Źle się dzieje wśród małych firm. 550 dziennie przestaje działać

W ostatnich latach liczba jednoosobowych działalności gospodarczych rosła średnio o 2,5 proc. r./r., jednak ten rok zapowiada się na znacznie słabszy – wynika z najnowszych danych wywiadowni Dun & Bradstreet Poland, które „Rzeczpospolita” poznała pierwsza.

Po 11 tygodniach 2024 r. zarejestrowano 58 tys. jednoosobowych firm, a wykreślono w tym czasie 46,7 tys. Oznacza to, że przybyło tylko niespełna 11,3 tys. firm jednoosobowych. – Zakładając, że taka słaba dynamika będzie utrzymywać się przez kolejne dziewięć miesięcy, można spodziewać się, że na koniec 2024 roku liczba firm jednoosobowych ledwo przekroczy 3,7 mln – mówi Tomasz Starzyk, rzecznik Dun & Bradstreet Poland.

– Będzie to oznaczało wzrost o nie więcej niż 45 tys. firm i stanowić będzie nieco ponad 1-proc. wzrost. Niemal trzy razy mniejszy w porównaniu do 2023 r. – dodaje.

Problem małych firm narasta

Ekonomiści podkreślają, że trudno jest prognozować roczny wynik, niemniej dane są niepokojące. – Obserwacja wskaźnika koniunktury GUS nie daje nam wytłumaczenia tego zjawiska – wartości zanotowane w lutym 2024 są wyższe niż w lutym 2023, choć w dalszym ciągu jego wartość jest na poziomie poniżej średniej długookresowej. Widać także istotny spadek uciążliwości bariery związanej z niepewnością ogólnej sytuacji gospodarczej – mówi dr Błażej Socha z Katedry Zarządzania Finansami Przedsiębiorstwa Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

Czytaj więcej

Rynek pracy

Kto musi jeszcze poczekać na rynek pracownika

Seria zwolnień grupowych w znanych firmach i lutowe schłodzenie w rekrutacji sygnalizują, że popr...

– Przesłanką powodującą wyhamowanie dynamiki liczby najmniejszych firm na początku bieżącego roku jest wysoka presja płacowa i kosztowa, z jaką muszą mierzyć się przedsiębiorcy. Wzrastające koszty coraz trudniej odzwierciedlać w cenach usług i produktów, przy zachowaniu konkurencyjności – dodaje.

Dun & Bradstreet Poland zauważa także, że obok mniejszej liczby nowych działalności narasta problem z zawieszaniem firm. W przypadku firm jednoosobowych od 2020 r. wzrost wynosi niemal 50 proc. – W 2023 roku zawieszono działalność 195 tys. firm jednoosobowych wobec 124 tys. w 2022 r. – dodaje. – W 2023 roku każdego dnia zawieszano działalność ponad blisko 550 firm jednoosobowych. Część z nich wróciła na rynek po przezwyciężeniu trudności, mimo wszystko skala robi wrażenie – dodaje Tomasz Starzyk.

Od początku roku zawieszono już blisko 54 tys. działalności, co według szacunków firmy może oznaczać, iż na koniec 2024 r. liczba zawieszonych działalności wzrośnie do 220 tys.

Czytaj więcej

Biznes

Przedsiębiorcy coraz częściej zawieszają działalność. To ucieczka przed kłopotami

W 2023 roku w Polsce zdecydowano się na ten krok niemal 250 tys. razy. W podziale na branże domin...

– Do prowadzenia działalności gospodarczej może zniechęcać wzrost obciążeń na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, będący następstwem zmian wprowadzonych przez Polski Ład. Tylko od stycznia 2024 składka na duży ZUS podwyższyła się o 182 zł do ponad 1600 zł – mówi Waldemar Rogowski, główny analityk BIK i BIG Infomonitor. Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat, od 2015 do 2024, składka na duży ZUS wzrosła o 97 proc., a składka zdrowotna o 143 proc. W przypadku zatrudniających pracowników doszły też kolejne spore koszty pracownicze, wynikające ze wzrostu płacy minimalnej i w ogóle wzrostu płac.

