Kiedy zgłosić zaginięcie bliskiej osoby na policję? Trzeba czekać 48 godzin?

Na kwestię terminu zgłoszenia na policję zaginięcia bliskiej osoby zwróciła uwagę Fundacja Itaka. W swoim niedawnym poście na Facebooku organizacja odniosła się do fabuły nowego serialu Netfliksa „Tylko jedno spojrzenie”. 

W poście Fundacji Itaka czytamy: „W jednej ze scen, gdy bohaterka próbuje zgłosić zaginięcie męża, funkcjonariusz pyta, czy minęły już 48 godzin od zaginięcia, a następnie każe jej czekać ze zgłoszeniem… W Polsce zgłoszenie zaginięcia nie wymaga czekania 24 czy 48 godzin. Co więcej – w polskim prawie nigdy nie było takiego przepisu…”. Fundacja przypomina jednocześnie: „Pamiętajcie! Zgłoszenie zaginięcia osoby dorosłej w Polsce należy złożyć osobiście w najbliższej jednostce policji. Czas jest najważniejszy! Zwłoka w zaangażowaniu służb i rozpoczęciu poszukiwań może bowiem nawet decydować o życiu lub śmierci osoby zaginionej…”

Ze zgłoszeniem zaginięcia nie trzeba czekać 48 godzin

Fundacja tłumaczy, że „Tylko jedno spojrzenie” to kolejna polska produkcja Netflixa będąca adaptacją powieści H. Cobena, w której powielany jest „mit 48 godzin”. „W serialu „Zachowaj Spokój” również sugerowane jest czekanie ze zgłoszeniem zaginięcia – w tym przypadku chodzi jednak o nastolatka... Dlatego jako Fundacja, która na co dzień styka się z tragediami bliskich osób zaginionych, postanowiliśmy zareagować…” - czytamy.

Fundacja Itaka argumentuje, że choć seriale są fikcją, to jednak, gdy wysokobudżetowa produkcja trafia do milionów widzów, zaczyna kształtować społeczną świadomość. „Mit, który pojawił się w tym serialu, może sprawić, że w realnym życiu bliscy osób zaginionych będą czekać niepotrzebnie, zamiast jak najszybciej podjąć działania angażujące odpowiednie służby…” - zwraca uwagę organizacja.

„Tylko jedno spojrzenie” to serial obyczajowo-kryminalny, którego scenariusz powstał na podstawie powieści Harlana Cobena pod tym samym tytułem (akcja powieści została przeniesiona do Polski). Został wyreżyserowany przez Marka Lechkiego i Monikę Filipowicz. Premierę miał 5 marca 2025 r. 

Przepisy dotyczące zgłaszania zaginięć. Zarządzenia nr 48 KGP

Zasady postępowania policji w sprawach dotyczących zaginięć reguluje „Zarządzenie nr 48 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 czerwca 2018 r. w sprawie prowadzenia przez Policję poszukiwania osoby zaginionej oraz postępowania w przypadku ujawnienia osoby o nieustalonej tożsamości lub znalezienia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich”. Od tamtej pory niektóre punkty zarządzenia były zmieniane, ale najważniejsze zapisy dotyczące przyjmowania zgłoszeń o zaginięciu pozostały w tym samym kształcie. 

Według zarządzenia nr 48 zaginięcie osoby to „zaistnienie zdarzenia, uniemożliwiającego ustalenie miejsca pobytu osoby fizycznej, wymagające jej odnalezienia albo udzielenia pomocy w celu zapewnienia ochrony życia, zdrowia lub wolności”. W par. 3 pkt. 1 czytamy, że policja przyjmuje zawiadomienie o zaginięciu od osoby uprawnionej bezpośrednio po otrzymaniu informacji o zaginięciu. „W przypadku otrzymania informacji o zaginięciu osoby drogą telefoniczną, mailową lub pocztową należy niezwłocznie nawiązać bezpośredni kontakt ze zgłaszającym w celu przyjęcia od niego zawiadomienia o zaginięciu osoby”.

Dalej w zarządzeniu czytamy, że „zawiadomienie o zaginięciu osoby jest obowiązany przyjąć dyżurny jednostki Policji lub wyznaczony przez niego policjant jednostki Policji, do której zgłosiła się osoba uprawniona”.

