Przez całe lata użytkowanie dodatkowego sprzętu, np. telewizora, laptopa czy nawet konsoli do gier (na które musi wydać zezwolenie szef zakładu karnego), nie wiązało się z żadnymi dodatkowymi kosztami. Jednak w 2022 roku ustawodawca uznał, że taka sytuacja jest „nieakceptowalna ze społecznego punktu widzenia, albowiem każdy obywatel musi we własnym zakresie uiszczać za użytkowanie tego rodzaju sprzętów należne opłaty”.
Dlatego nowelizacją kodeksu karnego wykonawczego, która weszła w życie 1 stycznia 2023 roku, wprowadzono obowiązek wnoszenia zryczałtowanej opłaty w wysokości 15 zł dla każdego osadzonego w więzieniu. Zgodnie z art. 110b § 3 k.k.w. opłata podlega potrąceniu ze środków pieniężnych pozostających w dyspozycji skazanego. Potrącenie to następuje z góry każdego pierwszego roboczego dnia miesiąca i nie podlega zwrotowi.
Czytaj więcej
Skazani na karę pozbawienia wolności do lat trzech będą mogli ostatnie półtora roku odbyć w Systemie Dozoru Elektronicznego. Nastąpi także koniec obligatoryjnego doprowadzenia do więzienia.
Jeszcze przed uchwaleniem tej regulacji rzecznik praw obywatelskich zwracał uwagę, że przepis ten nie uwzględnia specyfiki przede wszystkim zakładów karnych typu zamkniętego i aresztów śledczych. A tam powszechną praktyką jest zmiana celi nierzadko kilka razy w ciągu miesiąca nie tylko w ramach jednej jednostki. – Może to zatem oznaczać, że ryczałt zostanie pobrany pierwszego dnia miesiąca od osadzonego niebędącego właścicielem sprzętu, który w kolejnych dniach nie będzie miał możliwości korzystania z dodatkowego sprzętu elektrycznego w związku z decyzją o zmianie miejsca zakwaterowania albo przeniesienia do innej celi mieszkalnej, w której nie znajduje się taki sprzęt – zwraca uwagę RPO.
Czajnik za kratami nie powinien być luksusem
I tak się w praktyce niejednokrotnie zdarza. Nadto, zdaniem RPO, takie urządzenie jak czajnik elektryczny powinno być wyłączony z listy urządzeń, na które wymagana jest zgoda, a co za tym idzie, objętych opłatą (jest to regulowane porządkiem wewnętrznym poszczególnych zakładów karnych).