Wtedy też powstała ordynacja Tyszkiewiczowska w Zatroczu, której kres położyła II wojna światowa. O pałacu w Zatroczu Roman Aftanazy pisał, że jest to „interesujący przykład architektury rezydencjonalnej początku XX wieku z powodu umiejętnego połączenia krajobrazu z architekturą” i dlatego „zajmował wśród siedzib ziemiańskich na Wileńszczyźnie pozycję szczególną”. Pałac był otoczony liczącym niemal 60 hektarów i 20 stawów parkiem, skomponowanym przez pracującego dla Tyszkiewiczów także w Połądze i Landwarowie, francuskiego architekta krajobrazu Édouarda André.

Rezydencja w Zatroczu nazywana była „białym pałacem”, ze względu na dominującą wewnątrz i na zewnątrz budynku biel. Pałac wyróżniał się wielką liczbą luster. Wyposażenie zostało zniszczone podczas I wojny światowej.

Po wejściu na Litwę Sowietów w 1940 roku Tyszkiewiczowie utracili Zatrocze, brat zaś ostatniego ordynata Andrzeja Tyszkiewicza – Zdzisław został deportowany i zmarł w 1941 roku. Podczas niemieckiej okupacji w majątku Zatrocze istniała placówka szkoleniowa Armii Krajowej, tu także zarządcy majątku zatrudniali jako robotników rolnych zdekonspirowanych, muszących się ukrywać żołnierzy AK.

Po II wojnie światowej pałac w Zatroczu był domem wypoczynkowym dla pracowników KGB, służył pionierom, był bazą turystyczną. W tym czasie postępowała degradacja wnętrz, także poprzez ich przebudowę. Od 2006 r. w pałacu, staraniem Trockiego Historycznego Parku Narodowego, trwa remont i prace rewaloryzacyjne. Dziś są już na ukończeniu. W Zatroczu pracują także polscy konserwatorzy (finansowani przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) i jest to jeden z niewielu dziś przykładów polsko-litewskiej współpracy w dziedzinie ochrony wspólnego dziedzictwa kulturowego Litwy i Polski. W ubiegłym roku w Zatroczu prezentowano wystawę malarstwa Wojciecha Weissa, wybitnego polskiego malarza, który korzystał ze stypendium ufundowanego przez Józefa Tyszkiewicza, by studiować we Florencji i Rzymie.

[i]Tomasz Stańczyk, redaktor dodatków historycznych „Rzeczpospolitej”, [mail=t.stanczyk@rp.pl]t.stanczyk@rp.pl[/mail][/i]