Czym jest NATO?

Dowiedz się czym dokładnie jest NATO, poznaj jego członków oraz najważniejsze postacie, które nim zarządzają.

Aktualizacja: 06.07.2016 19:44 Publikacja: 06.07.2016 00:01

Foto: NATO

Czym jest NATO?

NATO, czyli Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego jest sojuszem polityczno-wojskowym, który skupia 28 państw członkowskich z Europy oraz Ameryki Północnej.
Głównym celem NATO jest obrona wolności i bezpieczeństwa krajów członkowskich. Cel ten realizowany jest na dwa sposoby:

Politycznie:

NATO promuje wartości demokratyczne i zachęca kraje członkowskie do konsultacji i współpracy w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, na drodze do budowania zaufania i długofalowego zapobiegania konfliktom.

Militarnie:

W sytuacjach, w których zabiegi dyplomatyczne ponoszą fiasko, ma zdolność do przedsięwzięcia wojskowych operacji mających zażegnać kryzys. Artykuł piąty traktatu informuje, że każdy zbrojny atak na jedno z państw członkowskich będzie traktowany przez pozostałe państwa jako atak na nie same i w takiej sytuacji każdy z członków sojuszu udzieli pomocy napadniętej stronie, podejmując działania, jakie uzna za koniecznie, łącznie z użyciem siły zbrojnej.

Członkowie NATO

Na 28 państw członkowskich NATO dwa pochodzą z Ameryki Północnej (Kanada oraz USA), a pozostałe z Europy. Wszyscy członkowie posiadają siły zbrojne, jedynie Islandia nie posiada regularnej armii (jednakże utrzymuje straż nadbrzeżną oraz mały oddział żołnierzy do operacji pokojowych). Trzy państwa członkowskie posiadają także broń jądrową: USA, Wielka Brytania oraz Francja.

PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE NATO:

Albania - 2009

Belgia - 1949

Bułgaria - 2004

Chorwacja - 2009

Kanada - 1949

Republika Czeska - 1999

Dania - 1949

Estonia - 2004

Francja - 1949

Niemcy - 1955

Grecja - 1952

Węgry - 1999

Islandia - 1949

Włochy - 1949

Łotwa - 2004

Litwa - 2004

Luksemburg - 1949

Holandia - 1949

Norwegia - 1949

Polska - 1999

Portugalia - 1949

Rumunia - 2004

Słowacja - 2004

Słowenia - 2004

Hiszpania - 1982

Turcja - 1952

Wielka Brytania - 1949

Stany Zjednoczone - 1949

PAŃSTWA PARTNERSTWA DLA POKOJU (PDP): 

Partnerstwo dla Pokoju to program, który określa szczególny rodzaj stosunków łączących państwa członkowskie NATO z krajami aspirującymi do tego miana. Jest to także mechanizm współpracy tych państw w zakresie ładu, bezpieczeństwa oraz stabilizacji w Europie. Członkami Partnerstwa dla Pokoju są:

Armenia

Austria

Azerbejdżan

Białoruś

Bośnia i Hercegowina

Finlandia

Gruzja

Irlandia

Kazachstan

Republika

Kirgiska Malta

Mołdawia

Czarnogóra

Rosja

Serbia

Szwecja

Szwajcaria

Tadżykistan

Była Jugosłowiańska Republika Macedonii (Turcja uznaje Republikę Macedonii pod jej konstytucyjną nazwą)

Turkmenistan

Ukraina

Uzbekistan

PAŃSTWA DIALOGU ŚRÓDZIEMNOMORSKIEGO:

Wśród państw członkowskich NATO pojawił się konsensus, co do tego, że stabilność oraz bezpieczeństwo w Europie są ściśle powiązane z bezpieczeństwem w regionie śródziemnomorskim. NATO postanowiło więc w lutym 1995 roku „rozpocząć bezpośredni dialog z państwami w regionie śródziemnomorskim, które nie należą do NATO”. Członkami Dialogu Śródziemnomorskiego są:

Algieria

Mauretania

Egipt

Maroko

Izrael

Tunezja

Jordania

PAŃSTWA ISTAMBULSKIEJ INICJATYWY WSPÓŁPRACY (ICI)

Stambulska Inicjatywa Współpracy ogłoszona na szczycie NATO w Stambule w 2004 roku jest drugim filarem zaangażowania NATO w regionie śródziemnomorskim. ICI jest logicznym następstwem wzmocnienia Dialogu Śródziemnomorskiego oraz koncentruje się na obszarach wspólnych interesów, takich jak m.in. współpraca w walce z terroryzmem, reforma obronności czy wspólne szkolenie. Członkami Istambulskiej Inicjatywy Współpracy są:

Bahrajn

Kuwejt

Katar

Zjednoczone Emiraty Arabskie

PARTNERZY GLOBALNI

NATO podejmuje współpracę także z krajami, które nie wchodzą w skład struktur Sojuszu. Wraz z tymi partnerami NATO rozwija kooperację w takich obszarach wspólnych interesów jak nagłe wyzwania dla bezpieczeństwa. Partnerzy globalni angażują się w operacje NATO militarnie lub na innej płaszczyźnie. Partnerami globalnymi są:

Afganistan

Australia

Irak

Japonia

Mongolia

Nowa Zelandia

Pakistan

Republika Korei

Kto jest kim w NATO?

Sekretarz generalny NATO:

Sekretarz Generalny NATO jest najwyższym międzynarodowym urzędnikiem Sojuszu. Osoba ta jest odpowiedzialna za kierowanie procesem konsultacji i podejmowaniem decyzji w Sojuszu oraz zapewnienie, że decyzje te są realizowane.

Jens Stoltenberg

Norweski polityk i ekonomista. Od 2002 do 2014 roku był przewodniczącym Partii Pracy oraz w latach 2000-2001 i 2005-2013 premierem Norwegii. 1 października 2014 roku został sekretarzem generalnym NATO.

Zastępca sekretarza generalnego NATO:
Alexander Vershbow

Amerykański ambasador i obecny zastępca sekretarza generalnego Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. W marcu 2009 roku prezydent Barack Obama awansował Vershbowa na asystenta Sekretarza Obrony Międzynarodowych Spraw Bezpieczeństwa. Po prawie trzech latach pracy w Departamencie Obrony USA, w lutym 2012 roku Vershbow przeniósł się do Brukseli, gdzie objął stanowisko zastępcy sekretarza generalnego NATO.

Rzecznik prasowy NATO:
Oana Lungescu

Rumuńska dziennikarka, była wieloletnia pracownica BBC World Service. W czasie swojej pracy dla BBC specjalizowała się między innymi w problematyce transformacji ustrojowej i gospodarczej w Europie Środkowej i Wschodniej oraz działalnością dawnych komunistycznych służb specjalnych. Od 2010 roku pełni funkcję rzecznika prasowego NATO.

Każde państwo będące członkiem NATO jest zwykle reprezentowane w Radzie Północnoatlantyckiej przez Ambasadora, Stałego Przedstawiciela lub przez delegację krajową złożoną z doradców i urzędników, którzy reprezentują swój kraj na różnych komitetach NATO. Rada spotyka się również od czasu do czasu na poziomie głów państw, szefów rządów, ministrów spraw zagranicznych i ministrów obrony.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej NATO: http://www.nato.int/cps/en/natohq/who_is_who.htm

 

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1156
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1157
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1155
Świat
Ukraina: Kto może zastąpić pomoc wywiadowczą USA i Starlinki Muska?
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1154