Środki z subkonta w ZUS podlegają dziedziczeniu. Ale trzeba złożyć wniosek

Większość osób ubezpieczonych w ZUS posiada subkonto, na którym gromadzona jest część składek emerytalnych. To tak zwany II filar. Nie wszyscy wiedzą, że te środki podlegają dziedziczeniu, a nawet można je wypłacić.

Publikacja: 01.03.2025 06:50

Środki zgromadzone na subkoncie w ZUS podlegają podziałowi i dziedziczeniu

Foto: Adobe Stock

Małgorzata Krzystała

W momencie pierwszego zgłoszenia do ubezpieczenia w ZUS każda osoba ma zakładane indywidualne konto. Od 1 maja 2011 r. w jego ramach prowadzone jest również subkonto. Pierwotnie posiadały je wyłącznie osoby ubezpieczone, które były członkami OFE. Obecnie mają je również osoby urodzone po 31 grudnia 1968 r., które nie przystąpiły do OFE.

Ile środków z ubezpieczenia emerytalnego trafia na subkonto w ZUS?

Od 1 lutego 2014 r. osoby, które wchodzą na rynek pracy, mogą podjąć decyzję, czy chcą, aby składki emerytalne były rozdzielane między OFE i ZUS, czy aby w całości trafiały do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To ile środków zostanie przekazanych na II filar, zależy właśnie od tego, czy ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, czy nie. Jak wygląda to w praktyce?

Jeśli ubezpieczony nie jest członkiem OFE lub zadecydował, aby składki były w całości przekazywane wyłącznie do ZUS, na subkonto trafia 7,3 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne.

Jeśli ubezpieczony zdecydował o rozdzieleniu składek między OFE i ZUS, na subkonto trafia 4,38 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, zaś na konto w OFE 2,92 proc.

Czytaj więcej

Ile wynosi zasiłek chorobowy w 2025 roku? Kwota wzrosła

Praca, Emerytury i renty

Wyższa kwota zasiłku dla pracowników na L4. Jak zmieniły się stawki?

W 2025 roku wzrósł zasiłek chorobowy. Ma to związek ze wzrostem najniższej krajowej, który nastąpił w styczniu. Pracownicy przebywający na L4 mogą liczyć na podwyżkę kwoty przysługującej za każdy dzień zwolnienia lekarskiego. Oto jak zmieniły się stawki.

Raz na cztery lata uruchamiane jest tzw. okno transferowe, w trakcie którego można zmienić dyspozycję przekazywania składek. Ostatnie okno obowiązywało od 1 kwietnia do 31 lipca 2024 r.

W jaki sposób rozdzielane są środki z subkonta ZUS?

Gdy ubezpieczony przechodzi na emeryturę, środki zgromadzone na subkoncie są uwzględniane w podstawie przyznanego świadczenia emerytalnego. Inaczej wygląda to w przypadku osób, które przechodzą na wcześniejszą emeryturą. W tej sytuacji środki zgromadzone na subkoncie oraz w OFE są przekazywane do budżetu państwa. Jest to koniecznie, aby móc skorzystać z tego rodzaju świadczenia.

Wiele osób nie wie o tym, że w przeciwieństwie do środków, które są zgromadzone na indywidualnym koncie w ZUS, środki z subkonta podlegają dziedziczeniu oraz wchodzą w skład wspólnoty majątkowej. Oznacza to, że zostaną podzielone w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa, ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa oraz śmierci osoby, która była właścicielem subkonta. W trzech pierwszych przypadkach środki są przekazywane w wyniku podziału majątku wspólnego na subkonto drugiej strony w ramach wypłaty transferowej. Warto przypomnieć, że główne konto ZUS pełni wyłącznie funkcję ewidencyjną i nie są na nim przechowywane realne środki. Nie ma zatem możliwości ich wypłacenia.

Czytaj więcej

Gminy przygotowały ankiety dla mieszkańców. Kto musi je wypełnić?

Środowisko

Gminy apelują do mieszkańców o wypełnianie ankiet. Dla kogo są obowiązkowe?

Władze gmin w Polsce proszą mieszkańców o wypełnianie ankiet dotyczących zagospodarowania odpadów w przydomowych kompostownikach. Pomagają one oszacować, czy gmina osiągnęła wymagany poziom recyklingu. W przeciwnym razie grożą jej wysokie kary, które w konsekwencji mogą dotknąć także mieszkańców.

W razie śmierci właściciela subkonta, środki są dzielone lub podlegają dziedziczeniu. Połowę z nich otrzymuje współmałżonek (w ramach wypłaty transferowej), w zakresie, w jakim stanowiły one przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej. Resztę (lub całość, jeśli współmałżonek nie żyje, lub gdy właściciel subkonta nie miał współmałżonka) otrzymują osoby uprawnione, które zostały wcześniej wskazane przez zmarłego. Jeśli nie ma takich osób, środki wchodzą w skład spadku.

Jak odzyskać pieniądze zgromadzone na subkoncie?

