Reklama
Rozwiń

Sprzedaż nieruchomości a zwolnienie z VAT

Zwolnienie z VAT będzie wynikało z tego, że dostawa nieruchomości nastąpi już po pierwszym zasiedleniu, od którego upłynęły co najmniej dwa lata – uznał organ skarbowy.

Aktualizacja: 14.04.2018 17:59 Publikacja: 14.04.2018 10:00

Sprzedaż nieruchomości a zwolnienie z VAT

Foto: Adobe Stock

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 7 lutego 2018 r. wydał interpretację dotyczącą zasad opodatkowania podatkiem VAT dostawy budynku handlowo-usługowego (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.875. 2017.2.BJ). Wniosek o interpretację złożyła gmina, posiadająca dwukondygnacyjny budynek powstały w 1850 roku, którego stan obecnie wymaga remontu i modernizacji. Przedmiotowy budynek gmina przejęła na własność na mocy decyzji wojewody w lutym 1992 r. Budynek gmina wynajmowała do listopada 2017 r., wystawiała najemcom faktury oraz odprowadzała podatek VAT należny z tego tytułu do urzędu skarbowego. Przez ostatnie 12 lat gmina nie ponosiła wydatków na ulepszenie przedmiotowego budynku, tj. od 2005 r., kiedy to w ramach remontu wymieniono stolarkę okienną i poszycie dachowe.

W związku z planowaną sprzedażą nieruchomości gmina zadała pytanie, czy sprzedaż budynku może korzystać ze zwolnienia z VAT. W jej ocenie, sprzedaż budynku powinna korzystać ze zwolnienia VAT dla dostawy nieruchomości, w stosunku do których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT przy ich nabyciu i jednocześnie nie ponosił on wydatków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało by prawo do odliczenia, tj. na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Dyrektor KIS nie zgodził się ze stanowiskiem gminy. Organ w uzasadnieniu oparł się na przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczących zwolnienia z opodatkowania dla dostawy nieruchomości zabudowanych, dokonywanych w ramach tzw. pierwszego zasiedlenia. Dyrektor KIS posiłkował się przy tym przepisami unijnymi (Dyrektywa 2006/112) oraz orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Organ zaznaczył, że przepisy dyrektywy wprawdzie nie zawierają definicji „pierwszego zasiedlenia", jednak w świetle utrwalonego orzecznictwa TSUE pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie". W tym kontekście organ powołał się także na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 maja 2015 r., sygn. I FSK 382/14, gdzie wskazano, że pod pojęciem pierwszego zasiedlenia należy rozumieć użytkowanie przez pierwszego nabywcę lub użytkownika budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu.

Ponadto, organ powołał się na przepis, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynku, grunt dzieli jego status podatkowy, ponieważ z podstawy opodatkowania budynków nie wyodrębnia się wartości gruntów. Analiza wskazanych regulacji doprowadziła organ do konkluzji, iż w przypadku gdy możliwe jest zastosowanie zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, tj. gdy od pierwszego zasiedlenia upłynęły ponad dwa lat, badanie przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 10a staje się bezzasadne.

W konsekwencji, zdaniem dyrektora KIS dostawa przedmiotowej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia z VAT, jednak w oparciu o przepisy inne niż te, które wskazała gmina, tzn. zwolnienie z VAT będzie wynikało z tego, że dostawa przedmiotowej nieruchomości nastąpi już po pierwszym zasiedleniu, od którego upłynęły co najmniej 2 lata. Pomimo iż skutki podatkowe dla obydwu przepisów - zarówno tych, na których opierała się gmina, jak i tych, którymi posiłkował się organ – są tożsame, stanowisko gminy zostało uznane za nieprawidłowe, z powodu powołania się na przepisy prawne, które w omawianej sytuacji nie mogły mieć zastosowania.

Komentarz eksperta

Janina Fornalik, doradca podatkowy, partner w MDDP

Moim zdaniem stanowisko zaprezentowane przez dyrektora KIS w omawianej interpretacji jest słuszne. Sprzedaż nieruchomości wymaga każdorazowo szczegółowej analizy stanu faktycznego pod kątem ustalenia sposobu traktowania transakcji dla potrzeb podatku VAT. Same przepisy ustawy o VAT również pozostawiają wiele wątpliwości, o czym świadczy bogate orzecznictwo zarówno polskich sądów administracyjnych, jak i TSUE. Przełomowym rozstrzygnięciem dotyczącym definicji pierwszego zasiedlenia był wyrok TSUE w sprawie C-308/16 z 16 listopada 2017 r. (Kozuba Premium Selection sp. z o.o.). Unijny Trybunał orzekł, że polska definicja pierwszego zasiedlenia jest niezgodna z dyrektywą, ponieważ wprowadza warunek aby pierwsze zasiedlenie miał miejsce w ramach czynności opodatkowanej. Prowadziło to do obligatoryjnego opodatkowania sprzedaży budynków, które były używane na własne potrzeby podatnika, co jest sprzeczne z celem dyrektywy. W przypadku sprzedaży budynków przez jednostki samorządowe trzeba również pamiętać o tym, że takie transakcje mogą w ogóle nie podlegać pod ustawę o VAT, jeśli gmina nie działa w charakterze podatnika VAT. Może to mieć miejsce przykładowo w sytuacji, gdy gmina nabyła nieruchomość nieodpłatnie z mocy prawa (na podstawie decyzji administracyjnej) i nie była ona wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej. Wówczas sprzedaż nieruchomości w ogóle nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Takie stanowisko wynika z postanowienia TSUE z 20 marca 2014 r. w sprawie C-72/13 (Gmina Wrocław), a także jest potwierdzane w wyrokach sądów administracyjnych, np. w wyroku NSA z 5.12.2014 r. (sygn. akt I FSK 1547/14), wyroku WSA w Gliwicach z 12.07.2016 r. (sygn. III SA/Gl 2483/15). Organy podatkowe wydają jednak w tym zakresie niekorzystne interpretacje, uznając, że sprzedaż nieruchomości w takiej sytuacji jest objęta zakresem VAT z zastosowaniem właściwej stawki lub zwolnienia.

Nieruchomości
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla tysięcy właścicieli gruntów ze słupami
Podatki
Podział mieszkania ze spadku. Czy można uniknąć podatku?
Prawo karne
„Matka Boska Kermitowska” obraża uczucia religijne? Jest wyrok sądu
Prawo w Polsce
Ile zapłacimy za abonament RTV w 2025? Oto stawki od 1 stycznia i lista zwolnionych z opłaty
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Podatki
Ulga podatkowa dla pracujących seniorów. Czym jest i kto może z niej skorzystać?
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku