Fiskus źle odczytał cel zmian w amortyzacji w CIT

Dobra wiadomość dla spółek nieruchomościowych. Naczelny Sąd Administracyjny w precedensowych wyrokach uznał, że fiskus źle interpretuje wprowadzone od 1 stycznia 2022 r. zmiany w zasadach rozliczania w koszty odpisów amortyzacyjnych.

Spółki nieruchomościowe a podatki

Spór zaczął się w maju 2022 r., gdy spółka wystąpiła do fiskusa o interpretację podatkową. We wniosku wskazała, że wchodzi w skład międzynarodowej grupy działającej w branży nieruchomości magazynowych. Działalność – głównie w zakresie wynajmu – prowadzi od 2018 r.

Firma podkreśliła, że jest tzw. spółką nieruchomościową w rozumieniu art. 4a pkt 35 ustawy o CIT. Jest właścicielem środka trwałego sklasyfikowanego w grupie 1 KŚT – hali magazynowej. Ta jest wykorzystywana wyłącznie do działalności gospodarczej i jest ujmowana w bilansie jako „nieruchomość inwestycyjna” w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy o rachunkowości wyceniana według wartości godziwej.

Spółka wyjaśniła, że w ramach stosowanej polityki rachunkowości, nieruchomość nie jest traktowana jako środek trwały. W związku z tym nie są od niej dokonywane odpisy amortyzacyjne w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Niemniej dla celów podatkowych, hala magazynowa była w latach poprzednich i nadal jest traktowana jako środek trwały. Spółka zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT dokonuje od niej odpisów amortyzacyjnych od przyjętej wartości początkowej, które traktuje jako koszt uzyskania przychodu.

Podatniczka zauważyła jednak, że od 1 stycznia 2022 r. przepis ten uległ zmianie i zaczęła mieć wątpliwości co do dalszego podatkowego rozliczania odpisów jako kosztów. Dlatego chciała potwierdzenia, że zgodnie z nowym brzemieniem art. 15 ust. 6 ustawy o CIT ma prawo do zaliczenia do kosztów odpisów, gdy dla celów bilansowych nieruchomość nie stanowi środka trwałego podlegającego odpisom amortyzacyjnym.

Fiskus na taką wykładnię zielonego światła jednak nie dał. W jego ocenie zmiana wprowadzona w art. 15 ust. 6 ustawy o CIT w praktyce oznacza, że podatkowe odpisy amortyzacyjne ujmowane w kosztach nie mogą być wyższe od tych dokonywanych na podstawie przepisów o rachunkowości. Ustalenie tego limitu polega zatem na wyliczeniu podatkowych odpisów amortyzacyjnych i ich porównaniu z obliczonymi na podstawie przepisów o rachunkowości. Przy czym, jak tłumaczył fiskus, wartość odpisów amortyzacyjnych, jaka może być uznana za koszt uzyskania przychodów nie może być wyższa od wartości wyliczonej na podstawie prawa bilansowego.

W konsekwencji urzędnicy uznali, że skoro spółka nie dokonuje z przepisów o rachunkowości odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) od posiadanych nieruchomości, to w ogóle nie będzie uprawniona do kosztów. Jeśli bowiem wartość odpisu umorzeniowego wynosi 0, bo nie ma amortyzacji z rachunkowości, to brak prawa do zaliczenia odpisów do kosztów na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o CIT.

Spór trafił na wokandę. Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Poznaniu uwzględnił skargę spółki. Ostatecznie NSA skasował ten wyrok i oddalił skargę spółki, ale w zasadniczej kwestii rację przyznał podatniczce.

NSA podkreślił, że w sprawie chodzi o interpretację indywidualną. A wątpliwości spółki koncentrowały się na stosowaniu ograniczenia z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT w stosunku do spółek nieruchomościowych. I w tym zakresie sąd zgodził się z fiskusem, że ma ono zastosowanie również do spółek nieruchomościowych.

Czytaj więcej

Nieruchomości

Fiskus nie dostanie PIT od pieniędzy oddanych lokatorowi

Różnica pomiędzy zwaloryzowaną a wpłaconą kaucją nie stanowi definitywnego przysporzenia po stronie najemcy. Jest to w całości świadczenie zwrotne i nie można go uznać za przychód.

W pozostałym zakresie stanowisko fiskusa uznał już za błędne. Zwłaszcza nie dopatrzył się podstaw do przyjęcia wartości zero do porównania tych odpisów, które będą dokonywane na podstawie ustawy o rachunkowości z tymi, które są dokonywane na zasadach polityki finansowej stosowanej przez spółkę m.in. wartości według godziwej. Nie wynika ani z wykładni gramatycznej, ani systemowej. Zdaniem NSA ustawodawcy nie chodziło o całkowite pozbawianie od 1 stycznia 2022 r. spółek nieruchomościowych dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Po 1 stycznia 2022 r., żeby prawidłowo zastosować art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, powinny jednak dokonać stosownych kalkulacji i porównań. Do takich wniosków NSA doszedł w sumie w pięciu sprawach.