Jak tworzyć związki komunalne

Jak podkreślił [b]w wyroku z 26 lipca 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. akt II SA/Go 247/060[/b], jedynym podmiotem uprawnionym do uchwalenia regulaminu zbiorowego dostarczania wody i zbiorowego odprowadzania ścieków na obszarze związku jest jego zgromadzenie. Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z wykonywaniem zadań przekazanych, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia jego statutu. Przejęte do wykonywania zadania związek realizuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

[srodtytul]Statut i rejestracja[/srodtytul]

Do utworzenia związku komunalnego (międzygminnego) konieczne są uchwały rad zainteresowanych gmin. Konieczne jest również przyjęcie przez rady zainteresowanych gmin jego statutu. Uchwały w sprawie statutu zapadają bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady. Oznacza to, że za przyjęciem statutu przez daną radę musi zapaść więcej głosów „za” niż suma głosów „przeciw” i „wstrzymujących się”. Zmiana statutu następuje w trybie przewidzianym dla jego ustanowienia. Osobowość prawną związek uzyskuje po zarejestrowaniu w rejestrze prowadzonym przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej w dniu, w którym statut związku wszedł w życie.

Ustawodawca przewidział również możliwość przystąpienia gminy do już istniejącego związku komunalnego, a o swoim zamiarze gmina jest zobowiązana poinformować właściwego wojewodę. Z chwilą przystąpienia gmina przekazuje – z mocy prawa – na rzecz związku swoje prawa i obowiązki w zakresie zadań, do realizacji których został on powołany.

[srodtytul]Wybór władz...[/srodtytul]

Organem stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie. W jego skład, z mocy ustawy o samorządzie gminnym, wchodzą wójtowie gmin uczestniczących w związku. Ustawodawca przewidział również możliwość reprezentowania gminy w związku przez zastępcę wójta lub radnego gminy. Powierzenia tej funkcji dokonuje rada gminy, ale inicjatywa w tej sprawie należy wyłącznie do wójta. W zakresie zadań zleconych związkowi zgromadzenie wykonuje kompetencje przysługujące radzie gminy.

Organem wykonawczym związku jest zarząd, powoływany i odwoływany przez zgromadzenie spośród jego członków. Dopuszczalne jest również powoływanie do zarządu osób spoza zgromadzenia. Muszą być jednak spełnione dwa warunki: możliwość taka musi być wyraźnie zapisana w statucie związku oraz liczba członków zarządu powołanych spoza zgromadzenia nie może przekraczać 1/3 składu zarządu.

[srodtytul]... i zasady ich działania[/srodtytul]

Działalność zgromadzenia regulują przepisy ustawy o samorządzie gminnym – te same, które określają zasady działania rady. Wyjątkiem jest możliwość przyznania gminie (gminom) więcej niż jeden głos w zgromadzeniu. W takiej sytuacji do rady gminy należy wyznaczenie dodatkowych przedstawicieli. Przyjąć należy, że rada gminy ma dowolność w wyznaczaniu „dodatkowych przedstawicieli”, ich wyznaczenie nie jest uzależnione od wniosku wójta. Mogą to być radni, a także inne wyznaczone przez radę osoby.

Uchwały zgromadzenia są podejmowane bezwzględną większością głosów statutowej liczby członków zgromadzenia. Członek może wnieść pisemny sprzeciw do uchwały zgromadzenia w ciągu siedmiu dni od dnia jej podjęcia. Wniesienie sprzeciwu wstrzymuje wykonanie uchwały i wymaga ponownego rozpatrzenia sprawy. Sprzeciw nie może być zgłoszony do uchwały podjętej w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy. Sprzeciwów zgłaszać nie można, jeżeli utworzenie związku komunalnego jest obligatoryjne (wymaga tego przepis ustawy).

[i]Podstawa prawna