Dyscyplinarka możliwa w trzech sytuacjach. Szef ma miesiąc na decyzję

Zwolnienie dyscyplinarne to sposób rozwiązania umowy o pracę, który pracodawca może zastosować tylko w przypadkach ściśle określonych w Kodeksie pracy. Ten tryb zakończenia współpracy ma dla pracownika wiele negatywnych konsekwencji.

Publikacja: 09.03.2025 06:43

W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne wobec pracownika?

Foto: MIND AND I / Adobe Stock

Joanna Kamińska

Jak wynika z art. 30 Kodeksu pracy, umowa o pracę może zostać rozwiązana na jeden z następujących sposobów:

za porozumieniem stron,
za wypowiedzeniem,
bez wypowiedzenia,
wraz z upływem czasu, na który była zawarta.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika: W jakich sytuacjach jest możliwe?

Zwolnienie dyscyplinarne to potoczne określenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jest ono, jak można przeczytać na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), „jednostronną czynnością prawną dokonaną przez pracodawcę”.

Jego zasady reguluje art. 52 Kodeksu pracy. Jak wynika z par. 1 tego artykułu, pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne pracownika w przypadku, kiedy ten:

dopuści się ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych;
popełni w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku (w sytuacji, w której przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem);
utracił z własnej winy uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

W tym ostatnim przypadku wymienić można np. utratę przez zawodowego kierowcę prawa jazdy

PIP informuje jednocześnie, że „Katalog przesłanek zawartych w przepisie jest zamknięty – oznacza to, że wyliczenie obejmuje wszystkie i zarazem jedyne dopuszczalne elementy, czyli nie można go ani zmienić, ani rozszerzyć”.

W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne pracownika?

Zwolnienie dyscyplinarne w przypadku dopuszczenia się przez pracownika ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych dotyczy obowiązków, które wymienione zostały w art. 100 Kodeksu pracy. Mowa w nim o tym, że pracownik jest zobowiązany wykonywać swoją pracę sumiennie i starannie, a także stosować się do poleceń przełożonych związanych z pracą, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami lub umową o pracę.

Do wymienionych obowiązków pracownika należy w szczególności:

przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego porządku w zakładzie pracy;
przestrzeganie przepisów, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych;
dbanie o dobro zakładu pracy i chronienie jego mienia, a także zachowanie w tajemnicy tych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić na szkodę pracodawcę;
przestrzeganie tajemnicy, która określona jest w odrębnych przepisach;
przestrzeganie zasad współżycia społecznego.

Czytaj więcej

Osoby, które poruszają się na wózku inwalidzkim, mogą otrzymać dofinansowanie z PFRON na zakup samoc

Niepełnosprawni

Dofinansowanie do zakupu auta. PFRON przyjmuje wnioski tylko do końca marca

3 marca ruszyła V tura naboru wniosków w programie „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” Mobilność osób z niepełnosprawnością. Tym razem PFRON oferuje dofinansowanie zakupu dostosowanego samochodu osobowego. Kto może skorzystać z pomocy?

Państwowa Inspekcja Pracy – na podstawie analizy orzecznictwa Sądu Najwyższego – podaje m.in. następujące przyczyny, które uzasadniały zwolnienie dyscyplinarne pracownika z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych:

użycie przemocy fizycznej wobec współpracownika,
korzystanie przez pracownika z telefonu służbowego w celach prywatnych, co naraziło pracodawcę na znaczną szkodę;
ubliżanie współpracownikom przez pracownika na stanowisku kierowniczym;
samowolne pobieranie przez pracownika odpowiedzialnego za finanse pracodawcy nienależnych zaliczek na poczet przyszłego wynagrodzenia za pracę;
wykonywanie pracy w stanie nietrzeźwości;
wykonywanie w czasie pracy innej pracy.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika: Do jakich umów może zostać zastosowane?