Jeśli zmarły był członkiem OFE, wniosek o podział i wypłatę środków należy złożyć we właściwym otwartym funduszu emerytalnym. OFE w ciągu 14 dni od zrealizowania podziału przesyła do ZUS zawiadomienie o osobach, na rzecz których zostały podzielone środki oraz o ich udziale w tych środkach. W ten sam sposób ZUS podzieli środki z subkonta. Ma na to 3 miesiące. Jeśli zmarły nie był członkiem OFE lub gdy wszystkie środki zostały już przetransferowane z OFE do ZUS, osoba uprawniona powinna rozpocząć działania mające na celu podział środków w ZUS. Co trzeba zrobić?

Osoba uprawniona, spadkobierca, osoba małoletnia lub współmałżonek musi złożyć w ZUS „Wniosek o transfer/wypłatę środków z subkonta osoby ubezpieczonej” (formularz USS). Dokument można złożyć w dowolnym czasie.

We wniosku uzupełnia się dane wnioskodawcy, dane ubezpieczonego, ewentualnie dane przedstawiciela osoby małoletniej. Wdowca lub wdowiec musi złożyć oświadczenie, czy w chwili śmierci małżonka pozostawał/a w małżeńskiej wspólnocie majątkowej.

Współmałżonek może zadecydować, czy chce przekazać środki z subkonta zmarłego na swoje subkonto w ZUS. Drugim rozwiązaniem, z którego mogą też skorzystać osoby uprawnione i spadkobiercy jest wypłata środków. We wniosku należy zaznaczyć, czy środki mają zostać przekazane przelewem, czy przekazem pocztowym. Można wypłacić całość jednorazowo lub w miesięcznych ratach (maksymalnie 24 raty).

Do wniosku konieczne jest dołączenie różnych załączników – odpisu skróconego aktu zgonu, odpisu skróconego aktu małżeństwa (jeśli wniosek składa współmałżonek), prawomocnego postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku bądź zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia – oryginał bądź kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem (jeśli wniosek składa spadkobierca), dokument umocowujący do reprezentowania osoby małoletniej i składania dyspozycji w jej imieniu, odpis skrócony aktu urodzenia osoby małoletniej – oryginał bądź kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem, oświadczenie o przysługującej władzy rodzicielskiej (jeśli wniosek składa osoba małoletnia). Jeżeli wniosek jest wysyłany pocztą, trzeba też złożyć urzędowo potwierdzoną kopię dokumentu tożsamości.

Czytaj więcej

Emeryci, którzy otrzymają z ZUS-u lub KRUS-u formularz PIT-11A, powinni samodzielnie rozliczyć się z

Podatki

Kiedy emeryci muszą składać PIT, a kiedy są zwolnieni z tego obowiązku?

Do końca lutego ZUS i KRUS powinny przesłać emerytom roczne obliczenie podatku na formularzu PIT-40A lub informację o uzyskanych dochodach na formularzu PIT-11A. Na podstawie tych dokumentów część emerytów powinna złożyć zeznanie podatkowe. Kogo dotyczy ten obowiązek, a kto jest z niego zwolniony?

Dla przypomnienia ZUS nie może w tej sprawie działać z urzędu, a zatem bez złożenia wniosku, środki nie zostaną przekazane. Osoby uprawnione, które zostały wskazane przez ubezpieczonego w oświadczeniu jeszcze za jego życia, zostaną powiadomione przez ZUS po śmierci właściciela subkonta, że mogą złożyć wniosek o wypłatę środków. Z tego względu każdy powinien pamiętać, aby złożyć w ZUS pisemne oświadczenie o stosunkach majątkowych istniejących między ubezpieczonym a współmałżonkiem oraz wniosek UWU, w którym wskazuje się osoby uprawnione do otrzymania środków po śmierci. We wniosku można wskazać nie tylko członków rodziny, ale też inne bliskie osoby. Jeśli właściciel subkonta nie złoży tych dokumentów, środki z subkonta wejdą w skład spadku. W razie potrzeby można zmienić osoby uposażone oraz ich udział procentowy. Stan swojego subkonta można sprawdzić przy pomocy PUE.

ZUS Składki System emerytalny OFE emerytura Spadek

Ile środków z ubezpieczenia emerytalnego trafia na subkonto w ZUS?

Pozostało jeszcze 94% artykułu

Terminy wypłat 800 plus. Harmonogram na marzec

Praca, Emerytury i renty

Zmiany w terminach wypłat 800 plus w marcu. Których rodziców dotyczą?

W marcu nastąpi kilka zmian w harmonogramie wypłat 800 plus. ZUS wypłaci świadczenie wcześniej w przypadku, gdy standardowy termin wypłaty przypada w dniu wolnym od pracy. ZUS przypomina również, że od lutego rodzice mogą składać wnioski o 800 plus na nowy okres świadczeniowy.

Niektórzy emeryci otrzymają marcową emeryturę wcześniej

Praca, Emerytury i renty

Kiedy wyższe emerytury trafią do seniorów? Zmiany terminów wypłat w marcu

ZUS wypłaca emerytury w siedmiu terminach każdego miesiąca. W pewnych okolicznościach jednak mogą się one zmienić. W marcu będzie tak dwukrotnie.

