Na koniec trzeciego kwartału  tego roku w całym kraju było ponad 11,4 mln mkw. nowoczesnej powierzchni  handlowej. Prawie 8,2 mln mkw. – w centrach handlowych. Pozostała część przypada na parki handlowe, obiekty wolno stojące i centra wyprzedażowe – wynika z najnowszych danych firmy Jones Lang LaSalle (JLL).

Gdzie będą otwarcia

Analitycy JLL zwracają uwagę, że przed nami czas otwarć wielu nowych obiektów handlowych. W ostatnich trzech miesiącach tego roku na rynek wejdzie ok. 300 tys. mkw. powierzchni w siedmiu nowych i pięciu rozbudowanych obiektach.

Ponad 50 proc. tej podaży powstaje w ramach trzech dużych inwestycji: Riviera w Gdyni (43,7 tys. mkw., rozbudowa centrum Wzgórze), Poznań City Centre w Poznaniu (60 tys. mkw.) oraz Auchan Bronowice w Krakowie (60 tys. mkw.).

Tylko dwa centra (Trzy Korony w Nowym Sączu i Brama Pomorza w Chojnicach) to projekty średniej wielkości. Resztę stanowią małe centra, w tym: Stara Kablownia w Czechowicach-Dziedzicach, Dekada w Grójcu, a także rozbudowa Ferio w Koninie i Galerii Olimp w Lublinie.

W Warszawie właśnie otwarty został Plac Unii. Kompleks zrealizowany przez BBI Development i Liebrecht & Wood oferuje 15,5 tys. mkw. powierzchni handlowej.

Jak podkreślają eksperci JLL, nie tylko nowe inwestycje, ale także  rozbudowy istniejących obiektów handlowych stanowią ważny trend na polskim rynku. Od 2010 r. około 20 proc. oddawanej co roku powierzchni stanowią właśnie rozbudowy. Taka sytuacja utrzyma się w następnych dwóch latach. Np. dziś trwają rozbudowy m.in.: Ogrodów w Elblągu, Atrium Copernicus w Toruniu, Gemini Parku w Bielsku-Białej, Galerii Pomorskiej w Bydgoszczy i Galerii Olimp w Lublinie.

Czas modernizacji

Zdaniem Wojciecha Cieślaka, prezesa firmy BOIG,  przyszły rok będzie czasem modernizacji istniejących obiektów handlowych.

– W 2014 r., poza Warszawą, nie są zaplanowane żadne duże inwestycje. W stolicy powinna natomiast ruszyć budowa wielofunkcyjnego kompleksu usługowo-handlowo-kulturalnego ArtNorblin. Z kolei na terenie całego kraju powstanie kilka mniejszych obiektów, m.in. centra Dekada – mówi Wojciech Cieślak.

Podkreśla, że powoli widać poprawę nastrojów konsumenckich, zwłaszcza w trzecim kwartale br., kiedy wiele dużych, znanych sieci handlowych odnotowało wzrost obrotów. – W przyszłym roku cała branża handlowa odczuje poprawę sytuacji gospodarczej – prognozuje Cieślak.

Na modernizację postawił też właściciel galerii handlowej Madison w Gdańsku, która obchodzi 10-lecie istnienia. – Kończymy trwający od blisko 11 miesięcy intensywny remont galerii. Dotychczasowa modernizacja kosztowała już ponad milion złotych. Wszystkie koszty pokrywane są z budżetu właściciela galerii, spółki Javin Investments – mówi Anna Thomas, dyrektor galerii Madison.

Gdzie są najemcy

Poziom pustostanów w centrach handlowych w miastach powyżej 200 tys. mieszkańców wyniósł na koniec pierwszej połowy roku około 4 proc. Najwięcej wolnej powierzchni jest tam, gdzie w ostatnim okresie pojawiły się nowe obiekty lub wcześniej borykały się one z problemem pustostanów. Jak podaje Jones Lang LaSalle, tak było m.in. w Poznaniu, Wrocławiu, Radomiu i Toruniu. Miasta, w których odsetek pustostanów jest dziś najniższy, to m.in. Warszawa, Szczecin i aglomeracja katowicka.

Kiedy chętnie najemcy wynajmują lokale? – W 2013 r. nie zmieniło się zasadniczo nastawienie firm do uruchamiania sklepów w nowych lokalizacjach. Wciąż bardzo uważnie analizują wszystkie potencjalne opcje, a proces decyzyjny trwa kilka miesięcy – mówi Agnieszka Tarajko-Bąk, starszy analityk rynku w Jones Lang LaSalle.

Dodaje, że niesłabnącym popytem cieszą się wciąż najlepsze obiekty działające w największych aglomeracjach. – Właściciele centrów, które są gorzej postrzegane przez rynek, a także tych znajdujących się w miastach małych lub o wysokim stopniu nasycenia rynku, wciąż powinni liczyć się ze zwiększoną presją na obniżkę czynszów oraz z wysokimi oczekiwaniami najemców co do wkładu finansowego dewelopera czy właściciela w wykończenie lokali – mówi Agnieszka Tarajko-Bąk.

Jak podaje JLL, najwyższy poziom stawek czynszowych za najlepsze lokale o powierzchni. ok. 100 mkw. w kategorii „moda i akcesoria", w wiodących centrach handlowych, jest nadal w Warszawie, a następnie we Wrocławiu, Łodzi i aglomeracji katowickiej.

W stolicy w ciągu ostatniego roku czynsze wzrosły o ok. 5 proc., do poziomu 85–100 euro za mkw. miesięcznie.

Kogo stać na płacenie takich stawek? Zagraniczne sieci. W ostatnim czasie do Polski weszło kilka nowych marek, np. Sports Direct (Europa Centrala, Gliwice), Original Marines (Blue City, Warszawa), SAM 0-13 (Galeria Rembielińska, Warszawa) oraz Karl Lagerfeld Woman (Atrium Promenada, Warszawa).

Ostatnie debiuty to m.in. EGo' i Armani Jeans (warszawski Plac Unii).