Podwójny rencista zapłaci dwie składki zdrowotne

W sytuacji jednoczesnego pobierania renty rodzinnej i renty socjalnej oba świadczenia jako samoistne tytuły powinny być obciążone składką zdrowotną.

Publikacja: 11.03.2025 20:17

Podwójny rencista zapłaci dwie składki zdrowotne

Foto: Adobe Stock

Sprawa, na kanwie której zapadło rozstrzygnięcie, dotyczyła ubezpieczonego, który uzyskuje dwa świadczenia. Po pierwsze, od 2 października 2004 r. ZUS przelewa mu rentę socjalną.

Czytaj więcej

Od marca wzrosną nie tylko emerytury. Oto lista wyższych świadczeń

Komu przysługuje renta socjalna?

Przypomnijmy, że renta socjalna przysługuje osobom pełnoletnim całkowicie niezdolnym do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

  • przed ukończeniem 18. roku życia,
  • w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25. roku życia,
  • w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Komu przysługuje renta rodzinna?

Ponadto mężczyzna od 2 stycznia 2021 r. pobiera też rentę rodzinną po zmarłym ojcu. Ona należy się z kolei uprawnionym członkom rodziny po osobie, która w chwili śmierci miała prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, oraz ubezpieczonej, która spełniła warunki do przyznania tych świadczeń.

Problem w tym, że od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje korekta sposobu dotowania renty socjalnej. Od tego dnia te świadczenia wypłacane przez ZUS i KRUS są finansowane z Funduszu Solidarnościowego, a nie z budżetu państwa. Kierując się tą zasadą, ZUS odmówił podwójnemu renciście prawa do zwolnienia z konieczności odprowadzenia jednej składki zdrowotnej.

Od tej decyzji odwołał się ubezpieczony. Jego zdaniem tylko renta socjalna powinna być oskładkowana. Takie twierdzenie wywodzi on z art. 82 ust. 7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. DzU z 2024 r. poz. 146 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem w przypadku zbiegu tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, gdy w ramach każdego z nich składka finansowana jest z budżetu państwa, należy się ona wyłącznie z tytułu, który powstał najwcześniej. Jego zdaniem, skoro renta socjalna finansowana jest z budżetu państwa, zaś renta rodzinna jest opłacana w części z budżetu państwa, to składka powinna być odprowadzana tylko od renty socjalnej.

Czytaj więcej

Ta grupa seniorów nie musi płacić abonamentu RTV. Wiele osób o tym nie wie

Sąd I instancji przyznał jednak rację ZUS. Odwołanie złożył ubezpieczony.

W opinii sądu apelacyjnego faktycznie można się pokusić o stwierdzenie, że oba świadczenia pochodzą z budżetu państwa. Jednak ostatecznie skierował to zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia SN.

Chciał wiedzieć, czy w związku ze zmianą przepisów o rencie socjalnej z dniem 1 stycznia 2020 r. ubezpieczony mający prawo do renty rodzinnej i renty socjalnej zobowiązany jest odprowadzić składki na ubezpieczenie zdrowotne od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie.

Rozstrzygnięcie SN: Dwie składki od dwóch świadczeń

SN uznał w uchwale podjętej 11 marca, że w sytuacji jednoczesnego pobierania renty rodzinnej i socjalnej oba świadczenia jako samoistne tytuły powinny być obciążone składką zdrowotną. Organ rentowy powinien zatem odrębnie obliczać, pobierać i odprowadzać składkę od każdego z nich.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia sędzia sprawozdawca Renata Żywicka wskazała, że uchwała została podjęta z uwagi bardziej na rolę edukacyjną SN, bo przepisy są w tym zakresie jasne. Jak wskazała, podstawowa zasada jest bowiem taka, że jeżeli mamy dwa tytuły, to składka jest odprowadzana od każdego z nich. Źródło finansowania nie ma tu nic do rzeczy.

Sygnatura akt.: III UZP 2/24

Sprawa, na kanwie której zapadło rozstrzygnięcie, dotyczyła ubezpieczonego, który uzyskuje dwa świadczenia. Po pierwsze, od 2 października 2004 r. ZUS przelewa mu rentę socjalną.

Komu przysługuje renta socjalna?

Pozostało jeszcze 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Zawody prawnicze
Adwokatura szykuje małą rewolucję. Co z adwokacką spółką kapitałową?
Prawo w Polsce
Prezydent Andrzej Duda zawetował ważną ustawę. Jest plan B
Nieruchomości
Ważny obowiązek dla właścicieli budynków. Czas na zgłoszenie do końca marca
Nieruchomości
Drzewo może rzucać cień na nieruchomość sąsiada? Ważne orzeczenie SN
Materiał Promocyjny
O przyszłości klimatu z ekspertami i biznesem. Przed nami Forum Ekologiczne
Praca, Emerytury i renty
Dodatkowe pieniądze po 60. roku życia. Kto ma prawo do emerytury kapitałowej?