Unijni ministrowie mają we wtorek zatwierdzić formalnie zalecenie dotyczące skoordynowanego podejścia do obostrzeń w swobodzie podróżowania w czasach pandemii. Wymagało to wiele dyskusji i efekt nie będzie doskonały, bo to państwa członkowskie, a nie Unia, mają kompetencje w polityce zdrowotnej. To do nich należy wyłączne prawo decydowania o poziomie zagrożenia epidemiologicznego. Ale udało się doprowadzić do uzgodnienia przynajmniej ogólnych zasad interpretacji, a Bruksela ma nadzieję, że z czasem przyjdą też wspólne kryteria dotyczące testowania czy kwarantanny.
Na razie wprowadza się zasadę, że państwa UE powinny co tydzień przekazywać dane Europejskiemu Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz że dane te mają być rozbite na regiony. Potem ewentualne restrykcje dla osób przybywających z danego terytorium powinny dotyczyć właśnie regionów, a nie państw. Na podstawie tych danych unijna agencja pokoloruje regiony na zielono, pomarańczowo lub czerwono. Kategoryzacji będą podlegały tylko te, gdzie liczba testów przekracza 300 na 100 tys. mieszkańców – pozostałe zostaną uznane za szare.
Region, gdzie przypadków jest mniej niż 25 na 100 tys. w ciągu ostatnich 14 dni, otrzymałby kolor zielony. A ten, gdzie między 25 a 50 – kolor pomarańczowy. Przy czym w obu wypadkach wskaźnik testów pozytywnych do ogółu wykonanych nie może przekraczać 4 proc. Państwa w zasadzie zgadzają się w podejściu do regionów zielonych, mniej oczywiste jest, jak otwarte będą wobec pomarańczowych. Najbardziej niebezpieczną kategorią będą czerwone. To obszar, gdzie łączna liczba nowo zgłoszonych przypadków Covid-19 przekracza 50 w ciągu 14 dni. Na podstawie obecnej oceny, przy gwałtownym wzroście zakażeń w całej Europie, niewiele obszarów kwalifikowałoby się jako zielone – większość wschodnich Niemiec, części krajów nordyckich i bałtyckich, Cypr, niektóre regiony Bułgarii i Grecji oraz jeden region we Włoszech.
Pierwsza sprawa to ustalenie wspólnych kolorów, druga – wspólnych zasad postępowania z przybywającymi z tych różnie pokolorowanych regionów.
Ustalono, że ewentualne restrykcje w podróżowaniu powinny być niedyskryminacyjne, proporcjonalne i ograniczone do tego co niezbędne.