Nie każdy jest gotowy
Do rzecznika praw obywatelskich napływają liczne skargi – pocztą tradycyjną i elektroniczną i składane podczas spotkań regionalnych RPO w całej Polsce. Kontakty z dziećmi rozstających się rodziców są – obok alimentów – jednym z najczęściej zgłaszanych problemów. To właśnie dzieci często najbardziej dotyka rozstanie rodziców; ponadto to kwestie ich dotyczące najłatwiej przeradzają się w spory między dorosłymi.
Podstawową zasadą powinno być, że rozstajemy się z partnerem czy małżonkiem, ale nie z dzieckiem. To oznacza dalsze kontakty, rozmowy, negocjacje i ustępstwa ciągnące się co najmniej do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności bądź do wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.
Nie każdy jest na to gotowy. Dlatego tak ważna jest pomoc i informacja o możliwych środkach działania.
Te okoliczności dotykają przede wszystkim samych rodziców i dzieci, ale także różnych profesjonalistów, zaangażowanych w pomoc rodzinie na odmiennych etapach. Dotychczas jednak nie brano tej sytuacji pod uwagę kompleksowo – poszczególne regulacje, rozsiane po ustawach, rozporządzeniach i kodeksach etyki oraz dobre praktyki znane były co najwyżej tej grupie zawodowej, do której się bezpośrednio stosowały.
Pomoże także bajka
Członkowie kilku organizacji obywatelskich skupionych w Forum organizacji świadczących pomoc dzieciom, postanowili zmienić ten stan rzeczy. Korzystając z doświadczenia i wiedzy ekspertów własnych oraz zewnętrznych, stworzono „Standardy pomocy dziecku w sytuacji rozstania rodziców. Poradnik dla rodziców i profesjonalistów". Poszczególne działy „Standardów" skierowane są do konkretnych instytucji i grup: kuratorów, policji, organizacji pozarządowych, placówek oświatowych. Co nie dziwi, najwięcej punktów dotyczy rodziców, dzieci oraz sądów rodzinnych.
Najważniejszą przesłanką działania wszystkich adresatów „Standardów" jest dobro dziecka. Ta klauzula generalna stała się podstawą wszystkich bardziej szczegółowych rozwiązań, takich jak współpraca placówek oświatowych z rodzicami, zapewnienie bezstronności kuratora, pomoc asystenta rodziny. Przypomniany jest także obowiązek zawiadamiania sądu rodzinnego o niepokojących sytuacjach w życiu dziecka, który w szczególny sposób spoczywa na wszelkiego rodzaju funkcjonariuszach państwa.
