NSA: wypytywanie pasażera autobusu o nazwisko może naruszać RODO

Jeśli kierowca lub kontroler w autobusie żąda od pasażera podania nazwiska przy sprawdzaniu biletów, to , korzystając z tego zbioru, to jako przedstawiciel administratora przetwarzał je i ujawnił. W konsekwencji legalność takiego udostępnienia powinna zostać oceniona przez Prezesa UODO, w związku z otrzymaną przez niego skargą.

Publikacja: 21.02.2025 21:29

Kontrola biletów w autobusie

Kontrola biletów w autobusie

Foto: Fotorzepa, Jakub Ostałowski

dgk

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych trafiła skarga pasażera autobusu na zachowanie kierowcy. Otóż kontrolując bilety, zażądał on od pasażera podania na głos imienia i nazwiska. Nie wystarczyło mu pokazanie elektronicznego biletu. W ten sposób dane pasażera poznały inne osoby w autobusie, choć nie było do tego podstaw.

Sprawdzanie biletów i dwa odmienne stanowiska

Po zbadaniu sprawy Prezes UODO stwierdził, że przewoźnik autobusowy zbierał dane osobowe pasażerów, sprzedając im przez internet bilety. Kierowca potem sprawdzał dane pasażera z tym spisem. PUODO udzielił spółce upomnienia, że taki sposób postępowania nie jest właściwy i narusza przepisy o RODO.  

Spółka zaskarżyła tę decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i wygrała: sąd uchylił decyzję PUODO, uznając, że ten nie miał podstaw do interwencji, bo podawanie imienia i nazwiska przy zakupie biletu, a potem przedstawianie się na głos w autobusie nie jest przetwarzaniem danych osobowych w rozumieniu RODO. Dlaczego?

WSA stwierdził, że „przywołano zdarzenie, które nie dotyczyło publicznego ujawnienia określonego zbioru danych osobowych (za taki można by uznać listę pasażerów dla określonego kursu), lecz wykorzystania imienia i nazwiska konkretnego pasażera dla identyfikacji osoby, uprawnionej do przejazdu (nabywcy biletu).

Czytaj więcej

Płeć pasażera kolei to dane chronione przez RODO. Wyrok TSUE

"Przetwarzanie i ujawnienie danych w tym przypadku nie jest objęte regułami RODO, determinującymi ramy kompetencji do rozstrzygania spraw w trybie administracyjnym […] Niewłaściwość organu (bądź oczywisty brak interesu prawnego danego Wnioskodawcy), stanowi przesłankę odmowy wszczęcia postępowania"  – uznał Sąd. 

Wyjaśnił, że jeśli zatem pasażer uważa, że przedstawianie się na głos w autobusie narusza jego prawo do prywatności, może wytoczyć przewoźnikowi sprawę cywilną. Ale wówczas PUODO nie może interweniować.

Dane ujawnione nieznanym osobom

Prezes UODO z taką argumentacją się nie zgodził. W skardze kasacyjnej stwierdził, że zarówno RODO, jak i ustawa o ochronie danych osobowych stanowią o tym, że postępowanie o naruszenie danych osobowych prowadzi właśnie on jako organ nadzorczy ds. ochrony danych. Zatem PUODO miał nie tylko prawo, ale i obowiązek zająć się skargą pasażera. I obowiązku tego dopełnił. W sprawie tej nie ma też znaczenia, że dane osobowe były przetwarzane w sposób niezautomatyzowany – przez kierowcę. Zostały przetworzone przez niego i ujawnione nieupoważnionym osobom.

W wyroku z 11 lutego 2025 r. z NSA zgodził się z PUODO: wykładnia przepisów o ochronie danych osobowych, jaką zastosował WSA, jest błędna. Imię i nazwisko to dane osobowe, które identyfikują człowieka, a we wskazanym przypadku były przetwarzane w ramach zbioru danych. Spółka (administrator danych) stworzyła go, pobierając dane od klientów przy zakupie internetowym biletów. Jeśli kierowca sprawdzał je, korzystając z tego zbioru, to jako przedstawiciel administratora przetwarzał je i ujawnił. W konsekwencji legalność takiego udostępnienia powinna zostać oceniona przez Prezesa UODO, w związku z otrzymaną przez niego skargą.

sygn. akt III OSK 6134/21 

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych trafiła skarga pasażera autobusu na zachowanie kierowcy. Otóż kontrolując bilety, zażądał on od pasażera podania na głos imienia i nazwiska. Nie wystarczyło mu pokazanie elektronicznego biletu. W ten sposób dane pasażera poznały inne osoby w autobusie, choć nie było do tego podstaw.

Sprawdzanie biletów i dwa odmienne stanowiska

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Dodatki do emerytur i rent od 1 marca 2025. Ile wyniosą po podwyżce?
W sądzie i w urzędzie
Ważny komunikat w sprawie mObywatela. Termin mija już 25 lutego
Prawo drogowe
Prawo jazdy mimo sądowego zakazu prowadzenia? Cwaniacy wykorzystują lukę
Sądy i trybunały
Prawnicy kojarzeni z poprzednią władzą jednoczą siły. Inicjatywa wyszła z TK
Konsumenci
Jest pierwszy „polski” wyrok dotyczący sankcji kredytu darmowego