Bogusław Chrabota: Przyszłość, która się nie wydarzyła

Może to prawidło wyjątkowo okrutne, ale wojny przyspieszają postęp, dają napęd cywilizacji. W każdej historiozofii to oczywistość; choć trudna do przyjęcia z perspektywy moralnej.

Publikacja: 08.10.2021 16:00

Nowy gmach Sejmu, Warszawa, 1930 r.

Nowy gmach Sejmu, Warszawa, 1930 r.

Foto: Wikimedia Commons, Public Domain

Bogusław Chrabota

Ostatnia wojna, która przewaliła się przez Europę, nad Wisłą zostawiła wyjątkowe zgliszcza. Holocaust, pewnie największa zbrodnia w historii ludzkości, na trwałe odkształcił relacje etniczne. Przesunięcie granic zmieniło polską geografię. Kompletnie nieprzygotowani do migracji Polacy ze wschodu zasiedlali olbrzymie tereny poniemieckie, dziwiąc się często, że do młócki lepiej służy stalowa maszyna niż swojskie cepy. Hitlerowskie represje i powstanie warszawskie były ciosem w przedwojenną inteligencję. To ona legła pokotem u stóp brzozowych krzyży na Powązkach i w tysiącach miejsc bardziej anonimowych. Niemieckie i sowieckie represje zniszczyły, lub spauperyzowały, ziemiaństwo i arystokrację. Wychodziliśmy z wojny z rozbitą w pył i spłaszczoną stratyfikacją społeczną, a jej odbudowa, co dziś już wiemy na pewno, okazała się niemożliwa.

Pozostało jeszcze 84% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Artysta wśród kwitnących żonkili

Artysta wśród kwitnących żonkili

Sława Davida Hockneya działa z magnetyczną siłą. Od pierwszego więc dnia jego wystawa w Paryżu ściąga tłumy, a j...

Dziady pisane krwią

Dziady pisane krwią

Rzadko zdarza się spektakl, który przeżywa się w takich emocjach jak „Dziady” Mai Kleczewskiej z teatru w Iwano-...

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

„Dla dobra dziecka. Szwedzki socjal i polscy rodzice”: Skandynawskie historie rodzinne

Wokół modelu opieki nad dziećmi w Szwecji i Norwegii narosło wiele mitów. Wyjaśnia je w swoich reportażach Macie...

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25”: Trafić do dołka, nie wychodząc z domu

„PGA Tour 2K25” przypomina, że golf to nie tylko rodzaj kołnierza czy samochód.

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

Materiał Promocyjny

Škoda obniża ceny hybrydowych wersji Škody Superb i Škody Kodiaq

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

„Niespokojne pokolenie”: Dzieciństwo z telefonem

Kluczem do rozwoju emocjonalnego dziecka jest doświadczenie, a nie informacja – wyjaśnia Jonathan Haidt.

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Materiał Promocyjny

Ducato w leasingu 102,9% z pakietem ubezpieczeń OC/AC za 1% wartości auta

Luksusowe landrynki wracają do łask inwestorów. Ile kosztują?

Poradniki Rzeczpospolitej Ekonomia

Luksusowe landrynki wracają do łask inwestorów. Ile kosztują?

Pałac rodziny Sierakowskich w Waplewie Wielkim

Zaginione dzieła sztuki z Polski. Trop urywa się w Niemczech

Robert F. Kennedy

Odtajniono dokumenty ws. zabójstwa Kennedy'ego. To setki plików

Pomnik Bohaterów Getta

Społeczeństwo

Pamięć żydowskich bojowników. Obchody rocznicy powstania w getcie warszawskim

„Hołd pruski”, Jan Matejko

Stypa, hołd czy eksperyment

Muzeum Pamiątek po Janie Matejce, Koryznówka, Nowy Wiśnicz

Dwie twarze patriotyzmu. Co łączy Jana Matejkę z Witoldem Pileckim?

Wystawa „Chrobry. Życie i twórczość” w Muzeum Początków Państwa Polskiej w Gnieźnie. Ekspozycja jest

Michał Bogacki: Bolesław Chrobry naraził się kronikarzom, bo walczył z Niemcami

Mieszko I (ur. 922–945 r., zm. 25 maja 992 r.) – władca Polski sprawujący władzę od ok. 960 r. Ojcie

Historia Polski

Mieszko z Piastów, cwany geniusz

Bułgaria jako kierunek wakacji osiągnęła kolejny rekord cenowy

Biura Podróży

Siła złotego i tanie paliwo wyhamowały wzrost cen wakacji. Ale jeden kierunek nie przestaje drożeć

Muzyka Chopina jest intymnym wyznaniem

Muzyka klasyczna

Muzyka Chopina jest intymnym wyznaniem

Wydarzenie SoDA Conference 2025 zgromadziło, jak co roku, liderów polskiej branży IT. Wręczono też n

SoDA wyróżniła projekty ze społeczną misją

Papież Franciszek nie żyje

Nie żyje papież Franciszek

Wojna na Ukrainie. Uszkodzony w wyniku ostrzału budynek mieszkalny, Pokrowsk w obwodzie donieckim

Konflikty zbrojne

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1153

Niezbędnik przedsiębiorcy: pies, kurtka, buty, kask w kosztach firmy? * papier i KSeF * zmiana form

Niezbędnik Przedsiębiorcy

Niezbędnik przedsiębiorcy: pies, kurtka, buty, kask w kosztach firmy? * papier i KSeF * zmiana formy opodatkowania a składka zdrowotna * ubezpieczenie w KRUS a mały ZUS+

Nowa afera wokół Pete'a Hegsetha. Znów miał ujawnić tajne wojskowe informacje na czacie Signal

Energetyczny Kompas – obierz stały kurs na zieloną energię

Materiał Partnera

Energetyczny Kompas – obierz stały kurs na zieloną energię