg
Kosmos
Na odległej planecie istnieje życie? Badacze mówią o przełomie: To najsilniejszy dowód
Kosmos
Nowa, „zielona” kometa na niebie. Wiadomo, kiedy będzie najlepiej widoczna
Kosmos
W Drodze Mlecznej odkryto układ dwóch białych karłów. Obiekty są skazane na zderzenie
Kosmos
Pochodzenie i kształt asteroidy, która miała uderzyć w Ziemię, zaskoczyły naukowców