Dbamy o groby polskich emigrantów we Francji. Te biografie poruszają

Instytut Polonika kontynuuje program odnawiania nagrobków Polaków, którzy zmuszeni byli migrować po wielkich zrywach narodowych.

Publikacja: 09.01.2025 19:00

Studnia św. Jana z Dukli we Lwowie

Studnia św. Jana z Dukli we Lwowie

Foto: Instytut Polonika

Pomniki znajdują się na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency we Francji w Panteonie Emigracji Polskiej. Tym razem blask odzyskał grób Kazimierza Szwykowskiego (1814-1899), który był oficerem w powstaniu listopadowym, odznaczonym orderem Virtuti Militari. Po upadku powstania wyemigrował do Francji, gdzie pracował jako lekarz, a w trakcie kolejnego powstania organizował pomoc dla walczących. Jako ochotnik brał także udział w wojnie francusko-pruskiej w 1870 r. Za swoje zasługi został odznaczony francuską Legią Honorową. Przy nagrobku Kazimierza Szwykowskiego m.in. zrekonstruowano metalowe ogrodzenie.

Instytut Polonika odnowił w poprzednim roku także kaplicę grobową Mikołaja Jaroszyńskiego (1854-1890), kawalera Legii Honorowej, pierwszego sekretarza ambasady francuskiej w Stambule. Prace polegały m.in. na oczyszczeniu wnętrza i poprawieniu inskrypcji. Konserwacji poddany został też nagrobek kapitana artylerii Aleksandra Orłowskiego (1801–1864). W tym przypadku zrekonstruowano kamienny krzyż wraz z umieszczoną na nim pierwotnie inskrypcją.

Odnawiamy Panteon Polskiej Emigracji pod Paryżem

Instytut Polonika prowadzi prace konserwatorskie na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem od 2018 r. W Panteonie Emigracji Polskiej odnowione zostały m.in. groby rodziny Adama Mickiewicza, Bronisława Piłsudskiego i Olgi Boznańskiej – w nagrobku malarki wymieniono zniszczoną stelę z inskrypcją. Konserwacji poddany został też grób Heleny i Alfreda Paderewskich (żona i syn Ignacego Jana Paderewskiego). Podczas tych prac dbano o to, by nie został uszkodzony rosnący przy nagrobku krzak dzikiej róży. Roślina bowiem została tam przywieziona przez wybitnego pianistę z jego rodzinnego domu i zasadzona po śmierci jego syna Alfreda. W 2021 r. w związku z Rokiem Norwidowskim oczyszczony został zaś nagrobek poety, malarza i filozofa Cypriana Kamila Norwida, który spoczął pod Paryżem w zbiorowej mogile.

W 2023 r. na tym cmentarzu poddany został renowacji podwójny nagrobek dramaturga, publicysty oraz członka Komisji Edukacji Narodowej – Juliana Ursyna Niemcewicza oraz generała Karola Kniaziewicza, uczestnika insurekcji kościuszkowskiej.

Czytaj więcej

Archiwum we Lwowie ratowane przez Polaków

Rzeźby odnowione i pokryte woskiem ochronnym

W poprzednim roku Instytut Polonika prowadził też prace w ogrodzie Domu Polskiego Jana Pawła II w Rzymie, gdzie konserwacji zostały poddane cztery rzeźby dłuta Tomasza Oskara Sosnowskiego. Rzeźby te wykonane zostały w latach 50. XIX wieku. Trzy z marmuru karraryjskiego są personifikacją cnót: siły, sprawiedliwości i zwycięstwa, a czwarta przedstawia Belizariusza z córką Eudoksją. Program prac konserwatorskich trwał dwa lata, w tym czasie m.in. usunięto nawarstwienia i przebarwienia kamienia, sklejono i wzmocniono pęknięcia. Wszystkie rzeźby zostały pokryte woskiem mikrokrystalicznym, które zabezpiecza przed dalszymi zanieczyszczeniami.

Tomasz Oskar Sosnowski ukończył Liceum Krzemienieckie, brał udział w powstaniu listopadowym. Tworzył w Warszawie, Berlinie i w Rzymie, gdzie osiadł w 1846 r. Uczył rzeźby w Akademii św. Łukasza, a w 1859 r. został odznaczony papieskim Orderem Świętego Grzegorza Wielkiego.

Przez trzy lata od 2021 do 2024 trwały z kolei prace przy odnawianiu studni Św. Jana z Dukli, która znajduje się na wewnętrznym dziedzińcu dawnego klasztoru oo. Bernardynów we Lwowie. Konserwatorzy pracowali m.in. przy więźbie i pokryciu dachowym studni oraz polichromiach w jej wnętrzu. Studnia św. Jana z Dukli powstała na pamiątkę jego beatyfikacji w 1733 r.

Pomniki znajdują się na cmentarzu Les Champeaux w Montmorency we Francji w Panteonie Emigracji Polskiej. Tym razem blask odzyskał grób Kazimierza Szwykowskiego (1814-1899), który był oficerem w powstaniu listopadowym, odznaczonym orderem Virtuti Militari. Po upadku powstania wyemigrował do Francji, gdzie pracował jako lekarz, a w trakcie kolejnego powstania organizował pomoc dla walczących. Jako ochotnik brał także udział w wojnie francusko-pruskiej w 1870 r. Za swoje zasługi został odznaczony francuską Legią Honorową. Przy nagrobku Kazimierza Szwykowskiego m.in. zrekonstruowano metalowe ogrodzenie.

Pozostało jeszcze 85% artykułu
Polityka
Ministerstwo o naprawianiu błędów Nawrockiego. Prezes IPN: To dezinformacja
Historia Polski
Tysiąc lat koronacji Bolesława Chrobrego. Co się wydarzy w Gnieźnie?
Komentarze
Marek Kozubal: Niemiec zabrał, ale czy odda?
Historia
Tajemnica pudła o sygnaturze Dep. 39
https://track.adform.net/adfserve/?bn=78448410;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Społeczeństwo
Co czeka nas w pogodzie? Najnowsza prognoza długoterminowa od stycznia do kwietnia