Wnioski o wyłączenie sędziego, także sporządzane przez samych sędziów, w ostatnich latach stały się częstsze, choć takie prawo od dawna przewidują kodeksy, w szczególności kodeks postępowania cywilnego.
Jego art. 49 stanowi, że niezależnie od przyczyn wyłączenia sędziego z mocy ustawy, gdy np. miałby rozpatrywać sprawę bliskiego krewnego albo wcześniej wydawał wyrok w sądzie niższej instancji, którą teraz ma kontrolować, natomiast art. 48 k.p.c. stanowi, że sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony. Sąd robi tak, jeżeli mogłaby powstać uzasadniona wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie.