Polakom żyje się coraz gorzej. Sondaż IBRiS ostrzeżeniem dla rządu

Aż 57,5 proc. badanych przez IBRiS twierdzi, że w ciągu ostatniego roku ich gospodarstwa domowe zbiedniały i żyje im się gorzej. Jaki wpływ może mieć to na kampanię wyborczą?

Publikacja: 17.03.2025 04:30

Polakom żyje się źle – a przynajmniej tak czują

Polakom żyje się źle – a przynajmniej tak czują

Foto: AdobeStock

Polakom żyje się źle – a przynajmniej tak czują – to główny wniosek z naszego sondażu. Jednocześnie w Polsce toczy się kampania prezydencka przed elekcją zaplanowaną na 18 maja. Co tak naprawdę ma dla jej wyniku znaczenie? Wiece, konwencje, a może właśnie nastroje społeczne?

Czytaj więcej

Kampania nadal w cieniu geopolityki, Konfederacja zwyżkuje w tle, co z polską bronią jądrową?

Sondaż: Złe nastroje Polaków rok do roku, zwłaszcza młodych 

W badaniu zadaliśmy respondentom pytanie o to, czy w ciągu ostatniego roku zmianie uległa ich sytuacja materialna. Aż 57,5 proc. badanych twierdzi, że ma poczucie, że żyje się gorzej, a gospodarstwa domowe zbiedniały. Specjalnych zmian nie zauważa 29,8 proc. ankietowanych – twierdzą oni, że żyje im się tak samo jak przed rokiem. Poprawę sytuacji materialnej zauważyło 9,3 proc. badanych. Pozostali ankietowani byli niezdecydowani.

Foto: Tomasz Sitarski

Gorzej żyje się aż 85 proc. badanych w wieku 50–59 lat oraz 82 proc. między 18. a 29. rokiem życia. Kontrastuje to wyraźnie z osobami powyżej 70 lat – tylko 19 proc. z nich (najniższy odsetek w badaniu) twierdzi, że żyje im się gorzej niż przed rokiem.

Pogorszenie warunków życia dostrzegają przede wszystkim mieszkańcy wsi (67 proc.), ale też ponad połowa małych i dużych miast (po 55 proc.). O tym, że żyje im się gorzej, jest przekonanych aż 93 proc. wyborców PiS z 2023 r.oraz tylko 19 proc. wyborców KO z tamtych wyborów. Większość wyborców KO ma poczucie, że żyje im się tak samo (57 proc.).

Eksperci o kontraście między danymi a oczekiwaniami 

Co na to eksperci? – Wyniki tego badania na pewno kontrastują z badaniami CBOS, danymi GUS – tymi, które pokazują nastroje konsumenckie, obecne i przyszłe. Te, którymi chwalą się rządzący, i które dotyczyły lutego. I które jednocześnie dały rządzącym nadzieję – mówi nam prezes IBRiS Marcin Duma. – Jest jeszcze jedna kwestia. Ekonomiści już zauważyli, że nawet dobre dane mogą się rozjechać z realnymi emocjami. Akurat ten sondaż wydaje się być zgodny z emocjami, które identyfikujemy w badaniach jakościowych – podkreśla Duma. 

Foto: Tomasz Sitarski

Jak może to wpłynąć na kampanię wyborczą, która wchodzi obecnie w kolejną fazę? – Złe nastroje społeczne wzmacniają dziś podejście wyborców „na zmianę”. I dlatego wybory w maju będą w jakimś sensie plebiscytem za lub przeciwko rządzącym. Albo szerzej – będą głosowaniem nad swoistym absolutorium dla dwóch ostatnich rządów – tłumaczy szef IBRiS.  

– To jest poważny sygnał dla koalicji rządzącej. To jest jasne, że nastroje społeczne – szeroko pojęte – zawsze zaczynają się zmieniać od sytuacji wewnętrznej. Od gospodarstw domowych, od poszczególnych rodzin. I jeśli w tym aspekcie będziemy mieli do czynienia z pogarszaniem się sytuacji, a jeśli na dodatek będzie się pogarszało poczucie, że istnieje coraz większe zagrożenie zewnętrzne, to będzie poważny sygnał długofalowy – mówi nam dr Bartłomiej Machnik z UKSW. – To jest poważne pytanie, czy strategia koalicji rządzącej dotycząca rozliczenia PiS przynosi efekty, czy jest skutecznie odbierana, gdy dla Polaków liczy się ich sytuacja wewnętrzna – mówi Machnik.  

