Europejska Agencja Obrony (EDA) właśnie opublikowała coroczny raport dotyczący obronności w krajach UE, tzw. CARD czyli Coordinated Annual Review on Defence. Jak wyglądają wydatki państw UE? Szacunki mówią, że w 2024 r. 27 krajów UE wyda na obronność 326 mld euro. Jeszcze rok temu było to 279 mld euro. Ta kwota zwiększyła się o ponad 15 proc., nominalnie o prawie 50 mld euro. Rok do roku swoje budżety zwiększyły aż 22 kraje, a Rumunia, Chorwacja, Słowacja, Grecja i Luxemburg znalazły się w oszczędzającej mniejszości. W sumie te wydatki to 1,9 proc. PKB państw UE, czyli wciąż poniżej zalecanego przez Sojusz Północnoatlantycki progu 2 proc. PKB.
Czytaj więcej
W trakcie przewodnictwa w Unii polski rząd musi przekonać kraje „27”, że tylko integrując produkcję uzbrojenia, może wygrać wyścig zbrojeń z Rosją.
Na plus warto też odnotować, że rośnie odsetek środków wydawanych na inwestycje czyli na zakupy nowego uzbrojenia, badania i rozwój. W 2024 r. będzie to stanowić aż 31 proc. wszystkich wydatków na obronność.
Polska zgodnie z prawem musi wydawać co najmniej 3 proc. PKB na obronność
Mimo że wydatki rosną, to Europa wciąż ma do nadrobienia wieloletnie zaległości i cięcia budżetowe w obszarze obronności. „Państwa członkowskie zaczęły naprawiać niedofinansowanie z przeszłości, tworząc szansę na wygranie przyszłości” - czytamy w raporcie. Problemem jest to, że może to być krótkotrwały zryw i zaraz te wydatki znów się zmniejszą. „Obecnie obraz jest mieszany – kilka państw członkowskich zobowiązało się do długoterminowego zwiększenia wydatków na obronę, podczas gdy kilka innych albo pozostaje w tyle za średnimi wydatkami UE, albo korzysta z dodatków budżetowych – instrumentów, które mogą okazać się mniej trwałe, co budzi wątpliwości na trwałość tych wzrostów w przyszłości". O ile więc np. Polska wprowadziła ustawowe regulacje, że wydatki na obronność muszą stanowić co najmniej 3 proc. PKB, to już Niemcy, choć osiągnęli wreszcie 2 proc. PKB wydatków na obronność, zrobili to przy pomocy specjalnego funduszu, z którego 100 mld euro zostanie rozdysponowane najpóźniej do 2028 r. Na razie nie wiadomo, jak później będą wyglądać te wydatki na obronność.
Czytaj więcej
Przekroczenie progu 2 proc. PKB w wydatkach na obronność będzie dla Europy konieczne. Tylko w ten sposób będzie ona w stanie się obronić nie korzystając z parasola ochronnego USA - wynika z analizy niemieckiego instytutu badawczego Ifo.