– Generalnie rosną koszty działalności, a nie idą za tym większe wpływy. Klienci zaciskają pasa i nie są skłonni wydawać za dużo. Co najlepiej widać po nikłym wzroście PKB w 2023, o 0,2 proc., czy też po spadku konsumpcji gospodarstw domowych r./r. Koniunktura gospodarcza nie sprzyja biznesowi. Szczególnie cierpi branża gastronomiczna i usługowa – dodaje.

Czytaj więcej

Biznes

Pogromu firm w Polsce nie widać

Wzrostowi liczby zamykanych firm towarzyszy wzrost liczby nowych przedsiębiorstw. Gospodarka prze...

Szansa na odbicie wraz z poprawą koniunktury

Choć dane niepokoją, to jednak wciąż silne są nadzieje związane z poprawą koniunktury, nowy rząd zapowiada także walkę z barierami dla rozwoju przedsiębiorczości. Może to w efekcie przynieść odwrócenie negatywnych trendów.

– Wskaźniki są istotne, gdyż pokazują pewne trendy, ale należy do nich podchodzić z pewną ostrożnością. Po pierwsze, nie należy fetyszyzować samego faktu liczby rejestracji nowych firm, gdyż jest nie tylko wiele czynników, które na to wpływają, ale o sile gospodarki i jej rozwoju świadczy przede wszystkim to, jak sobie radzą na rynku te podmioty, które działają już przez dłuższe okresy – mówi dr Marcin Wojewódka z Pracodawców RP.

Czytaj więcej

Handel

Sklepy nadal będą znikały w Polsce tysiącami. Zwłaszcza spożywcze

W 2023 r. zamknięto ok. 3 tys. placówek, w tym roku będzie podobnie, ponieważ sytuacja sektora na...

– Wzrost liczby nowo zakładanych podmiotów z roku na rok o 2,8 proc. wydaje się raczej bliżej błędu statystycznego niż jakiegoś trwałego kierunku. Oczywiście wiele czynników, jakie wpływają na tworzenie się nowych podmiotów, ma znaczenie, np. zmiany w systemie podatkowym czy nowe ulgi bądź jakieś zachęty, ale tego akurat w 2023 roku nie widzieliśmy – dodaje.

Podkreśla, że z jednoosobowymi firmami zawsze było, jest i będzie tak, że jedne powstają, a inne zostają zamknięte. To normalna sytuacja, nie należy się jej dziwić w żaden sposób. Tak działa rynek. – Nie demonizowałbym i nie straszył jakimiś trendami, bo to trochę jak z rozwodami. Bez względu na to, jak dużo jest ślubów w danym okresie, zwykle jest podobny procent rozwodów – mówi ekspert.

W 2023 roku najczęściej znikały jednoosobowe działalności w handlu detalicznym, ubyło ich niemal 3 tys. Równie źle wygląda sytuacja w branży spedycyjnej, gdzie ich liczba spadła o ponad 1,5 tys., a chodziło głównie o kierowców ciężarówek. Pierwszą piątkę najszybciej kurczących się branż zamykają usługi finansowe i handel hurtowy.

Z kolei pierwsze jedenaście tygodni 2024 r. okazuje się mało łaskawe dla małych firm właśnie w tej ostatniej branży. Rynek skurczył się już o blisko 1,5 tys. firm. Tym samym według prognoz na koniec 2024 r. liczba firm w hurcie spadnie o blisko 6 tys. (to głównie przedstawiciele handlowi).

Również słabo wypada produkcja odzieży, w 2024 roku spadek liczby firm wyniósł równe 180. Według prognoz na koniec br. rynek skurczy się o blisko 800 firm.