Czy Polska powinna całkiem zamknąć granicę z Białorusią? „Ludzie stamtąd powinni widzieć, jak wygląda normalny świat”

– Zamknięcie granicy dla ruchu osobowego, a pozostawienie ruchu towarowego, byłoby złym wyjściem. Popieram zamknięcie granicy, ale przede wszystkim dla ciężarówek i pociągów, trzeba wstrzymać handel. Należało to zrobić jeszcze dwa lata temu, po aresztowaniach liderów mniejszości polskiej. A dzisiaj w sklepach w Grodnie leży pełno towarów z Polski, ale też z innych państw UE wyprodukowanych na rynek polski – mówi „Rzeczpospolitej” działacz prześladowanego przez reżim Związku Polaków na Białorusi. Pragnie zachować anonimowość, gdyż za nawoływanie do sankcji groziłoby mu na Białorusi więzienie. – Władze w Mińsku wyrządziły zbyt dużo zła w ostatnim czasie, by to pozostawiać bez odpowiedzi – dodaje.

Znany niezależny białoruski ekonomista Jarosław Romańczuk zwraca też uwagę, że zamknięcie przejść granicznych nie tylko uderza w gospodarkę Łukaszenki, ale i w przemyt, na którym od lat zarabiają ludzie dyktatora. W czwartek Litwa zamyka towarowe przejście kolejowe Stasilos-Bieniakonie, które słynęło głównie z przemytu białoruskich papierosów i nie było wyposażone w odpowiedni sprzęt prześwietlający pociągi.

Czytaj więcej

Przestępczość

Polscy celnicy w gangu przemytników z Białorusi

W ciągu dwóch lat, dzięki łapówkom na granicy przemycono do Polski papierosy o wartości 440 mln zł. Zatrzymano już 18 osób, w tym siedmiu celników. Brali łapówki od 5 tysięcy euro do 45 tysięcy euro.

W Unii Europejskiej wciąż jednak nie ma zgody na kolejny pakiet sankcji wobec dyktatury Łukaszenki. Z naszych informacji wynika, że kilka krajów (w tym m.in. Francja i Niemcy) chce wykluczyć z listy sankcyjnej produkcję nawozów potasowych. Tłumaczy się to światowym kryzysem żywnościowym i potrzebą eksportu nawozów do państw trzecich (poprzez m.in. firmy francuskie i niemieckie). Litwa z kolei, jak wynika z naszych informacji, nie godzi się na takie „wyjątki” i blokuje przyjęcie kolejnego pakietu restrykcji. – Litwini nie chcą, by Bruksela później zmuszała władze w Wilnie do umożliwienia tranzytu białoruskich nawozów do portu w Kłajpedzie – mówi nasz rozmówca zaangażowany w sprawę sankcji.

Białoruska opozycja demokratyczna ostrzega, że wyłączenie nawozów potasowych z listy sankcyjnej byłoby deską ratunku dla reżimu Łukaszenki. – Biełaruśkalij (producent nawozów – red.) jest jednym z głównych źródeł dochodów reżimu Łukaszenki. Dzięki tym pieniądzom utrzymuje swoją władzę. A dzisiaj ważne jest, by dociskać ten reżim – mówi „Rzeczpospolitej” Paweł Łatuszka, były białoruski dyplomata i minister kultury, obecnie jeden z liderów opozycyjnego Zjednoczonego Gabinetu Przejściowego.

Jak informowała ostatnio „Rzeczpospolita”, powołując się na Polski Instytut Ekonomiczny (PIE), mimo napiętych relacji w pierwszych 11 miesiącach 2022 r. obroty handlowe Polski z Białorusią wyniosły 12 mld zł. – Granica dla ludzi powinna być otwarta, ale handel trzeba wstrzymać. Bo Łukaszenko stał się magazynem dla Putina, reeksportuje europejskie towary do Rosji. Może to zatrzymać Polska, Litwa i Łotwa, zamykając granicę dla przepływu towarów i stawiając Łukaszence warunki. Niech uwolni więźniów politycznych, w tym Andrzeja Poczobuta – dodaje Łatuszka.