Samorządy mają kłopot z VAT od wspólnych inwestycji

Samorządy mają trudności z rozliczeniem wspólnych przedsięwzięć, w których uczestniczy kilka gmin

Aktualizacja: 18.06.2012 14:10 Publikacja: 18.06.2012 09:07

Samorządy mają kłopot z VAT od wspólnych inwestycji

Foto: ROL

Coraz częściej samorządy podejmują działania, których zasięg terytorialny obejmuje kilka gmin, powiatów czy regionów. Przykładem może być budowa dróg lub sieci wodociągowej.

Kłopoty pojawiają się w momencie, gdy po zakończeniu inwestycji jej efekty rzeczowe przekazywane są poszczególnym uczestnikom. Organy podatkowe uznają, że jest to czynność podlegająca VAT.

Przekazanie mienia

Ministerstwo Finansów przyznało w odpowiedzi na interpelację poselską nr 4643, że dotyczy to wielu wspólnych inicjatyw. Chodzi o sytuację, w której samorządy zawierają umowy o współpracy, precyzują w nich reguły partnerstwa oraz wyznaczają spośród siebie lidera odpowiedzialnego za całość projektu i jego rozliczenie. Pozostali partnerzy partycypują w kosztach inwestycji, gdyż przekazują liderowi środki na jej wykonanie w formie dotacji celowej. Po zakończeniu przedsięwzięcia lider przekazuje partnerom mienie powstałe lub zakupione w wyniku jego realizacji, według ustalonych wcześniej zasad.

Czynność przekazania partnerom towarów i usług może być opodatkowana VAT

Według MF czynność przekazania partnerom towarów i usług może być opodatkowana VAT, gdyż ma charakter odsprzedaży. Lider otrzymuje bowiem wynagrodzenie w postaci dotacji celowej.

Resort powołał się na liczne interpretacje podatkowe oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 września 2011 r. (sygn. I FSK 1609/10) w sprawie dwóch gmin, które wspólnie budują trasy narciarskie. Sąd uznał, że jedna z nich (lider) świadczy na rzecz partnera usługi w zakresie częściowej realizacji projektu, czyli budowy tras, za co otrzyma wynagrodzenie w postaci wkładu własnego. Czynność ta podlega VAT jako odpłatne świadczenie usług.

MF zaznaczyło, że w wypadku tego typu wspólnych inicjatyw podatnikami są odrębnie wszystkie jednostki samorządu terytorialnego, które podpisały umowę. Każdy z uczestników zachowuje autonomiczność, nie powstaje odrębny, samodzielny podmiot praw i obowiązków. Grupa jednostek samorządu terytorialnego nie ma bowiem zdolności do czynności prawnych. W obrocie prawnym mogą występować wyłącznie odrębnie i w odniesieniu do każdej z nich powinny być stosowane przepisy, na podstawie których powstaje m.in. obowiązek podatkowy w VAT.

„Jeśli lider działa w imieniu własnym, lecz na rachunek zarówno swój, jak i partnerów projektu, to czynność odpłatnego przekazania towarów i usług nabytych oraz wytworzonych w ramach projektu partnerom byłaby czynnością podlegającą opodatkowaniu" – uznał wiceminister Maciej Grabowski.

Brak stanowiska

Ministerstwo przyznało mimo to, że sprawa opodatkowania tego typu przekazań między gminami jest przedmiotem „szczególnego zainteresowania" resortu.

„Problem dotyczy opodatkowania przedsięwzięć o szczególnym charakterze będących przedmiotem inicjatyw samorządowych, mających istotne znaczenie dla społeczności lokalnej. Kwestia ta zostanie zatem poddana dogłębnej analizie w celu wypracowania ostatecznego stanowiska w tej sprawie, z uwzględnieniem zapadających w tym obszarze rozstrzygnięć sądowoadministracyjnych" – czytamy.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki m.pogroszewska@rp.pl

Jarosław Ziobrowski, prawnik z kancelarii WKB Wierciński Kwieciński Baehr

Ministerstwo Finansów nie rozstrzygnęło niestety ostatecznie wątpliwości samorządów co do opodatkowania wspólnych zadań. Stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym podlegają one VAT, jest bardzo niekorzystne dla gmin, gdyż w efekcie zostaje im mniej pieniędzy na realizację inwestycji. Resort nie wziął pod uwagę, że odmiennie rozstrzygnięto to zagadnienie w niektórych wyrokach sądów administracyjnych. NSA w wyroku z 29 lutego 2012 r. (sygn. I FSK 562/11) uznał np., że współpraca w obrębie konsorcjum nie jest świadczeniem usług i nie podlega opodatkowaniu. Istotny jest bowiem charakter i cel umowy. Sam przepływ należności nie oznacza, że mamy do czynienia z usługą. Należy mieć nadzieję, że resort uwzględni cel i istotę umów konsorcjum w trakcie prowadzonych analiz i wyda interpretację ogólną korzystną dla podatników.

Coraz częściej samorządy podejmują działania, których zasięg terytorialny obejmuje kilka gmin, powiatów czy regionów. Przykładem może być budowa dróg lub sieci wodociągowej.

Kłopoty pojawiają się w momencie, gdy po zakończeniu inwestycji jej efekty rzeczowe przekazywane są poszczególnym uczestnikom. Organy podatkowe uznają, że jest to czynność podlegająca VAT.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Sądy i trybunały
Prawnicy surowo o projektach w sprawie neosędziów. „Mogą sparaliżować sądy”
Materiał Promocyjny
Koszty leczenia w przypadku urazów na stoku potrafią poważnie zaskoczyć
Nieruchomości
Nowy obowiązek działkowców. Nadchodzą zmiany na ROD
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Praca, Emerytury i renty
Zbliża się wypłata 13. emerytury. Ile wyniesie w 2025 roku?
Prawo w Polsce
Kto może wejść do twojego domu? I czy musi mieć nakaz?