Rajd Wenecja-Pekin: Kawałek polskiego nieba

31.07. 2015, Wierszyna stan licznika: 18 366 km

Publikacja: 23.08.2015 16:00

Wierszyna, kawałek Polski pod syberyjskim niebem

Wierszyna, kawałek Polski pod syberyjskim niebem

Foto: Fotorzepa/Przemysław Osuchowski

Jest na Syberii też kawałek polskiego nieba. Wierszyna, polska wieś. Nie zesłańców, ale dobrowolnych osadników. Przyjechali tu głodni ziemi z Zagłębia Dąbrowskiego w 1910 roku. Osadnikom car fundował bilety Kolei Transsyberyjskiej, dawał zapomogę bezzwrotną 100 rubli i piętnaście wiorst ziemi na familię. Ponad sto rodzin wybrało więc Syberię zamiast podróży w nieznane do USA lub Brazylii.

Na miejscu okazało się, że ziemi jeszcze... nie ma. Trzeba ją dopiero tajdze wyrwać. Dosłownie. Karczowali więc las, mieszkali w ziemiankach. Dobrobyt zależał od ilości rąk do pracy. Ci z małymi dziećmi głodowali, ci z podrostkami szybko urządzili się lepiej niż w biednej Małopolsce. Pierwsza wojna światowa toczyła się daleko, wojna domowa i rewolucja też tu nie dotarły. Nawet gdy ziemię kolektywizowano, zagubienie w syberyjskiej tajdze było plusem. Komunistyczna brutalność dotarła do Wierszyny dopiero w 1938 roku. Zgodnie ze statystyczną logiką NKWD aresztowano 30 mężczyzn i wywiozła w nieznane. Na ich powrót czekano i modlono się przez dekady. Dopiero po upadku ZSRR ujawniono dokumenty, które pokazały przeznaczony im los... Nie wywieziono ich, tylko rozstrzelano. Jeszcze trudniej było w czasie przyszłej wkrótce wojny. Zmobilizowano wszystkich mężczyzn. We wsi został jeden, kaleka bez nogi. Znów był głód i płacz. Polskość jednak była przepustką do życia dla zmobilizowanych. Jako Polacy nie byli godni zaufania wiec służyli w jednostkach tyłowych. Większość wróciła pod koniec lat czterdziestych.

Czytaj dalej RP.PL

Tylko 9 zł aż za 3 miesiące!
Ciesz się dostępem do treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce. Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 996
Świat
Aksamitna stalinizacja Rosji. Zamknięto Muzeum Gułagu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 995
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 994
Materiał Promocyjny
Fotowoltaika naturalnym partnerem auta elektrycznego
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 993
Materiał Promocyjny
Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje