Jan Tokarski. Hierarchia w naturze kultury

Kultura nie może być ułożona wokół osi poziomej. Do samej jej natury przynależy hierarchia: przekonanie, że nie wszystkie dzieła i nie wszystkie ludzkie wybory mogą być uznane za równie wartościowe.

Publikacja: 19.02.2021 18:00

Jan Tokarski. Hierarchia w naturze kultury

Foto: materiały prasowe

Kluczowy problem współczesnej kultury dotyczy nie tyle kierunku dokonujących się przemian, ile ich tempa i skali. Już Platon zauważył, że „wszelki nadmiar lubi się obracać w swoje wielkie przeciwieństwo". Również liberalny pęd emancypacyjny z czasem zaczyna zwracać się przeciwko sobie.

Jak pisał wybitny amerykański socjolog Daniel Bell, „nieszczęściem nowoczesności jest eksponowanie »auto-ekspresji« i zacieranie różnicy między życiem a sztuką; w rezultacie probierzem zadowolenia staje się działanie spontaniczne, a nie refleksyjna dyscyplina wyobraźni. Aby kultura miała znaczenie, musi wykraczać poza teraźniejszość, jest bowiem stałą konfrontacją z tymi zasadniczymi pytaniami, na które odpowiedzi – poprzez zespół symboli – nadają spójny sens egzystencji. A ponieważ zarówno doceniania tradycji w kulturze, jak i oceniania sztuki (oraz spójności programów edukacji) trzeba się uczyć, więc autorytet jest niezbędnym drogowskazem dla poszukujących". To zaś zapewnić mogą na przykład humanistyczne liberal arts, a nie specjalistyczne dziedziny współczesnej nauki, najbardziej choćby wysublimowane i wymagające ogromnej inteligencji oraz zasobu wiedzy. Kultura nie może być ułożona wokół osi poziomej. Do samej jej natury przynależy hierarchia: przekonanie, że nie wszystkie dzieła i nie wszystkie ludzkie wybory mogą być uznane za równie wartościowe.

Pozostało 90% artykułu

BLACK WEEKS -75%

Czytaj dalej RP.PL. Nie przegap oferty roku!
Ciesz się dostępem do treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce. Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.
Plus Minus
Podcast „Posłuchaj Plus Minus”: AI Act. Jak przygotować się na zmiany?
Plus Minus
„Jak będziemy żyli na Czerwonej Planecie. Nowy świat na Marsie”: Mars równa się wolność
Plus Minus
„Abalone Go”: Kulki w wersji sumo
Plus Minus
„Krople”: Fabuła ograniczona do minimum
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Plus Minus
„Viva Tu”: Pogoda w czterech językach