Zwolnienie dyscyplinarne dotyczyć może każdego rodzaju umowy o pracę, a więc zarówno umowy na okres próbny czy na zastępstwo, jak i umowy na czas określony i nieokreślony. W przypadku tego rodzaju rozwiązania umowy pracownik nie jest chroniony przed zwolnieniem dyscyplinarnym przez takie przepisy ochronne jak np. te dotyczące ochrony osób w okresie przedemerytalnym.

Pracownik nie może jednak zostać zwolniony dyscyplinarnie, kiedy jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło.

Czytaj więcej

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz Bąk

Praca, Emerytury i renty

Lawina wniosków o rentę wdowią. Ministra zwraca uwagę na jeden szczegół

Od nowego roku można składać wnioski o rentę wdowią. Zainteresowanie nowym świadczeniem jest ogromne. Do ZUS wpłynęło już pół miliona wniosków. W większości złożyły je kobiety. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki społecznej przypomina, że o rentę mogą ubiegać się także wdowcy.

W jakim czasie od popełnienia przewinienia pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne?

Pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne wobec pracownika tylko przez określony czas od momentu uzyskania wiadomości o przewinieniu zatrudnionego. Zgodnie z Kodeksem pracy, czas ten wynosi 1 miesiąc.

Ponadto decyzję o zwolnieniu dyscyplinarnym pracodawca może podjąć dopiero po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji związkowej, która reprezentuje pracownika. Pracodawca zobowiązany jest zawiadomić tę organizację o przyczynie, która uzasadnia rozwiązanie umowy ze wskazanym pracownikiem. Jeżeli wspomniana organizacja ma zastrzeżenia dotyczące zasadności rozwiązania umowy, zobowiązana jest w ciągu maksymalnie 3 dni wyrazić swoją opinię.

Zwolnienie dyscyplinarne: Konsekwencje dla pracownika

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika wiąże się dla niego z szeregiem negatywnych konsekwencji. Tego rodzaju rozwiązanie umowy następuje ze skutkiem natychmiastowym w dniu, w którym pracownik zapoznał się – lub miał możliwość zapoznania się – ze stosowanym oświadczeniem pracodawcy w tym temacie. W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego nie obowiązuje więc okres wypowiedzenia.

Pracownikowi nie przysługuje wówczas również odprawa, a często także prawo do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto musi także liczyć się z długofalowymi konsekwencjami zwolnienia dyscyplinarnego. Informacja o takim trybie rozwiązania umowy o pracę znajduje się bowiem na świadectwie pracy.

Praca Prawo pracy Umowa o pracę

Jak wynika z art. 30 Kodeksu pracy, umowa o pracę może zostać rozwiązana na jeden z następujących sposobów:

za porozumieniem stron,
za wypowiedzeniem,
bez wypowiedzenia,
wraz z upływem czasu, na który była zawarta.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Prawo do okresowej emerytury kapitałowej mają kobiety, które były członkiniami OFE

Praca, Emerytury i renty

Dodatkowe pieniądze po 60. roku życia. Kto ma prawo do emerytury kapitałowej?

Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje kobietom przechodzącym na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat). Przyznawana jest tylko osobom należącym do Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE). To świadczenie wypłacane w ramach tzw. II filaru systemu emerytalnego.

Prawo drogowe

Rząd zaostrza przepisy z powodu 1 procentu kierowców

Rząd chce zabierać prawo jazdy na pięć lat za złamanie zakazu, który w ostatnich latach narusza znikomy procent osób. Prawdziwym problemem nie są kierujący, którym dokument zatrzymano na krótki okres, lecz ci, którym w ogóle cofnięto uprawnienia.

Nieruchomości

Drzewo może rzucać cień na nieruchomość sąsiada? Ważne orzeczenie SN

Bez opinii biegłego sąd nie może nakazać przycięcia drzew uciążliwych dla sąsiada czy przysłaniających mu słońce - to wnioski z najnowszego orzeczenia Sądu Najwyższego, dotyczącego częstych sąsiedzkich problemów.

