Niemiecki skręt w prawo

Władze Drezna zakazały po raz pierwszy przemarszu ulicami miasta zwolennikom Pegidy, czyli Patriotycznych Europejczyków przeciwko Islamizacji Zachodu. Mają jednak prawo zorganizowania wiecu. Oficjalnie dlatego, że w czasie marszu istnieje większa groźba starć z lewicowymi przeciwnikami Pegidy, którzy niedawno pokazali w Lipsku swą determinację w walce z radykalizującą się niemiecką skrajną prawicą.

Drezno to jednak kolebka Pegidy, która ma coraz więcej naśladowców w niemieckich miastach.

Hasła w rodzaju: „Merkel musi odejść", „Jesteśmy ruchem oporu", „Kłamliwa prasa", rozbrzmiewają z całą siłą w niemal całym kraju. Jak i slogany o konieczności zamknięcia granic dla niechcianych imigrantów.

AfD do Bundestagu

Zakaz marszu wprowadzony w Dreźnie traktowany jest w całym środowisku jako zamach na demokratyczne wolności, za którym podąży bezwzględny zakaz działalności Pegidy. Powołują się na przykład w postaci kolejnej próby delegalizacji NPD (Narodowodemokratycznej Partii Niemiec, ugrupowania nie tylko skrajnie prawicowego, ale i neonazistowskiego).

Pegida to jednak nie NPD i nie jest w stanie zająć jej miejsca, nawet jeżeli wziąć pod uwagę jej ksenofobię o wyraźnie rasistowskim odcieniu.

Jej bardziej cywilizowaną odmianą jest nabierająca rozpędu Alternatywa dla Niemiec (AfD). Chociaż powstała zaledwie trzy lata temu, może liczyć na poparcie co najmniej 10 proc. wyborców. To sukces trudny do przecenienia.

Przy tym wybory do Bundestagu za niecałe dwa lata i nic nie wskazuje na to, aby miało się skończyć paliwo, na jakim jadą oba ugrupowania, czyli kryzys związany z niekontrolowanym napływem uchodźców do Niemiec.

Co po NPD?

– Pegida i AfD to dwie strony tego samego medalu, jakim jest prawicowy populizm – tłumaczy „Rz" prof. Werner Patzelt, politolog, który bada od samego początku fenomen Pegidy. Jego zdaniem koncentrowanie się na działalności Pegidy wyłącznie w Dreźnie byłoby lekceważeniem problemu. Prawicowy populizm zdobywa zwolenników w szybkim tempie nie tylko w ksenofobicznych landach wschodnich, ale i w zachodnich, znacznie bardziej liberalnych.

Do niedawna jedynym ugrupowaniem spędzającym sen z oczu niemieckich elit politycznych była NPD. Nigdy nie zdołała wejść do Bundestagu, zdobyła jednak mandaty w kilku landach. Obecnie jej ostatnim bastionem jest Meklemburgia, gdzie ma nadal swą reprezentację w Landtagu. Wiele wskazuje na to, iż tym razem procedura zakazu działalności NPD może zostać doprowadzona do końca.

Kilkanaście lat temu to się nie udało, gdyż Trybunał Konstytucyjny odrzucił wspólny wniosek o delegalizację obu izb parlamentu oraz rządu. Uczynił to, gdy stało się jasne, że Urząd Ochrony Konstytucji, czyli kontrwywiad, umieścił w NPD swych agentów. Powstało więc podejrzenie, że wpływali na działalność partii w taki sposób, aby ułatwić jej delegalizację. Agentów kontrwywiadu w NPD już nie ma, co rodzi nadzieję na jej delegalizację.

Pegida nie jest partią polityczną i taki los jej nie grozi. Z kolei AfD, gdzie także słychać ksenofobiczne tony, nie jest bynajmniej ugrupowaniem, któremu można udowodnić, że dąży do obalenia porządku konstytucyjnego w RFN. Pozostaną więc na długo na niemieckiej scenie politycznej.