Długoletnie procesy sądowe. Jak wyrok po latach wpływa na społeczeństwo

Jeśli na uniewinnienie czeka się latami, to nie ma mowy o sprawiedliwej karze – mówi „Rzeczpospolitej” prof. Zbigniew Ćwiąkalski. A wie, co mówi, bo jego klient – Tomasz Komenda – wyszedł z więzienia jako niewinny po 18 latach. – Taki człowiek ma zniszczoną psychikę, co z pewnością rzutuje na jego dalsze życie – podkreśla profesor.

Kasacja oddalona

A to nie jedyne takie przypadki. Sąd Najwyższy właśnie oddalił kasację prokuratury od wyroku uniewinniającego w procesie o działalność na szkodę spółki Farm Agro Planta z Bielska Podlaskiego. Firma dawno nie istnieje, ale sprawy karne trwały blisko 20 lat. Jedna jeszcze czeka na rozpoznanie kasacji prokuratury.

Sprawa spółki Farm Agro Planta to jeden z najdłuższych procesów przed sądami w Podlaskiem. W obszernym śledztwie prokuratura zarzucała Mirosławowi Ciełuszeckiemu, założycielowi spółki i jej prezesowi (zgadza się na podawanie danych), oraz ówczesnemu przewodniczącemu i członkom Rady Nadzorczej popełnienie w latach 1999–2002 szeregu przestępstw na szkodę firmy, która była wtedy liczącym się na rynku importerem ze Wschodu i producentem nawozów sztucznych (ogłosiła upadłość w 2004 roku).

Żaden z oskarżonych nie przyznawał się do zarzutów. Procesy trwały wiele lat; najpierw był wyrok skazujący, zapadł w 2006 roku, ale został uchylony; chodziło m.in. o konieczność istotnego uzupełnienia materiału dowodowego. W 2009 roku ponowny proces ruszył przed Sądem Okręgowym w Białymstoku; dziewięć lat później wobec sześciu osób zapadły nieprawomocne wyroki skazujące; wobec Mirosława Ciełuszeckiego była to kara trzech lat więzienia.

Czytaj więcej

Prawo karne

Zapadł wyrok ws. brutalnego zabójstwa sprzed 22 lat

Sąd Apelacyjny w Białymstoku orzekł w środę o dożywotnim pozbawieniu wolności jednego ze sprawców...

W październiku 2019 r Sąd Apelacyjny w Białymstoku ten wyrok w części uchylił; chodziło jednak jedynie o wątek uniewinnienia od jednego z zarzutów.

W tym zakresie ponowny proces również zakończył się prawomocnym uniewinnieniem trzech osób.

Kasację złożyła prokuratura. To nią zajmował się właśnie teraz Sąd Najwyższy, który uznał ją za „oczywiście bezzasadną” i oddalił.

Wiele przypadków

Takich spraw polskie sądownictwo ma niestety sporo. Przykład? Proces w sprawie Zdzisława Ł., członka gangu „Krakowiaka”. Ta grupa przestępcza rozbita została w 1999 roku, a sprawa ciągnęła się ponad 20 lat.

Sprawa podziału spadku po Annie Baumert rozpoczęła się w 1977 roku. Ostatnie publiczne informacje o sprawie pochodzą z 2012 roku – wtedy jeszcze nie była zakończona.

Sprawy o zabójstwo często ciągną się parę ładnych lat, szczególnie jeśli są skomplikowane. Ta sprawa jednak nie wydaje się taką być, a jest jedną z najdłuższych rozpraw sądowych o zabójstwo. 25 stycznia 1996 roku w Szczecinie zamordowana została starsza kobieta Stanisława W. Zadano jej 23 ciosy w głowę tłuczkiem do mięsa, a dzień wcześniej staruszkę napadli dwaj nieznani sprawcy – ich tożsamość nigdy nie została ustalona. Dopiero w 2012 roku, po 16 latach, zapadł wyrok skazujący. I ostatni przykład: 16 lat trwa już proces lekarzy oskarżonych o przyczynienie się do śmierci Jerzego Ziobro (ojca ministra sprawiedliwości). Końca nie widać.