Czy funkcjonariusze muszą płacić za pozwy? Sąd Najwyższy zdecyduje

Sąd Najwyższy rozstrzygnie, czy funkcjonariusz Służby Więziennej musi zapłacić za pozew w sprawie pracowniczej.

Publikacja: 30.01.2025 20:01

Służba więzienna

Służba więzienna

Foto: Fotorzepa / Marian Zubrzycki

Sprawa dotyczy funkcjonariusza Służby Więziennej, który wniósł o zasądzenie od aresztu śledczego odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu (art. 183d kodeksu pracy). Sąd rejonowy zwrócił jednak pozew w związku z nieuiszczeniem przez powoda należnej opłaty.

W uzasadnieniu powołał się na art. 2 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z tym przepisem strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki musi uiścić koszty sądowe. Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2 pkt 1 opłacie podlega m.in. pozew. Wspomniana ustawa przewiduje również wyjątki od tej ogólnej zasady. Przykładowo zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 kosztów sądowych nie musi ponosić m.in. pracownik wnoszący powództwo w sprawie z zakresu prawa pracy.

Czy funkcjonariusz to pracownik, czyli czy jest zwolniony z kosztów sądowych?

W ocenie sądu, powód występujący z pozwem w niniejszej sprawie nie jest jednak pracownikiem w rozumieniu art. 2 k.p. (tj. osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę). Jest natomiast funkcjonariuszem wykonującym czynności na podstawie stosunku służby.

Jest jeszcze inny aspekt tej sprawy. Jak wskazał sąd, zgodnie z utrwalonymi poglądami judykatury przypadki roszczeń funkcjonariuszy służb mundurowych nie są sprawami z zakresu prawa pracy dotyczącymi roszczeń ze stosunku pracy pomiędzy pracownikiem i pracodawcą.

Sama okoliczność, że przepisy nadają sądowi pracy kompetencje do rozstrzygania niektórych kategorii przypadków ze stosunku służbowego funkcjonariuszy, nie przesądza o tym, że są to sprawy z zakresu prawa pracy. Sędzia nie znalazł więc podstaw do zwolnienie funkcjonariusza z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych i zwrócił pozew.

Koszty sądowe w sprawach pracowniczych. SN zdecyduje o sytuacji funkcjonariuszy służb mundurowych 

Powód wniósł zażalenie od tego rozstrzygnięcia. Sąd okręgowy, który miał je rozpoznawać, nabrał jednak wątpliwości interpretacyjnych. Zapytał SN, czy funkcjonariusz służby więziennej, wnosząc pozew do sądu pracy powinien być traktowany na równi z pracownikiem, o jakim stanowi art. 2 k.p.? I czy w związku z tym korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych, czy też powinien uiścić opłatę od pozwu?

SO wskazał, że w orzecznictwie sądów powszechnych prezentowane są dwa kierunki orzecznicze.

Zgodnie z pierwszym, dopuszczalność rozpoznania określonych roszczeń ze stosunku służbowego funkcjonariusza przez sąd pracy nie skutkuje automatycznie zmianą statusu powoda (na pracownika).

Przeciwny pogląd stanowi, że funkcjonariusz jest zwolniony z opłat, gdyż takowych nie wymaga od nich żadna ustawa szczególna.

Prawnicy
Bezkarny prokurator miał dostać milion złotych łapówki. Po decyzji SN może być ścigany
Materiał Promocyjny
Gospodarka natychmiastowości to wyzwanie i szansa
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Dane osobowe
NSA rozstrzygnął ważny spór: numery ksiąg wieczystych są danymi osobowymi
Fundacje i stowarzyszenia
Owsiak ma prawo odmówić współpracy z firmami reklamującymi się w Republice
Prawo drogowe
Tysiące traktorów trafią na złom? Są pierwsze wyroki sądowe
Materiał Promocyjny
Wystartowały tegoroczne ferie zimowe