Konsumenci

Prawo zatrzymania. Siedmiu sędziów SN orzekło korzystnie dla frankowiczów

Kolejna siódemka sędziów Izby Cywilnej SN podjęła w środę uchwałę tym razem korzystną dla frankowiczów, z której wynika, że bank nie może stosować prawa zatrzymania.

Materiał Promocyjny

Sześćdziesiąt lat silników zaburtowych Suzuki

Suzuki to nie tylko cenione samochody i motocykle, ale też i wielokrotnie nagradzane silniki zaburtowe. Dział Marine japońskiej marki obchodzi okrągłe urodziny.

Praca, Emerytury i renty

Lawina wniosków o rentę wdowią. Ministra zwraca uwagę na jeden szczegół

Materiał Promocyjny

PR&Media Days 2025 - obroni się autentyczność

Pracownik nie może odmówić wykorzystania urlopu, gdy znajduje się w okresie wypowiedzenia

Praca, Emerytury i renty

Szef wysyła na urlop w czasie wypowiedzenia. Czy pracownik może odmówić?

W okresie wypowiedzenia pracownicy są często wysyłani na urlop. W takim przypadku, jeśli wykorzystają wszystkie dni wolne, firma nie musi już wypłacać ekwiwalentu. Co jeśli pracownik nie chce brać urlopu? Czy w tej sytuacji ma prawo odmówić?

Dwayne Johnson "The Rock" powrócił na szczyt listy najlepiej opłacanych aktorów

Wynagrodzenia

Najlepiej zarabiający aktorzy Hollywood w 2024 roku. Królem Dwayne Johnson

Na liście najlepiej zarabiających aktorów i aktorek w Hollywood nastąpiła zmiana lidera: Adama Sandlera, który prym wiódł w 2023 r. i zarobił 73 mln dolarów, zdeklasował Dwayne "The Rock" Johnson z 88 mln dolarów netto.

Rynek pracy

Poprawia się sytuacja polskich kobiet na rynku pracy

W najnowszym rankingu oceniającym sytuację kobiet na rynku pracy w krajach OECD, Polska znalazła się na 7. miejscu. Znacznie wyżej niż inne państwa naszego regionu, takie jak: Węgry (16), Czechy (23), Estonia (14) czy Słowacja (19). Nowym liderem została Islandia.

Prawo pracy

Rząd poprawia przepisy o układach zbiorowych. Zmienią się m.in. kary dla firm

Kary za niepodjęcie rokowań przez pracodawcę zostaną złagodzone. Będzie można też wciąż zawierać układy na czas nieokreślony.

Biznes

Nowe obowiązki dla firm. Zmiany wchodzą w życie już w czerwcu

Wraz z wejściem w życie nowych przepisów przedsiębiorcy będą zobowiązani do uwzględniania zasad uniwersalnego projektowania już na etapie tworzenia produktów i usług, tak aby były one intuicyjne i dostępne dla jak najszerszego grona użytkowników – wyjaśnia Małgorzata Lorek, prezes zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Prawo w Polsce

Ekspert: Widzę zagrożenia dla przedsięwzięcia pana Brzoski

Kto się podejmuje deregulacji, nie musi odkrywać Ameryki. Wystarczy sięgnąć do zgłaszanych wcześniej pomysłów i gotowych projektów – mówi Michał Borowski, doradca podatkowy, przewodniczący Komisji Podatkowej Business Centre Club.

Biznes

Na co zwrócić uwagę zawierając umowę licencyjną na korzystanie z oprogramowania?

Zakres korzystania z utworu, do którego upoważniony jest licencjobiorca, wyznaczony jest co do zasady konkretnymi polami eksploatacji. W praktyce umowy licencyjne zawierają również inne postanowienia wyznaczające dozwolony sposób korzystania z oprogramowania.

Rynek pracy

We władzach dużych firm wciąż za mało kobiet. Kto nie chce zmian?

Kobiety nadal nie są w sposób adekwatny reprezentowane we władzach i na stanowiskach kierowniczych giełdowych spółek. Co więcej, nie wszyscy wydają się być zainteresowani zmianą tej sytuacji.