Rząd zaostrza przepisy z powodu 1 procentu kierowców

Z policyjnych statystyk wynika, że w ubiegłym roku zaledwie 1 procent kierowców, którym zatrzymano prawo jazdy na trzy miesiące (głównie za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym), zostało złapanych na prowadzeniu pojazdu w tym okresie. W liczbach bezwzględnych takich przypadków było 263 na 26155 kierowców, którym zatrzymano prawo jazdy na trzy miesiące. Co więcej, z policyjnych danych wynika, że problem ten z roku na rok maleje, zarówno liczbowo (jeszcze trzy lata temu takich przypadków było ok. tysiąca rocznie), jak i procentowo (z 3,6 proc. w 2018 r. do 1 proc. w 2024 r.).

Ile osób łamie trzy- i sześciomiesięczne zakazy prowadzenia pojazdów

Każdy przypadek złamania zakazu w trzymiesięcznym okresie automatycznie powoduje zaostrzenie sankcji do sześciu miesięcy. prowadzenie zaś pojazdu w tym wydłużonym okresie prowadzi do cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami i konieczności ponownego zdania egzaminu. W ubiegłym roku były zaledwie 44 takie przypadki, co stanowi 0,16 proc.. liczby zatrzymanych w tym czasie praw jazdy. Te statystyki też spadają (patrz: wykres).

Tymczasem, jak pisaliśmy w ubiegłym tygodniu, Ministerstwo Infrastruktury proponuje, by w przypadku złamania trzymiesięcznego zakazu prowadzenia pojazdów, sankcją nie było wydłużenie okresu zakazu do sześciu miesięcy, lecz od razu cofnięcie uprawnień aż na pięć lat. 

Foto: Paweł Krupecki

 – Skala problemu jest znikoma, a spadkowe tendencje, jakie wynikają z danych statystycznych, nie uzasadniają jakiekolwiek działania interwencyjnego ze strony państwa. Widać wyraźnie, że ludzie, mając perspektywę szybkiego odzyskania prawa jazdy, starają się raczej przestrzegać tego krótkiego okresu. Zawsze jednak znajdą się tacy, co się nie dostosują, niezależnie od tego, jak surowa sankcja by za to groziła – mówi prof. Andrzej Sakowicz z Uniwersytetu w Białymstoku.

Jak zwraca uwagę ekspert, propozycja resortu infrastruktury prowadzi do wprowadzenia pozakarnych zakazów prowadzenia pojazdów, których długość przewyższa zakazy orzekane w ramach środków karnych za dużo poważniejsze czyny. Mało tego, mają być one stosowane automatycznie bez możliwości miarkowania, co w wielu sytuacjach będzie nieproporcjonalne. Poza tym w dalszej konsekwencji doprowadzi to do dublowania się zakazów sądowych i administracyjnych.

Czytaj więcej

Prawo drogowe

Rząd chce zabierać prawo jazdy aż na 5 lat. Eksperci: to dyskryminacja

Jazda w okresie trzymiesięcznego zatrzymania prawa jazdy ma skutkować cofnięciem uprawnień na pięć lat. Zdaniem ekspertów to sankcja nieproporcjonalna i naruszająca zasadę równości wobec prawa.

Czy automatyczne cofanie na pięć lat uprawnień do kierowania ma sens? Ekspert: o długości zakazu prowadzenia pojazdu powinien decydować sąd

Jeśli bowiem kierujący nie zastosuje się do zakazu jazdy w pięcioletnim okresie, na który został pozbawiony uprawnień, to popełni przestępstwo z art. 180a kodeksu karnego.

 – W takim przypadku zgodnie z art. 44 §1a sąd obligatoryjnie musi orzec zakaz prowadzenia pojazdu. Zatem jeśli już projektodawcy chcą mimo wszystko wzmocnić konieczność przestrzegania zatrzymania prawa jazdy na trzy miesiące, to zamiast wprowadzać sankcję w postaci cofnięcia uprawnień na pięć lat, powinni od razu objąć przypadki łamania trzymiesięcznego zakazu działaniem art. 180a k.k. – sugeruje prof. Sakowicz.

W tym celu trzeba byłoby albo zastąpić zatrzymanie prawa czasowym cofnięciem uprawnień na taki okres, albo zmienić treść art. 180a k.k. w ten sposób, by kara do dwóch lat pozbawienia wolności grodziła nie tylko za niestosowanie się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, ale też do decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy na trzy miesiące.

– W takiej sytuacji sąd musiałby stosować zakaz prowadzenia pojazdów, lecz jego długość byłaby dostosowana indywidualnie, bo sąd ma możliwość orzeczenia w wymiarze od jednego roku do 15 lat – zauważa prof. Sakowicz.

O ile przypadków łamania krótkookresowych zakazów prowadzenia jest jak na lekarstwo i skala zjawiska ciągle maleje, to rośnie liczba przypadków niestosowania się do decyzji o cofnięciu uprawnień (180a k.k.).

Przy czym za ten wzrost tylko w znikomym stopniu odpowiadają kierowcy, którzy najpierw przekroczyli dopuszczalną prędkość o 50 km/h, a następnie stracili uprawnienia z powodu niestosowania się do trzy-, a później sześciomiesięcznego zakazu.

Foto: Paweł Krupecki

O ile przypadków łamania krótkookresowych zakazów prowadzenia jest jak na lekarstwo i skala zjawiska ciągle maleje, to rośnie liczba przypadków niestosowania się do decyzji o cofnięciu uprawnień (180a k.k.).

O ile przypadków łamania krótkookresowych zakazów prowadzenia jest jak na lekarstwo i skala zjawiska ciągle maleje, to rośnie liczba przypadków niestosowania się do decyzji o cofnięciu uprawnień (180a k.k.).

Przy czym za ten wzrost tylko w znikomym stopniu odpowiadają kierowcy, którzy najpierw przekroczyli dopuszczalną prędkość o 50 km/h, a następnie stracili uprawnienia z powodu niestosowania się do trzy-, a później sześciomiesięcznego zakazu.