Śledztwo OLAF w sprawie RARS: Polska ma zwrócić 91 mln euro za zakup generatorów

Ceny zawyżone nawet o 40 proc, defraudacja, utrudnianie śledztwa. Europejscy śledczy z agencji OLAF mają listę zarzutów wobec polskiej agencji RARS i nakazują zwrot 91 mln euro. Chodzi o skandal związany z zakupami generatorów dla Ukrainy.

Publikacja: 18.02.2025 17:34

Piotr Serafin, unijny komisarz ds. finansów i budżetu

Piotr Serafin, unijny komisarz ds. finansów i budżetu

Foto: PAP/Marcin Obara

- OLAF zakończył śledztwo w sprawie nadużyć przy zakupie generatorów dla Ukrainy za rządów PiS przez RARS – poinformował na portalu X Piotr Serafin, unijny komisarz ds. finansów i budżetu. OLAF zarzuca RARS sztuczne zawyżanie cen, faworyzowanie zaprzyjaźnionych firm, utrudnianie śledztwa oraz defraudację środków europejskich.

RARS pod lupą OLAF-a. 91 mln euro do zwrotu

OLAF to Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych. Śledczy zajęli się sprawą z czasu napaści Rosji na Ukrainę, gdy polska Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych miała kupić generatory prądu potrzebne Ukrainie. Efekty tych zakupów są dziś głośne na całą Europę, a Polska będzie musiała zwrócić aż 91 mln euro, nieprawidłowo wydanych za czasów rządu PiS – poinformował urząd na swojej stronie.

W związku z tym, OLAF zalecił odzyskanie ponad 91 mln euro przeznaczonych na zakup i dostawę agregatów prądotwórczych do obszarów w Ukrainie dotkniętych niedoborami energii.

Dochodzenie w sprawie domniemanych poważnych naruszeń przepisów dotyczących zamówień publicznych, przejrzystości i zarządzania finansami w projekcie finansowanym ze środków UE o wartości 114 mln euro, zarządzanym przez Polską Agencję Rezerw Strategicznych OLAF prowadził do czerwca 2024 r.

Choć projekt był wart 114 mln euro, Polska ma zwrócić 91 mln euro, ponieważ reszta środków została zabezpieczona przed niewłaściwym wydaniem, co – jak informuje urząd – pozwoliło im dotrzeć do osób potrzebujących pomocy

Czytaj więcej

OLAF domaga się wycofania banknotów 500 euro

- Ochrona pomocy UE dla Ukrainy nie tylko gwarantuje, że pieniądze naszych podatników są należycie wydawane, ale jest również kwestią naszego bezpieczeństwa. Dzięki naszej silnej współpracy z CBA i polską prokuraturą z powodzeniem zabezpieczyliśmy interesy finansowe UE - powiedział Ville Itälä, dyrektor generalny OLAF.

W ramach śledztwa aresztowano kilka osób, jedną z nich jest Michał K., który kilka dni temu zebrał blisko 3 mln zł kaucji i wyszedł z aresztu w Londynie. Deklaruje, że „chce wrócić do Polski”. Były szef RARS był poszukiwany najpierw listem gończym, a później europejskim nakazem aresztowania, został zatrzymany w Londynie we wrześniu 2024 r. Śledczy zarzucają mu udział w zorganizowanej grupie przestępczej, która miała powstać w celu wyprowadzania z RARS setek milionów złotych. W styczniu 2025 r. CBA zatrzymało trzy kolejne osoby, w tym bliską współpracownicę Mateusza Morawieckiego. W październiku aresztowano dyrektora ds. zakupów w RARS, a do Polski wrócił, z samolotu prosto do aresztu śledczego, inny znany członek tego przedsięwzięcia, Paweł Szopa, prezes spółki Red is Bad, który miał dostawać z RARS zamówienia bez przetargów.

Co OLAF zarzuca RARS? Zawyżone ceny, nepotyzm, defraudacje

Dowody zebrane w śledztwie OLAF-u, które trwało od lipca 2023 r., ujawniły zawyżone ceny, brak konkurencji i nienależne korzyści przyznane niektórym wykonawcom. RARS odmówił wtedy współpracy z OLAF-em, mimo zobowiązań wynikających z umowy o dotację UE podpisanej w styczniu 2023 roku.

Śledczy ustalili, że proces udzielania zamówień przez RARS naruszał zasady przejrzystości, konkurencji, równego traktowania i zarządzania finansami - zamówienia były udzielane w sposób niekonkurencyjny, nie gwarantowały więc, że fundusze UE dotrą do miejsca przeznaczenia.

OLAF zebrał też dowody, że RARS przyznawał wykonawcom „nienależne korzyści”. Chodzi np. o duże zaliczki wypłacane bez wystarczających gwarancji. Koszty zakupu przedstawiane przez wykonawców, wybranych z pogwałceniem zasad UE, były nawet o 40 proc. wyższe,  co prowadziło do znacznego zawyżania cen generatorów finansowanych przez UE.

- OLAF zakończył śledztwo w sprawie nadużyć przy zakupie generatorów dla Ukrainy za rządów PiS przez RARS – poinformował na portalu X Piotr Serafin, unijny komisarz ds. finansów i budżetu. OLAF zarzuca RARS sztuczne zawyżanie cen, faworyzowanie zaprzyjaźnionych firm, utrudnianie śledztwa oraz defraudację środków europejskich.

RARS pod lupą OLAF-a. 91 mln euro do zwrotu

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Znamy projekt ROP. Kto zapłaci za opakowania, kto będzie zarządzał pieniędzmi?
Biznes
Inwestycje Microsoft i Google, mocny złoty i unijna polityka energetyczna - skrót informacji gospodarczych
Biznes
Brad Smith, wiceprezes i prezydent Microsoftu: W przyszłym roku możliwa kolejna inwestycja w Polsce
Biznes
Rząd grzebie naszą technologiczną suwerenność?
Biznes
Google chce jednak w Polsce inwestować miliardy, a nie miliony