Zwolnienie lekarskie nie chroni policjanta przed dyscyplinarką

Czy przebywający na zwolnieniu lekarskim policjant może być zwolniony dyscyplinarnie? Zwolnienie lekarskie trwa od końca maja 2012, a postępowanie dyscyplinarne wszczęto w ostatnich dniach czerwca 2012. Pismo z powiadomieniem o jego wszczęciu nosi datę 2 sierpnia 2012 r., lecz zostało odebrane dopiero we wrześniu 2012 r. –

pisze czytelnik

Zwolnienie dyscyplinarne policjanta to nic innego jak wydalenie go ze służby w Policji za przewinienie polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub nieprzestrzeganiu zasad etyki zawodowej. To najcięższa z kar dyscyplinarnych przewidzianych w ustawie o Policji.

Szansa obrony

Wydalenie ze służby poprzedzone jest postępowaniem dyscyplinarnym prowadzonym według przepisów ustawy o Policji. Może je wszcząć tzw. przełożony dyscyplinarny w ciągu 90 dni od dnia, w którym dowiedział się o popełnieniu przewinienia, lecz nie później niż przed upływem roku od dnia popełnienia przewinienia dyscyplinarnego. Jeżeli przewinienie nosi znamiona przestępstwa lub wykroczenia postępowanie może być wszczęte przed upływem terminów przedawnienia karalności takiego czynu.

Obwiniony musi wiedzieć o wszczęciu postępowania. W doręczonym mu postanowieniu powinno się znaleźć m.in. pouczenie o uprawnieniach przysługujących mu w toku postępowania.

Kiedy  doręczenie uważa się za dokonane? Ustawa o Policji mówi, że do doręczeń stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego. Z tych zaś wynika, że pisma doręcza się adresatowi osobiście za pokwitowaniem odbioru. W razie chwilowej nieobecności adresata w jego mieszkaniu, pismo doręcza się dorosłemu domownikowi, a gdyby go nie było - administracji domu, dozorcy domu lub sołtysowi, jeżeli podejmą się oddać pismo adresatowi. Pismo może być także doręczone za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. W takim wypadku dowodem doręczenia jest potwierdzenie transmisji danych.

Postępowanie dyscyplinarne prowadzi rzecznik dyscyplinarny: przesłuchuje świadków, obwinionego, przyjmuje od niego wyjaśnienia, dokonuje oględzin. Obwiniony ma prawo m.in. odmówić składania wyjaśnień, zgłaszać wnioski dowodowe, przeglądać akta postępowania, ustanowić obrońcę (może nim być policjant, adwokat albo radca prawny), a także wnosić do przełożonego dyscyplinarnego zażalenia na postanowienia wydane przez rzecznika dyscyplinarnego.

Czy choroba obwinionego uniemożliwia prowadzenie postępowania dyscyplinarnego? Nie. Zgodnie z art. 135f ustawy o Policji nieusprawiedliwiona nieobecność obwinionego w służbie, zwolnienie go od zajęć służbowych z powodu choroby oraz nieusprawiedliwione niestawiennictwo na wezwanie rzecznika dyscyplinarnego nie wstrzymują biegu postępowania dyscyplinarnego. Jeżeli konieczne jest przeprowadzenie czynności, w których jest przewidziany udział obwinionego, nie przeprowadza się ich albo przeprowadza się w miejscu jego pobytu. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 kwietnia 2010 r. (sygn. akt I OSK 2127/10).

Nie zawsze konieczne stawienie się do raportu

Postępowanie dyscyplinarne kończy się wydaniem orzeczenia np. o ukaraniu obwinionego. Powinno być ono niezwłocznie  doręczone obwinionemu wraz z uzasadnieniem.

Wymierzona kara powinna być współmierna do popełnionego przewinienia dyscyplinarnego i stopnia zawinienia, a w szczególności powinna uwzględniać okoliczności popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego skutki, w tym następstwa dla służby, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na obwinionym obowiązków, pobudki działania, zachowanie obwinionego przed popełnieniem przewinienia dyscyplinarnego i po jego popełnieniu oraz dotychczasowy przebieg jego służby.

Jeśli kara ma polegać na wydaleniu ze służby przełożony dyscyplinarny, przed wydaniem orzeczenia dyscyplinarnego, wzywa obwinionego do raportu w celu wysłuchania go. W raporcie uczestniczy rzecznik dyscyplinarny, o jego terminie trzeba też powiadomić zakładową organizację związku zawodowego policjantów. Ale uwaga, raport nie jest niezbędny, gdy obwiniony m.in. odmawia stawienia się lub istnieje inna przeszkoda uniemożliwiająca obwinionemu stawienie się do raportu w terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia o zakończeniu czynności dowodowych.

Postępowanie dyscyplinarne jest dwuinstancyjne. Od orzeczenia wydanego w pierwszej instancji obwinionemu przysługuje odwołanie w terminie 7 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Po tym terminie orzeczenie staje się prawomocne.

Podsumowując – postępowanie dyscyplinarne można wszcząć, prowadzić i zakończyć wymierzeniem kary  mimo iż obwiniony policjant przebywa na zwolnieniu lekarskim. Jeżeli nie zostały naruszone reguły takiego postępowania związane z terminami czy doręczaniem pism, to trudno będzie podważyć orzeczenie o wymierzeniu kary.

Nie tylko w Policji

Na marginesie dodajmy, że zwolnienie chorobowe nie chroni przed dyscyplinarką także zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Wynikający z art. 41 kodeksu pracy zakaz rozwiązywania umowy o pracę, gdy  pracownik przebywa na urlopie, chorobowym, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, dotyczy wypowiedzenia umowy o pracę. Dyscyplinarka tymczasem nie jest wypowiedzeniem. Szef składa wtedy inne oświadczenie: o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Jeśli tylko pracodawca przestrzega zasad określonych w art. 52  kodeksu pracy, może skutecznie doręczyć dyscyplinarkę  pracownikowi, który przebywa na chorobowym, np. listem poleconym za poświadczeniem odbioru.