Dyskusja o możliwości skrócenia rozliczeń transakcji giełdowy trwa już od jakiegoś czasu. Nasiliła się ona po tym, jak w maju tego roku na system T+1 przeszły m.in. giełdy amerykańska, kanadyjska czy też meksykańska. W praktyce oznacza to, że transakcje tam są rozliczane w ciągu jednego dnia roboczego od ich zawarcia. Europa nie chce pozostać gorsza i również planuje podobny ruch. Obecnie bowiem na większości europejskich parkietów obowiązuje system T+2 (rozliczanie transakcji w ciągu dwóch dni roboczych od ich zawarcia). ESMA, czyli europejski regulator chce jednak, aby od 11 października 2027 r. rynki krajów wchodzących w skład Unii Europejskiej też rozliczały transakcje szybciej.
Zmiany, jeśli uzyskają akceptację polityczną i faktycznie wejdą w życie, będą dotyczyły też rynku polskiego. Jest to szczególnie istotne w przypadku akcji czy też obligacji. Transakcje na rynku kontraktów terminowych są bowiem rozliczane z dnia na dzień.
Szybsze rozliczanie jest możliwe, ale...
– Zdaniem KDPW, a także innych centralnych depozytów zrzeszonych w Europejskim Stowarzyszeniu Centralnych Depozytów Papierów Wartościowych (ECSDA) kwestia skracania cyklu rozrachunku ma silny wpływ na efektywność rozrachunku i z tego względu należy podchodzić do niej ostrożnie. Depozyty, w tym KDPW, deklarują, że z ich punktu widzenia możliwy jest rozrachunek w krótszym cyklu (nawet T+0), natomiast kluczowa jest tu możliwość dostosowania się uczestników rynku do takiej sytuacji, w tym do kosztownych inwestycji w zaawansowaną automatyzację procesów – mówił w maju na naszych łamach Maciej Trybuchowski, prezes Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, instytucji, która jest odpowiedzialna za rozliczanie i rozrachunek transakcji. Na aspekt ten wskazuje teraz także ESMA, która podkreśla złożoność całego procesu, które będzie też wymagał inwestycji po stronie podmiotów rynku kapitałowego
System T+1 od dawna obowiązuje już w Indiach. W Chinach rozliczenia transakcji są jeszcze szybsze – działa tam mechanizm T+0, czyli transakcje są rozliczane już w dniu, w którym zostały zawarte. W IV kwartale 2027 r. skrócenie cyklu rozliczeniowego do jednego dnia planuje też Wielka Brytania.