Mołdawia kontra Rosja: Dyplomatyczna wojna z dala od ukraińskiego frontu

– To część mechanizmu hybrydowej agresji przeciw Mołdawii – wyjaśniał szef służby bezpieczeństwa republiki Aleksandr Mustiatse.

Zaczęło się od procesu prorosyjskiego deputowanego Aleksandra Niestierowskiego, którego oskarżono o nielegalne finansowanie prorosyjskich ugrupowań i korumpowanie mołdawskich polityków przed zeszłorocznymi wyborami prezydenckimi. Deputowany został skazany na 12 lat więzienia.

Zaocznie, ponieważ jak się okazało, w chwili ogłoszenia wyroku był już na lewym, separatystycznym brzegu Dniestru, pod ochroną tamtejszych oddziałów rosyjskich i służb specjalnych Kremla. Najpierw jednak w nocy skrył się w rosyjskiej ambasadzie, skąd dyplomaci Kremla przewieźli go do Naddniestrza samochodem na dyplomatycznej rejestracji.

W Naddniestrzu bowiem cały czas stacjonują rosyjskie wojska, mimo iż jeszcze w 1999 roku uzgodniono ich wycofanie. Dzięki nim miejscowi separatyści utrzymują się u władzy, są też zapleczem wszelkich działań Kremla w samej Mołdawii.

Wszystkich trzech dyplomatów, którzy wieźli Niestierowskiego, wyrzucono z kraju. Kreml oczywiście zapowiedział „twardą odpowiedź”. Ale udzielił jej już Władimir Putin, dając zbiegłemu deputowanemu rosyjskie obywatelstwo.

Zajadła kremlowska walka z proeuropejskimi władzami Mołdawii

Ucieczka Niestierowskiego to tylko ostatni z całej serii incydentów w Mołdawii, w które zamieszana jest Rosja. Po wywiezieniu deputowanego do mołdawskiego MSZ został wezwany szef rosyjskiej placówki dyplomatycznej. Szef, a nie ambasador, bowiem od października ubiegłego roku prezydent Maia Sandu nie chce przyjąć listów uwierzytelniających Rosjanina. Kremlowskie ministerstwo spraw zagranicznych co prawda demonstracyjnie twierdzi, że Oleg Ozerow jest ambasadorem, ale na internetowych stronach w języku mołdawskim nadal jest nim jego poprzednik Oleg Wasznietow.

Czytaj więcej

Plus Minus

Kolejne cele Putina. Które kraje są dziś najbardziej zagrożone przez Rosję?

Czy Rosja będzie w stanie odbudować swoje wpływy w krajach byłego ZSRR, które od lat zmierzały w...

Prezydent Sandu odmawia zaś zalegalizowania ambasadora z powodu wypowiedzi rosyjskich polityków na temat swego kraju. Mimo że dyplomatyczny konflikt trwa od jesieni ubiegłego roku, Rosjanie nie zmieniają tonu. – Antyrosyjska polityka Kiszyniowa doprowadzi do tego, że Mołdawia stanie się częścią innego państwa albo w ogóle przestanie istnieć – mówił już w styczniu były bliski doradca Putina, były szef jego policji politycznej FSB gen. Nikołaj Patruszew (obecnie tylko doradca prezydenta ds. budowy statków).

Teraz jeszcze prezydent Sandu przestrzegła miejscowych duchownych prawosławnych, by „szanowali kraj swego pobytu i przestrzegali jego praw”. Jeszcze jesienią ubiegłego roku w Kiszyniowie pojawiła się informacja, że „dziesiątki duchownych mołdawskiej cerkwi odbywają pielgrzymki do Moskwy”, a tam dostają karty płatnicze rosyjskich banków, na które już po powrocie do Mołdawii otrzymują przelewy. Gdy władze zaczęły się interesować tymi „pielgrzymkami”, kierunek się zmienił i zaczęto masowo jeździć do również prawosławnej Serbii.

– Zagrożenie stamtąd może być znacznie poważniejszym problemem dla Kiszyniowa niż Naddniestrze – mówił jeden z mołdawskich politologów. Ale nie o rosyjskich agentach wśród miejscowych polityków ani też prokremlowskich duchownych była mowa, lecz o jeszcze innym niebezpieczeństwie zagrażającym krajowi.

Gdzie leży Gagauzja

Mieszkańcy leżącej w południowo-wschodniej Mołdawii, na pograniczu z Ukrainą, autonomicznej Gagauzji w 95 proc. popierają Rosję i są przeciwni integracji kraju z UE. Szefowa miejscowych władz (zwana baszkanem) Jewgienija Gucuł – demonstracyjnie okazująca swą prokremlowską postawę – została właśnie aresztowana na 20 dni. Zarzucono jej to samo co Niestierowskiemu – nielegalne finansowanie działalności politycznej. Jak i on prawdopodobnie rosyjskimi pieniędzmi.