Opinia prawna może być tylko parafką

Pewna kobieta zwróciła się do prezydenta miasta o udostępnienie jej informacji dotyczącej treści opinii prawnych, uzgodnień, lub konsultacji prawnych, sporządzonych przez biuro prawne urzędu miasta lub inne podmioty, które miały być przygotowane w związku z zarządzeniem prezydenta, w sprawie ustalenia zasad zmian umów użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność miasta.

Wnioskodawczyni zaznaczyła, że interesują ją wszelkie materiały, przygotowane na potrzeby wydania zarządzenia, które wskazywały na jego zgodność z przepisami prawa oraz umocowanie do jego wydania. Kobieta szczególnie chciała przekonać się o zgodności z prawem nałożenia na użytkowników wieczystych obowiązku wpłaty, przed zmianą umowy użytkowania wieczystego, kwoty dwunastu i pół procenta wartości różnicy, pomiędzy aktualną wartością nieruchomości określoną dla nowego sposobu użytkowania i zagospodarowania nieruchomości, a aktualną wartością określoną dla dotychczasowego sposobu użytkowania.

Zainteresowana podkreśliła, że prezydent miasta jako organ wykonujący zadania publiczne jest zobowiązany do udostępniania informacji publicznej, a żądane dane mieszczą się w katalogu wskazanym w ustawie o dostępie do informacji publicznej. W sprawie nie ma też podstaw do żądania wykazania interesu prawnego ani faktycznego.

Kobie zaznaczyła, iż przesłane dane powinny do niej dotrzeć jako kopia na papierze, pocztą tradycyjną.

W odpowiedzi na wniosek biuro urzędu miasta poinformowało ją, że zgodnie z regulaminem organizacyjnym opinia prawna może mieć również formę stwierdzenia przez radcę prawnego braku zastrzeżeń na tekście opiniowanego projektu, co też miało miejsce w przypadku zarządzenia w sprawie ustalenia zasad zmian umów użytkowania wieczystego. Dodało, iż zajmujący się sprawą radca prawny parafował opiniowany pod kątem formalno-prawnym projekt zarządzenia, który następnie został podpisany przez prezydenta miasta. Poza tym w dyspozycji urzędu nie pozostają żadne inne dokumenty w tej sprawie.

Takie wyjaśnienia nie wystarczyły kobiecie. Postanowiła wezwać organ do usunięcia naruszenia prawa, żądając nieudostępnienia wskazanej informacji publicznej. Niedługo potem skierowała skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarzucając prezydentowi miasta bezczynność, z uwagi na bezskuteczny upływ określonego ustawowo okresu czternastu dni na rozpoznanie wniosku. Kobieta wyjaśniła, że pismo informujące m.in. o sposobie wyrażenia opinii dotyczącej projektu zarządzenia poprzez parafowanie oznaczające brak zastrzeżeń, nie stanowi decyzji, która powinna zostać wydana, jeśli organ nie chce udostępnić informacji publicznej.

W odpowiedzi urząd wyraził opinię, iż w przypadku braku żądanej przez wnioskodawcę informacji publicznej nie jest możliwym zobowiązanie organu do jej udzielenia. Wyjaśniono również, że nieposiadanie informacji publicznej nie jest powodem do wydania decyzji odmownej. Natomiast jedyne co mógł zrobić urząd, to poinformować wnioskodawcę o sposobie wyrażenia opinii dotyczącej zarządzenia.

Organ wskazał również, że nie istnieją żadne materiały, opinie, konsultacje ani uzgodnienia będące przedmiotem wniosku.

WSA 4 kwietnia 2014 roku negatywnie ocenił stanowisko wyrażone w imieniu prezydenta miasta i postanowił zobowiązać go do rozpatrzenia wniosku, w terminie czternastu dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku.

Sąd orzekł o bezczynności organu. Stwierdził, iż organ władzy publicznej ma obowiązek udostępnić żądaną informację w sposób i w formie zgodnym z wnioskiem, chyba, że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot zobowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku.

Dodał, że skoro parafka o braku zastrzeżeń, umieszczona przez radcę prawnego na tekście opiniowanego dokumentu, stanowiła opinię prawną, a żądanie skarżącej dotyczyło przesłania jej kserokopii opinii prawnych lub uzgodnień, lub konsultacji prawnych sporządzonych przez biuro prawne urzędu, to organ informując jedynie o treści tej opinii, nie rozpoznał żądania zgodnie z wnioskiem, ani też nie wydał stosownej decyzji. (II SAB/Wa 715/13).