Austriaccy policjanci znaleźli w jednej z paczek 85 gramów marihuany. Zatrzymali telefon jej adresata i bezskutecznie próbowali go odblokować, w celu odczytania zgromadzonych danych. Nie mieli na to jednak zezwolenia ani prokuratury, ani sądu. Nie odnotowali tej próby w protokole czynności oraz nie poinformowali właściciela telefonu.
Dlatego zainteresowany zaskarżył zatrzymanie telefonu przed sądem krajowym – i dopiero w trakcie postępowania dowiedział się, że policja próbowała go odblokować. Sąd austriacki zapytał więc TSUE, czy przepisy pozwalające policji w Austrii podejmować wspomniane wyżej czynności, nie naruszają prawa unijnego. Podkreślono przy tym, że zarzucane właścicielowi telefonu przestępstwo stanowi jedynie występek, gdyż jest zagrożone karą do roku więzienia. Ciężko więc uznać je za „poważne”.
Czytaj więcej
Przytłaczająca większość spraw o zastosowanie np. podsłuchu jest rozstrzygana w sposób niezgodny z najnowszym wyrokiem TSUE – mówi Wojciech Klicki z Fundacji Panoptykon.
TSUE: dane z telefonu dostępne nie tylko przy „poważnych przestępstwach”
Na wstępie TSUE wskazał, że przepisy UE znajdą zastosowanie także do nieudanych prób dostępu organów ścigania do danych z telefonu. Trybunał podkreślił, że uzyskanie przez policję w postępowaniu przygotowawczym wglądu w dane osobiste z telefonu komórkowego może stanowić poważną ingerencję w prawa podstawowe osób, których dotyczą. Może bowiem chodzić o wiadomości, zdjęcia, historię wyszukiwania – a to pozwala wyciągnąć daleko idące wnioski na temat życia prywatnego użytkownika sprzętu. Niektóre z tych danych można ponadto uznać za wrażliwe.
Choć taki dostęp niekoniecznie możliwy jest tylko w przypadku „poważnych przestępstw” (bo mogłoby to prowadzić do zwiększenia ryzyka bezkarności przestępców), to ustawodawca krajowy powinien dokładnie określić kryteria jego uzyskania. Może to zrobić np. przez wskazanie jaki charakter lub kategorię powinny mieć przestępstwa, w których dostęp taki jest możliwy. Jednocześnie TSUE zastrzegł, że w „wyjątkowych i pilnie uzasadnionych przypadkach” możliwe jest uzyskanie takiego dostępu bez zgody sądu.