Za złamanie zakazu jazdy z powodu przekroczenia o prędkości o 50 km/h zabiorą uprawnienia na pięć la

Prawo drogowe

Rząd chce zabierać prawo jazdy aż na 5 lat. Eksperci: to dyskryminacja

Jazda w okresie trzymiesięcznego zatrzymania prawa jazdy ma skutkować cofnięciem uprawnień na pięć lat. Zdaniem ekspertów to sankcja nieproporcjonalna i naruszająca zasadę równości wobec prawa.

Prawo karne

Zabójstwa emerytek w Warszawie. Eksperci: działanie sprawców było zaplanowane

Pojawienie się tzw. seryjnego mordercy oznacza dla policji walkę z czasem, bo funkcjonariusze wiedzą, że może uderzyć ponownie. W takich przypadkach wyzwaniem jest też udowodnienie dokonania serii przestępstw. Śledczy mogą zastosować tzw. siedem złotych pytań i szukać "podpisu" sprawcy.

Jest ważny wyrok TSUE. Odpowiada, czy można obniżyć wynagrodzenia sędziom

Sądy i trybunały

Spór o zamrożone wynagrodzenia sędziów. Jest ważny wyrok TSUE

Czasowe zamrożenie albo obniżenie poziomu wynagrodzeń sędziów jest dopuszczalne. Musi to być jednak zapisane w ustawie, uzasadnione celem interesu ogólnego i podlegać skutecznej kontroli sądowej.

Sędzia Krzysztof Wiak i prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczenia aktu powołania na stan

Sądy i trybunały

Sędzia Krzysztof Wiak: Izbę Kontroli „broni” jej dotychczasowe orzecznictwo

Odpowiedzią sądów na zapowiedzi o charakterze politycznym jest skrupulatne trzymanie się prawa i najsprawniejsze orzekanie dystansujące się od emocji - mówi „Rzeczpospolitej” prof. Krzysztof Wiak, nowy prezes Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego.

Materiał Promocyjny

Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”

Elektromobilność to dzisiaj już nie jest pytanie „, czy”, tylko „jak”. Jaki samochód wybrać? O jakiej mocy? Z jak dużą baterią? Wreszcie, z jaką ładowarką? W przypadku samochodów marki Mercedes niezmienne jest jednak to, że wszystkie łączą wysoką efektywnością oraz lokalnie bezemisyjną jazdą z osiągami, komfortem i bezpieczeństwem.

Praca, Emerytury i renty

Waloryzacja emerytur i rent 2025. ZUS podał terminarz wypłat

W marcu ZUS przeprowadzi waloryzację świadczeń. Ogłoszono właśnie terminarz wypłat. Niektórzy emeryci i renciści otrzymają je wcześniej.

Praca, Emerytury i renty

Wyższa kwota zasiłku dla pracowników na L4. Jak zmieniły się stawki?

Praca, Emerytury i renty

Od marca wzrosną nie tylko emerytury. Oto lista wyższych świadczeń

Od marca emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc. W związku z tym wyższe będą także inne świadczenia, w tym np. dodatek pielęgnacyjny i ryczałt energetyczny. Z roku na rok przybywa jednak także emerytur groszowych.

Kadry i Płace

Katarzyna Wójcik: Spór o paragony za piątkową rybę

ZUS zmusza pracodawców, by zbierali informacje na temat preferencji żywieniowych ich pracowników.

Kadry i Płace

ZUS może tylko wyjątkowo kwestionować wspólnika spółki

Sąd powszechny ma prawo badać, czy określone czynności (założenie spółki kapitałowej) były rzeczywiste. Inaczej mówiąc, nadal jest uprawniony do weryfikacji, czy czynność nie była pozorna, a tym samym – czy mniejszościowy udziałowiec nie jest udziałowcem fikcyjnym.

Kadry i Płace

Ryczałt za pracę zdalną bez składek

Środki, rekompensujące pracującym z domu pracownikom zużycie mediów, nie są składnikiem wynagrodzenia, który należy uwzględniać w podstawie wymiaru składek.

Emerytura

Prof. Marek Góra: To my finansujemy emerytury, a nie państwo

Nie ma „cudownych” rozwiązań, niezależnie od systemu emerytalnego. Aktywni ekonomicznie tworzą dochód, którym dzielą się z biernymi, tu emerytami. Można zwiększyć obciążenie tych dochodów, co jest słabym pomysłem, lub wydłużyć aktywność ekonomiczną, co jest lepsze – mówi prof. Marek Góra.

Od marca wzrośnie świadczenie honorowe. Podwyżka o ponad 300 zł

Praca, Emerytury i renty

Prawie 6600 zł brutto miesięcznie po waloryzacji. O świadczeniu decyduje wiek

Od marca znacząco wzrośnie świadczenie honorowe. O jego przyznaniu decyduje wiek. Przysługuje ono seniorom, którzy skończyli 100 lat. Po waloryzacji świadczenie będzie wyższe o ponad 300 zł. Ile aktualnie wynosi i na jakich zasadach jest przyznawane?