Osobą uprawnioną do zgłoszenia zaginięcia jest „osoba, która zawiadomiła Policję o zaginięciu osoby lub samowolnym oddaleniu się osoby małoletniej lub nieletniej (…) wskazując jednoznacznie okoliczności tego faktu”. Nie musi być to osoba najbliższa/członek rodziny. Policja nie przyjmie zawiadomienia o zaginięciu po upływie 5 lat od daty jej zaginięcia.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Karta Dużej Rodziny w 2025 roku. Od 1 marca zmiana stawki

Karta Dużej Rodziny uprawnia między innymi do zniżek. Wydanie jej duplikatu jest płatne. Od 1 marca kwota ta wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim.

Potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu

Zarządzenie nr 48 stanowi, że policja powinna wydać osobie składającej zawiadomienie tzw. oświadczenie osoby zgłaszającej podpisane przez kierownika jednostki Policji lub dyżurnego jednostki Policji. Oświadczenie osoby zgłaszającej jest jednocześnie potwierdzeniem przyjęcia zawiadomienia o zaginięciu osoby oraz zobowiązaniem się osoby uprawnionej do niezwłocznego powiadomienia jednostki Policji prowadzącej poszukiwania o uzyskaniu informacji dotyczącej miejsca pobytu osoby zaginionej wymienionej w zawiadomieniu, w tym o jej powrocie do miejsca pobytu.

„Poziom poszukiwań” osoby zaginionej

Przyjmując zgłoszenie o zaginięciu policja nada sprawie „poziom poszukiwania” definiowany jako stopień określający niezwłoczność i zakres podjęcia czynności poszukiwawczych w zależności od stwierdzonego ryzyka wystąpienia zagrożenia dla życia, zdrowia lub wolności osoby zaginionej.

Najwyższy, pierwszy poziom poszukiwania może dotyczyć osoby, której zaginięcie związane jest z realnym, bezpośrednim występowaniem zagrożenia dla jej życia, zdrowia lub wolności, dla którego ratowania wymagane jest bezpośrednie i natychmiastowe podjęcie czynności poszukiwawczych z zaangażowaniem znacznych sił i środków ze strony Policji. Dotyczy on na przykład dzieci do lat 10, dzieci w wieku 11-13 zaginionych po raz pierwszy, osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Czytaj więcej

Film

Polskie Oscary: „Dziewczyna z igłą” bierze (prawie) wszystko

Film Magnusa von Horna dostał 11 Polskich Orłów, wyrównując rekord, jaki ustanowiło „Boże ciało”.

Zgłoszenie zaginięcia. Na jakie pytania trzeba się przygotować? Jakie informacje podać?

W materiałach informacyjnych skierowanych do osób zgłaszających zaginięcie publikowanych przez policję znajdują się m.in. wskazówki dotyczące tego, jakie pytania dotyczące zaginięcia może zadać policja i o jakie informacje poprosić. Np. w materiale Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu czytamy, że będą to m.in. pełne dane osoby zaginionej, cechy charakterystyczne, aktualne zdjęcie (może być również w telefonie), dokładny rysopis, znaki szczególne, środek transportu, jakim najczęściej się porusza.

Policja radzi także: „2. Ustal, gdzie w ostatnich dniach najczęściej przebywała zaginiona osoba, czy miała ulubione miejsca, w których chętnie spędzała czas sama. Wymień również osoby, u których zaginiona osoba mogła szukać schronienia oraz podaj dane osób, z którymi jest w stałym kontakcie. 3. Zastanów się, czy w ostatnim czasie zaginiona osoba, nie przejawiała niecodziennych zachowań, czy nie mówiła o wyjeździe, rozpoczęciu życia na nowo. Jeśli tak, natychmiast poinformuj o tym funkcjonariusza przyjmującego zgłoszenie. 4. Przekaż policjantowi informacje o istotnych chorobach osoby zaginionej, takich jak np. demencja, depresja, zaburzenia osobowości, cukrzyca. 5. Zastanów się, czy bliska osoba kiedykolwiek znikała na kilka dni bez słowa, czy zaginęła już kiedykolwiek wcześniej. Jeśli tak, poinformuj o tym policjanta przyjmującego zgłoszenie” - czytamy.