Rosja chce obejść sankcje z pomocą Iranu

Teheran jest bliski odblokowania amerykańskich sankcji na własny kraj. Moskwa nagle postawiła warunek nie do przyjęcia dla Zachodu.

Publikacja: 07.03.2022 19:36

Najwyższy przywódca Iranu Ali Chamenei

Najwyższy przywódca Iranu Ali Chamenei

Foto: KHAMENEI.IR/AFP

Moskwa, zanim rozpoczęła inwazję na Ukrainę, opowiadała się za rewitalizacją międzynarodowego porozumienia atomowego z Iranem (JCPOA) wypowiedzianego przez USA przed czterema laty. W chwili gdy toczące się od prawie roku w Wiedniu negocjacje w sprawie powrotu do porozumienia, wydają się zbliżać do końca, Rosja stawia warunek dla Zachodu nie do zaakceptowania. – Chcemy od USA pisemnych gwarancji, na szczeblu co najmniej sekretarza stanu, że nałożone obecnie na Rosję sankcje nie wpłyną na nasze prawo do współpracy handlowej, gospodarczej i wojskowo-technicznej z Iranem – oświadczył szef dyplomacji Siergiej Ławrow.

Oznaczałoby to, iż po zawarciu odnowionego porozumienia z Iranem z udziałem USA, Rosji, Chin, Wielkiej Brytanii i Francji, Moskwa miałaby możliwość obejścia sankcji nałożonych w wyniku agresji na Ukrainę poprzez nieograniczony handel z Iranem.

Czytaj więcej

Rosja najbardziej obłożonym sankcjami krajem na świecie

– Obecne sankcje wobec Rosji nie mają nic wspólnego z porozumieniem atomowym z Iranem – odpowiedział Antony Blinken w rozmowie z CBS News. Nie jest jasne, jak zareaguje na te słowa Moskwa, gdzie nikt nie powinien mieć złudzeń, że żądania wyłączenia handlu Rosji z Iranem z pakietu sankcji nie wchodzi w rachubę. Żądanie Ławrowa może być więc próbą zerwania negocjacji w sprawie JCPOA. Na razie nie wydaje się, aby miało do tego dojść.

Na mocy nowego porozumienia atomowego Iran musiałby zaprzestać produkcji wzbogaconego uranu i poddać swe instalacje nuklearne efektywnej kontroli Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej. W zamian znoszone byłyby stopniowo amerykańskie sankcje handlowe i finansowe nałożone na Iran, a także odmrożone wielomiliardowe aktywa irańskie w USA. Szczegóły całego porozumienia nie są jeszcze znane, lecz wiadomo, iż zostało już praktycznie wynegocjowane i Teheran jest gotów je zaakceptować.

Gdyby weszło w życie, umożliwiłoby eksport irańskiej ropy naftowej na światowe rynki i mogłoby to przyczynić się do spadku cen ropy. Jak oceniał kilka tygodni temu „New York Times”, Iran posiada obecnie zapasy 80 mln baryłek ropy. Ocenia się, że Iran byłby w stanie zwiększyć produkcję do 1,2 mln baryłek dziennie w najbliższych miesiącach. Nie jest to korzystna perspektywa dla Rosji, której zależy na utrzymywaniu jak najwyższych cen tego surowca.

– Nie sądzę, aby pojawienie się irańskiej ropy na światowych rynkach mogło diametralnie zmienić sytuację. Nie dostrzegam więc konfliktu interesów pomiędzy Moskwą i Teheranem w tej sprawie – mówi „Rzeczpospolitej” Richard Dalton, były brytyjski ambasador w Iranie. Jego zdaniem irańskie władze są zdecydowane zawrzeć porozumienie, kierując się własnym interesem w postaci zniesienia amerykańskich sankcji. Stawiane przez Moskwę warunki nie są w Teheranie oceniane pozytywnie, mimo iż Iran stawia mocno na współpracę z Rosją. Temu celowi służyła styczniowa wizyty prezydenta Ebrahima Raisiego na Kremlu. Rosyjsko-irańskiego spotkania na takim szczeblu nie było od niemal pięciu lat. Zgodnie z medialnymi doniesieniami Teheran jest zainteresowany zakupem 24 samolotów Su-35 oraz pewną liczbą systemów antyrakietowych S-400. Wśród wielu podpisanych porozumień była także umowa o budowie nowego reaktora elektrowni atomowej w Buszehr oraz na temat rosyjskiego kredytu w wysokości 5 mld dol. W związku z rosyjską agresją na Ukrainę wszystkie te plany zostaną zamrożone. Oficjalnie Iran jest po stronie Moskwy, oskarżając USA i NATO o sprowokowanie konfliktu z Rosją. Ale szef irańskiej dyplomacji Hossein Amir-Abdollahian napisał na Twitterze: „nie sądzimy, aby wywołanie wojny było rozwiązaniem”, proponując zawieszenie broni i poszukiwanie „politycznego i demokratycznego” wyjścia z sytuacji.

Konflikty zbrojne
Gen. Waldemar Skrzypczak: Nie wierzę, że Donaldowi Trumpowi nie zależy na Europie
Konflikty zbrojne
Nadzwyczajny szczyt w Paryżu. Europejscy liderzy będą omawiać działania Donalda Trumpa ws. Ukrainy
Konflikty zbrojne
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1088
Konflikty zbrojne
Kolejny etap rozejmu. Hamas zwolnił trzech więźniów
Konflikty zbrojne
Monachijska Konferencja Bezpieczeństwa. „Dobre rozmowy" Zełenskiego z Vance'em