Budownictwo odpowiada za około 38 proc. światowych emisji CO2 – to stwierdzenie otwiera prawie wszystkie teksty na temat budownictwa i dekarbonizacji. Czy cement, beton – szeroko rozumiane materiały budowlane – mogą być zielone?
Na branżę budowlaną warto spojrzeć szerzej, w kontekście potrzeb, wyzwań oraz megatrendów. W Polsce prognozowany jest dynamiczny wzrost inwestycji infrastrukturalnych i strategicznych. Szacuje się, że nakłady w tym obszarze w najbliższych latach mogą przekroczyć bilion złotych. Równolegle będzie rozwijać się budownictwo mieszkaniowe, ponieważ wszelkie dane demograficzne i prognozy jasno pokazują, że coraz więcej osób będzie migrowało do miast. Nie możemy też ignorować zmian klimatycznych. Temperatury rosną, co oznacza, że musimy być gotowi do budowania obiektów coraz odporniejszych na ekstremalne warunki pogodowe.
Prawdą jest, że budownictwo w Unii Europejskiej odpowiada za około 38 proc. emisji dwutlenku węgla oraz podobny udział w zużyciu energii. To więcej niż transport i przemysł. Nasza branża ma więc kluczową rolę do odegrania w procesie dekarbonizacji. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają unijne regulacje, takie jak dyrektywa budynkowa, która jasno określa kierunki, w jakich powinny ewoluować budynki i jak powinniśmy ograniczać ich ślad węglowy. Dyrektywa koncentruje się przede wszystkim na śladzie operacyjnym, czyli emisjach wynikających z eksploatacji budynku, ale coraz większą uwagę zwraca się również na ślad wbudowany, czyli emisje generowane w trakcie produkcji, transportu i montażu materiałów oraz samego procesu budowy. To skłania do refleksji nad tym, jak chcemy budować w przyszłości.
Jako Holcim od lat zachęcamy do holistycznego podejścia do budownictwa. Potrzebujemy mądrego planowania przestrzennego, które będzie uwzględniać realne potrzeby mieszkańców i środowiska. W miastach zmagamy się z problemem wysp ciepła i nadmiernej zabudowy, tzw. betonozą. Rozwiązania muszą być projektowane świadomie z użyciem odpowiednich produktów oraz biorąc pod uwagę współpracę pomiędzy inwestorami, deweloperami, projektantami i użytkownikami. Tylko wtedy możemy mówić o rzeczywistej dekarbonizacji sektora.
Oczywiście, ten proces nie powiedzie się bez spojrzenia na cały łańcuch wartości. Produkty i wyroby budowlane są jego kluczowym ogniwem. Jako Holcim jesteśmy gotowi dostarczać rozwiązania dla nowoczesnego, zrównoważonego budownictwa. Już od trzech lat mamy w ofercie cement ECOPlanet, który pozwala zmniejszyć ślad węglowy nawet o 30–60 proc. w porównaniu z tradycyjnym cementem CEM I. Cement jest głównym składnikiem betonu, dlatego nasze betony również mają znacząco obniżony ślad węglowy – o ponad 30 proc. w porównaniu ze standardowymi rozwiązaniami.
To są konkretne wartości, udokumentowane w deklaracjach środowiskowych, potwierdzonych przez Instytut Techniki Budowlanej. Osobiście zawsze podchodzę z ostrożnością do pojęcia „zielonych materiałów”. Wszyscy uczestnicy procesu budowlanego muszą być świadomi i odporni na greenwashing. Tylko wtedy zrównoważone budownictwo stanie się realnym, a nie jedynie deklaratywnym celem.