W ubiegłym roku globalna produkcja tworzyw sztucznych wzrosła o 3,3 proc. (do 413,8 mln ton), a europejska spadła o 8,3 proc. (do 54 mln ton) – wynika z najnowszych danych Plastics Europe, stowarzyszenia producentów tworzyw ze Starego Kontynentu. Tym samym udział UE (liczony razem z Norwegią, Szwajcarią i Wielką Brytanią) spadł na świecie do 12,3 proc. Dla porównania w 2022 r. było to jeszcze 14 proc., a w 2006 r. nawet 22 proc. Nasz region w największym stopniu przegrywa globalną konkurencję z Ameryką Północną (ma 33,3-proc. udział w rynku), Chinami (17,1 proc.) i pozostałym krajami Azji (19,7 proc.).
Co więcej, Europa po raz pierwszy zanotowała zniżkę ilości wytworzonych recyklatów, czyli tworzyw powstałych w wyniku recyklingu. Konkretnie chodzi o 7,8-proc. spadek produkcji recyklatów pochodzących z recyklingu mechanicznego. Tymczasem również w tym obszarze globalny rynek wzrósł.
Maleje biznesowe uzasadnienie do recyklingu w Europie
Kolejny powód do niepokoju to wymiana handlowa. Wprawdzie w ubiegłym roku pod względem wartości sprzedaży europejska branża tworzyw utrzymała jeszcze dodatni bilans handlowy, ale pod względem tonażu już nie. Od 2022 r. jest importerem netto tworzyw w formach podstawowych, gotowych zaś wyrobów z plastiku od 2021 r. Na domiar złego w latach 2020–2023 spadł eksport tworzyw o 25,4 proc.
Plastics Europe ocenia, że słabnąca konkurencyjność europejskiej gospodarki zagraża działaniom związanym z minimalizowaniem zużycia surowców kopalnianych i powstawania odpadów (cyrkularna transformacja). – Transformacja UE w kierunku cyrkularnego systemu tworzyw sztucznych jest poważnie zagrożona przez tworzywa z importu, które nie zawsze spełniają unijne normy. Trudna prawda jest taka, że już teraz jesteśmy świadkami zamykania zakładów produkcyjnych w Unii i w efekcie offshoringu (przenoszenia do innych krajów – red.) przemysłu, miejsc pracy i zrównoważonych inwestycji – twierdzi Marco ten Bruggencate, prezes Plastics Europe. Jego zdaniem cyrkularna transformacja zakończy się sukcesem tylko wówczas, jeśli pilnie zostaną wdrożone rozwiązania, które pozwolą Europie odzyskać konkurencyjność i zapewnią atrakcyjne długoterminowe perspektywy dla inwestowania w gospodarkę cyrkularną.