Czytaj więcej

Daria Chibner: Propozycja Rafała Trzaskowskiego dla polskiej nauki. Bez planu, ładu i składu

– Uważam, że pomimo najniższego poziomu bezrobocia w Unii Europejskiej oraz jednego z najwyższych wskaźników wzrostu gospodarczego w Europie to wysoka inflacja, ostra walka polityczna w kraju, a przede wszystkim niepokój na arenie międzynarodowej, wpływają na naszą indywidualną percepcję ogólnego poziomu życia w Polsce. Wielu z nas uważa, że Polska mogłaby rozwijać się szybciej i sprawniej, i – moim zdaniem – jest w tym wiele racji – mówi nam dr Damian Kaźmierczak, wiceprezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa. – Nasze negatywne postrzeganie rzeczywistości potęguje wewnętrzny chaos polityczny, który mam okazję obserwować z bliska z perspektywy sektora budownictwa. Na „Polskę resortową” nakłada się „Polska koalicyjna” – kilka ministerstw odpowiedzialnych za gospodarkę nie koordynuje skutecznie swoich działań, a podział resortów między różne ugrupowania rządzące pogłębia różnice zdań, ogranicza sprawczość i paraliżuje administrację. Problemy te szczególnie widoczne są w jednym z kluczowych obszarów gospodarki – energetyce, gdzie zbyt często dochodzi do impasu decyzyjnego, braku spójności i zastoju w podejmowaniu niezbędnych działań – analizuje ekspert. 

Sondaż: co na to sztabowcy? 

Jak wyniki sondażu komentują sztabowcy Karola Nawrockiego, Rafała Trzaskowskiego, Sławomira Mentzena? W PiS ocena jest jednoznaczna. – Ten wynik to wprost dowód na to, że obecna koalicja rządząca nie spełniła rozbudzonych przed wyborami parlamentarnymi oczekiwań. To  pogłębiło u Polaków poczucie niezadowolenia i niezrealizowania obietnic. To jednocześnie największe wyzwanie dla kandydata PO przed II turą. Gdy emocje dotyczące bezpieczeństwa przestaną być na pierwszym planie, gdy gdy wrócą tematy cen i rachunków, pojawi się kolejny problem KO i jej kandydata – mówi nam ważny polityk PiS. 

Koalicja Obywatelska w minionych tygodniach akcentowała mocno sukcesy gospodarcze. Niedawno w specjalnym filmie w mediach społecznościowych premier rządu Donald Tusk podkreślał niską (niższą, niż spodziewali się eksperci, jak informuje szef rządu) inflację. 

Jak patrzą na sondaż działacze KO? – Kluczowe pytanie moim zdaniem dotyczy tego, jak współgra gospodarka i geopolityka w ocenie społecznej oraz wspominane w sondażu odczucia społeczne. Moim zdaniem, i to jest zdanie rzadko powtarzane mimo wszystko w sferze publicznej, to geopolityka nadaje w niedobry, pesymistyczny sposób ton. Obawy tonują nastroje, co próbujemy balansować w kampanii. Nie można jednak uciekać od podkreślania tych wskaźników, które są dla koalicji dobre – podkreśla w rozmowie z nami jeden z najważniejszych polityków PO. 

Polakom żyje się źle – a przynajmniej tak czują – to główny wniosek z naszego sondażu. Jednocześnie w Polsce toczy się kampania prezydencka przed elekcją zaplanowaną na 18 maja. Co tak naprawdę ma dla jej wyniku znaczenie? Wiece, konwencje, a może właśnie nastroje społeczne?

Sondaż: Złe nastroje Polaków rok do roku, zwłaszcza młodych 

Pozostało jeszcze 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Nowy sondaż prezydencki: Nawrocki spada poniżej 20 proc. poparcia
Polityka
Nowy sondaż partyjny: KO w górę, PiS w dół
Polityka
Fortuna na ogłoszenia posłów. „Niedopuszczalne w świetle prawa”
Polityka
Grzegorz Braun ukarany. „Do jesieni jestem wykluczony z posiedzeń PE”
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Polityka
Barbara Skrzypek nie żyje. Jarosław Kaczyński mówi o „łotrach, którzy doprowadzili do jej śmierci”
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń