Ile wydajemy na socjal dla Ukraińców? „Migracja na korzystnych dla Polski warunkach”

Najpierw projekt w Sejmie złożył PiS, następnie postulat ograniczenia świadczenia 800+ dla Ukraińców tylko do osób pracujących podniósł Rafał Trzaskowski, kandydat KO na prezydenta. To realny problem?



Nie, to problem wykreowany na potrzeby kampanii wyborczej. Propozycja, aby ograniczyć 800+, wyłącznie zniechęca osoby z Ukrainy, podczas gdy ich obecność na polskim rynku pracy jest korzystna. Pozornie dziś więcej uwagi poświęca się demografii. Przyczyny niskiej dzietności są złożone – to zarówno przemiany kulturowe, jak i kwestie socjalne, czyli np. brak polityki mieszkaniowej. Zapomina się przy tym, że niestety pokolenie wyżu demograficznego wyszło z wieku rozrodczego, więc po wdrożeniu choćby najlepszej polityki prorodzinnej nie będzie prostej zastępowalności pokoleń.

Co to oznacza w tym kontekście?

Polskie społeczeństwo jest jednym z najszybciej starzejących się w Unii Europejskiej. Tymczasem przyjechało do nas z Ukrainy prawie milion, głównie młodych, ludzi, którzy mają dzieci, a te uczęszczają do polskich szkół. Rozmawiamy o grupie bliskiej kulturowo i posługującej się podobnym językiem. Biorąc pod uwagę demografię, rynek pracy i rozwój gospodarczy, to migracja na najbardziej korzystnych dla Polski warunkach.

Sławomir Mentzen twierdzi, że „na socjal dla Ukraińców wydajemy znacznie więcej, niż oni płacą tutaj w podatkach”.

Dane ZUS są powszechnie dostępne. Wynika z nich, że od 2014 r. dziewięciokrotnie wzrosła liczba osób opłacających składki. Robi to ok. 780 tys. obywateli Ukrainy. Skoro liczba wszystkich ubezpieczonych w Polsce wynosi 16,2 mln, to Ukraińcy stanowią w tej grupie prawie 5 proc. Analizując strukturę demograficzną, wiemy, że są młodsi niż inni ubezpieczeni. 


I co z tego wynika?

Odmładzają nasz rynek pracy. 73 proc. opłacających składki Ukraińców nie ma 44 lat. Emeryturę pobiera tylko 8 tys. Zapominamy, po pierwsze, o 2 mln Polaków, którzy wyjechali na Zachód. Po drugie, Ukraińcy zasilają sektory, których problemem jest brak rąk do pracy. 8,5 proc. pracowników branży budowlanej to osoby z Ukrainy. 28 tys. obywateli Ukrainy pracuje w opiece zdrowotnej i socjalnej – jako lekarze, pielęgniarki, salowe. A wszystko, co słyszymy w kampanii, to że przez Ukraińców wydłużają się kolejki w szpitalach i przychodniach.

Zatem biorąc po uwagę wyłącznie zyski i straty – nie wspominając o prawach człowieka i zagwarantowanym przez konstytucję równym dostępie do świadczeń – Ukraińcy dokładają się do systemu. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych co roku uzupełniany jest z budżetu. Odkąd wzrosła migracja z Ukrainy, dziura jest mniejsza.

Ale np. od początków masowej migracji z Ukrainy coraz droższy robi się najem mieszkań.

Łatwiej szukać kozła ofiarnego, niż zaproponować rozwiązania realnych problemów. Jeżeli coś nie działa w państwie, to nie dlatego, że przyjechało tu milion Ukraińców. Może nie trzeba było obniżać składki zdrowotnej dla przedsiębiorców? Może gdyby nie bardzo słaba polityka mieszkaniowa, ceny mieszkań byłyby inne?

Czytaj więcej

Plus Minus

Badaczka z SGH: Co by było, gdyby Ryszard Petru pół roku pracował w Biedronce

Nie ma w Polsce solidarności pracowniczej i nie jesteśmy uzwiązkowieni. Kasjerka zapłaci wyższą składkę zdrowotną niż zatrudniony w branży IT na jednoosobowej działalności gospodarczej, ale nie przedstawiamy tego w ten sposób. Wiedza ta nie dociera do większości społeczeństwa - mówi dr Janina Petelczyc z SGH, ekspertka ds. zabezpieczenia społecznego.

Rozwiązaniem zagadki jest to, że w starzejącym się społeczeństwie zamiast zwiększać, obniża się nakłady na ochronę zdrowia, nie ma programów mieszkaniowych, a nie to, że większa jest obecność Ukraińców.

Czy naprawdę Ukraińcy będą dostawać emeryturę po opłaceniu jednej składki?

To jest popularny wśród polityków PiS i Konfederacji mit: Ukraińcy mają nadużywać systemu opieki społecznej, bo przepracowując jeden dzień, nabywają prawo do minimalnej emerytury. To nieprawda, która opiera się na braku wiedzy o tym, jak działa system, który swoją drogą ma inne problemy.

Polska, jak każdy kraj w Unii Europejskiej, objęta jest dyrektywą o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego: na jej mocy każdy Polak, który migruje np. do Niemiec, podlega miejscowemu ustawodawstwu. Na tej samej zasadzie działa to w drugą stronę. Każdy, kto pracuje u nas, ma te same obowiązki i uprawnienia co wszyscy w naszym kraju.