Prezydent podpisał ustawę o emeryturach opozycjonistów

Nowelizacja zmienia zasady przyznawania pomocy działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych kombatantom, osobom deportowanym do pracy przymusowej, żołnierzom-górnikom oraz cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych.

Po pierwsze, jednorazowa pomoc pieniężna dla tych osób będzie wyższa - do wysokości 150 proc. (1876,32 zł) najniższej emerytury. Przy czym pomoc przeznaczona na częściowe pokrycie kosztów zakupu wyrobów medycznych będzie mogła być przyznawana do wysokości 350 proc. (4378,08 zł) najniższej emerytury, a na dostosowanie pomieszczeń mieszkalnych do rodzaju niepełnosprawności jest przyznawana do wysokości 450 proc. najniższej emerytury (5628,96 zł).

Po drugie, jednorazowa pomoc pieniężna będzie mogła być przyznawana dwa razy w roku.

Po trzecie wzrosną limity dochodowe uprawniające do takiej pomocy:

- dochód osoby samotnie gospodarującej nie będzie mógł przekraczać kwoty odpowiadającej 290 proc. (3627,55 zł) najniższej emerytury (dotychczas było 220 proc),

- dochód na osobę w rodzinie nie będzie mógł przekraczać kwoty odpowiadającej 220 proc.  (2751,94 zł) najniższej emerytury (dotychczas było 150 proc.),

- w przypadku gdy wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i do samodzielnej egzystencji dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie będzie mógł przekraczać kwoty odpowiadającej 350 proc. (4378,08 zł) najniższej emerytury (dotychczas: 300 proc. ).

Zmienią się także limity dochodu przy udzielaniu pomocy okresowej. Pomoc tę uprawniony dostanie, jeżeli:

- dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 proc. (2751,94 zł) najniższej emerytury (dotychczas 150 proc. ),

- dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty odpowiadającej 150 proc. (1876,32 zł) najniższej emerytury (dotychczas: 100 proc. ).

Według znowelizowanych przepisów, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie potwierdzał nowy okres składkowy – okres pozbawienia możliwości wykonywania swojego zawodu przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych za działania na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce. Nowy okres może być dowodzony  dokumentami lub zeznaniami świadków.

Nowelizacja wprowadza też nowy sposób ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego uwzględniający okresy składkowe lub uznane za składkowe z tytułu prowadzonej działalności niepodległościowej lub represji politycznych.

Uwzględnione będą mogły być okresy:

- osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną,

- świadczenia pracy po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r.,

- niewykonywania pracy przed dniem 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych,

- internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz.U. poz. 154 z 1982 r. poz. 18 oraz z 1989 r. poz. 178),

- okres pozbawienia możliwości wykonywania swojego zawodu przed 31 lipca 1990 r. na skutek represji politycznych za działania na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowania politycznych praw człowieka w Polsce – nowy okres potwierdzany przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Za podstawę wymiaru składek za rok, w którym przypada okres potwierdzony jako składkowy, przyjmowana będzie kwota przeciętnego wynagrodzenia proporcjonalnie do tego okresu.

Ubezpieczonym, którym ustalono kapitał początkowy, wysokość emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy przed dniem wejścia w życie nowelizacji, organ dokona ponownego ustalenia kapitału początkowego, wysokości emerytury lub renty na ich wniosek.

Emerytura lub renta w wysokości ustalonej według nowych zasad będzie przysługiwać od miesiąca zgłoszenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od 1 czerwca 2021 r.

Nowelizacja daje także działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych pozostającym w zatrudnieniu prawo do dodatkowego 5-dniowego urlopu w roku kalendarzowym.