Ile mona wycisnąć z nakrętki

– W kraju nakrętki może zbierać nawet 6 milionów osób. Co trzeci Polak słyszał o takiej akcji – szacuje Michał Żukrowski, koordynator charytatywnego programu Zakretki.info, którego twórcami są studenci Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.

Plastikowe korki z butelek po napojach i produktach chemicznych zbierane są w szkołach, na stacjach benzynowych, a nawet w ministerstwach. – Zbieramy je w pracy – przyznaje Marcin, 24-latek z Warszawy. – Ale nie mam pojęcia, co się potem z nimi dzieje.

Organizacje zajmujące się zbiórką sprzedają je do skupów lub bezpośrednio do firm zajmujących się ich przetwarzaniem. – Czyszczę i mielę nakrętki. Granulat kupują producenci plastikowych wiader czy doniczek – mówi Tomasz Podlodowski z firmy Ekopoldex.

Zysk ze sprzedaży nakrętek zasila konta szkół, stowarzyszeń i fundacji. Najczęściej jest przeznaczany na rehabilitację czy zakup np. elektrycznych wózków inwalidzkich. A taki kosztuje zazwyczaj kilkanaście tysięcy złotych. W skupie za tonę nakrętek można dostać 300 – 700 zł. By uzbierać na wózek, trzeba więc nawet 30 – 40 ton plastiku, czyli aż ok. 16 mln sztuk.

Czy taka akcja ma więc sens? Zdania są podzielone. Ci, którzy zyskali dzięki niej pomoc, twierdzą, że tak. – Wszyscy znajomi zbierali nakrętki, przy łóżku syna leżał woreczek, do którego wrzucali je odwiedzający – mówi "Rz" Ewa Pietras, której niepełnosprawne dziecko dzięki akcji zbierania nakrętek po roku dostało potrzebny sprzęt.

Znacznie bardziej sceptyczny jest pan Dawid z województwa kujawsko-pomorskiego, który zbiera na rehabilitację córki. Zgromadził już 7 ton nakrętek. – Jakieś pieniądze z tego są, ale akcja jest przereklamowana – ocenia. – Gdyby nie zbierano ich w trzech województwach, a ja nie mógłbym pożyczać z pracy dostawczego samochodu, by po nie jeździć, wcale by się to nie opłacało – zaznacza. I dodaje, że w przyszłym roku zrezygnuje z tej akcji.

Prywatnego samochodu do transportu zakrętek od trzech lat używa Janusz Błaszczak z Warszawy. Jeździ nawet do oddalonego o blisko 50 km Tłuszcza. Do skupu oddał już 6 ton plastiku. Wszystko, by zdobyć wózek dla syna. Do samochodu może zapakować jedynie 110 kg zakrętek. – Nie zastanawiam się, czy opłaca się po nie jeździć – przyznaje. Pomagają mu szkoły, kilka zakładów pracy. – Liczy się zaangażowanie ludzi, którzy je zbierają – podkreśla. – Nie wiem, czy uda się zebrać na wózek. Zobaczymy.

Zdaniem Żukrowskiego zbieranie nakrętek jest opłacalne, ale pod pewnymi warunkami.

– O ile prowadzi się je na masową skalę i nie wykorzystuje prywatnego transportu – wyjaśnia. Jak twierdzi, dzięki masowej zbiórce można też zyskać lepszą cenę. – Czasami udaje się osiągnąć nawet 1200 zł za tonę – mówi. I tłumaczy, że Zakretki.info mają w wielu miastach społecznych koordynatorów, którzy użyczają miejsce do magazynowania nakrętek. Gdy zbierze się pokaźna ilość, zabierają je recyklerzy oferujący wyższe stawki.

IMM, Raport NOM, marzec 2025

"Rzeczpospolita" najbardziej opiniotwórczym medium w Polsce

Czytaj u źródła

Jakie mają wyniki? Przez cztery lata Zakretki.info wsparły czterech potrzebujących, fundując trzy wózki, drobny sprzęt rehabilitacyjny i podjazd dla osoby niepełnosprawnej (zebrały blisko 100 ton plastiku). Żukrowski zwraca uwagę na inny aspekt: – Zyskuje również środowisko. Plastik zostanie powtórnie przetworzony, a najmłodsi nabierają nawyku pracy społecznej.

Agnieszka Nowik z charytatywnej platformy Siepomaga.pl przyznaje, że zbieranie zakrętek wymaga dużego nakładu pracy, a efekty nie zawsze są do nich adekwatne. – Ale wiele osób, które uczestniczy w takich akcjach, nie chce pomagać w żaden inny sposób – zauważa. – Ostatnio na czasie jest robienie czegoś przy okazji. Ludzie, np. siadając przed komputerem, zaczynają od kliknięcia na stronę akcji charytatywnej.